Бүгінде  елімізде GSM негізінде үш негізгі ұялы байланыс қызметі  бар. Олар Kcell, Кар-тел және «Мобайл Телеком-Сервис» ЖШС  ұялы  байланыс операторлары. Аталмыш компаниялар өз абоненттеріне  ұялы байланыспен қатар ғаламтор қызметтерін де  ұсынып  келеді. Солардың арасындағы Кар-тел компаниясы ұсынған  «Билайн» – Қазақстан бойынша ең кең таралған ұялы байланыс  желісі. 2016 жылғы  төртінші тоқсанның қорытындысы бойынша  елімізде  «Билайн»  қызметін пайдаланушылар саны тоғыз  миллионнан  асқан екен.

Әйтсе де абоненттер соңғы кездері аталған оператор қызметіне жиі арызданатын болған. Редакциямызға хабарласқан жас ана Бибінұр Хамит: «Теңгерімге белгілі мөлшерде ақша салып қойсаң, желі ішінде әңгімелесу тегін, тегін хабарламалар және мегабайттарды пайдалануға болады. Алайда мегабайттарым екі аптаға жетпей таусылып қалады. Оның таусылғаны туралы еш ескерту келмейді. Әлсін-әлсін тексеріп отыру қайдан есте болсын? Сөйтіп, қарызға кіріп, минустан бір-ақ шығамын. Мегабайт таусылғанда, неге ғаламтор да өз қызметін тоқтатпайды? Міндетті түрде қарызға (минусқа) кіруім керек пе?», – дейді.

– «Жүктеген бірліктерім өзінен-өзі азаятын болып жүр. Мамандарға жолықсам, тәтпіштеп бәрін есептеп береді, сонда да тым тез таусылатыны секем тудырады», – дейді қала тұрғыны Бахтияр Ғабдулов. Аты-жөнін атамауымызды өтінген тағы бір оқырманымыз мегабайттарды күндізгі және түнгі уақытқа бөлгеніне наразы.

– «Тарифтік жоспар мегабайттарын күндізгі және түнгі етіп бөлу – халықты қанаудың жаңа түрі.

Күндізгі мегабайттар уақытына жетпей таусылып қалса, түнгісі қолданылмай ысырап болып жатады. Әрине, біздің еңбекпен тапқан ақшамыз артығымен оператордың қалтасына түсіп жатыр. Оларға қоңырау шалу қызметін де айырып тастапты, міндетті түрде орталыққа баруымыз керек. Ақшамызды да, уақытымызды да шығындап жүр», – деп қынжылады.

Сөйте тұра осындай жағдайға тап болған тұтынушылардың бірде-бірі басқа оператор қызметіне көшуге асықпайды. Өйткені біраз уақыттан бері қолданыстағы нөмірлерін өзгесіне айырбастағысы келмейді. Ал кейбіреуі «Билайнның» ауылдық жерлерде байланысты жақсы қабылдайтынын алға тартады. Қарапайым қолданушы үшін теңгерімнің қандай жүйемен жойылып жатқандығы қалтарысы көп, қатпары қалың мәселе екені бесенеден белгілі. Сондықтан қос тарапты тең сөйлету үшін облыс орталығындағы «Билайн» орталығына бет алдық.

Алдын-ала дайындаған бірнеше сұрағымызды пысықтап, орталыққа «білегіміз түрулі, кетпеніміз қайраулы» келдік. Мекеме ғимаратына ене бергенде, айнала опай-топай болмағанымен, кіреберістегі ұзын-сонар кезекті көзіміз шалды. Жұмыс күні болса да екі-ақ оператор қызмет көрсетіп, үш-төрт орынның қаңырап бос тұрғаны. Кезекті күтпестен, бірден орталық әкімгеріне жолығып, базынамызды айттық. Кеудесіндегі түбіртекте Рабия Байғабұлова деп жазылған қыз бізді мұқият тыңдап алған соң күте тұруымызды сұрап, басшысының кабинетіне еніп кетті. Кіруінен шығуы тез болған әкімші басшысының жиналыста отырғанын, жиналыстан кейін де сұхбат бермейтінін айтып, қолымызға бір жапырақ қағазды ұстатты. Онда Астанада жұмыс істейтін Алексей Михаиловичтің электронды поштасы жазылған, сол кісіге хабарласуымызды сұрады.

– Біз сізге абонент ретінде емес, журналист ретінде бірнеше сауалымызды дайындап әкелдік. Батыс Қазақстан облысы бойынша қызмет көрсететін орталықта өңір тұрғындарының сауалдарына жауап беретін бір жанның болмағаны ма? – деген сауалымызды әдеппен  қойып  көргенбіз.

– Жоқ! Бұл сұрақты бес рет қойсаңыз да, бес рет «ЖОҚ!» деп жауап беремін. Барлық сұрақ бойынша осы кісіге хабарласыңыз (қағазды нұсқады). Поштасына жазсаңыз, өзі сізбен байланысқа  шығады.

Осылай деген әкімгер кезегін күтіп тұрған клиенттерге қарай беттеді. «Сізбен ренжіскеннен не марқадам табамыз, ендеше, басшыларыңызға кіріп, өзімен тілдесіп көрейік» дегенімізде, «аса қадірменді» әкімгеріміз «Сіздің кіруге құқыңыз жоқ!» деп, басшысының кабинетін қорып, бізді жолатпады.

Қызмет сапасына көңіліміз көншімеген соң, кеңседегі арыз-шағымдар мен ұсыныс-пікірлер кітабына «өз қолтаңбамызды» қалдырып кетуді ұйғардық. Кітапты алуымыз мұң екен, «Газетіңізге жаза беріңіз, өте қуанышты болар едім», «Сіздің басылым туралы ештеңе де білмеймін», «Мен де сізге кері арыз жазамын», «Керек десеңіз, ішімдікке сылқи тойып алған клиенттермен де тілдесіп жүрміз, сіздейлерге әбден үйрендік» деген сөздерді жаудырсын келіп. Осылайша, білдей өңірлік орталықтың әкімгері өзінің мәдениеттен жұрдай екенін көрсетті. Әмбебап дүкеннің негізін қалаушы Гарри Гордонның «Клиент ешқашан қателеспейді» деген қағидатының бұл орталыққа қатысы жоқ деп бағамдадық. Шағымымызды жаза отырып, бізге дейін жазған жандардың арыз-шағымдарына да еріксіз көзіміз түсті. Олар да оператордың қызмет көрсету сапасына арызданып, біз секілді шарасыз қайтқан.

Хош! Аяқпен барып, таяқпен қуылғандай күй кешсек те, үмітімізді үзбей, өздері нұсқаған электронды поштаға бар орысшамызды салып хат жаздық. Алексей мырзаға да барлығын баяндап, мардымды жауап беруін өтіндік. Тым құрығанда пошта арқылы сауалдасамыз ба деп үміттендік. Біз бейбақ соған да риза едік. Амал нешік, сағынып-сарғая күткен хатымыз келмеді. Мұны да атағынан ат үркетін компанияның қарапайым халыққа «құрметі» деп түсіндік. Бірнеше айдың жүзі өтсе де, Алексейден де бір белгі  жоқ. Осындайда телеарналардағы жарнамадан түспейтін «Билайнның» жанашырлығы көзбояу ма деп қаласың. Сұрағымызға жауап беретін тірі жанды тымақпен ұрып алмақ түгілі, құрықпен ұстай  алмай  қор  болдық…

P.S. Тағы бір оқырманымыз мегабайттарының және бірліктерінің себепсізден-себепсіз азайып қалғанын байқаған. Ізін суытпай, «Билайн» орталығына жолығыпты. Орталық қызметкерлері баяғы әдетінше жаттанды сөздерімен жауап қатып, жылы жауып тастамақ болған. Біздің кейіпкеріміз ақша айналымы жөнінде қаражаяу еместігін байқатқан. Артық мәселе туындап жүрмесін деді ме екен, қызметкерлер шағымданушының сұраған мегабайттары мен бірлігін қайтарып, шығарып салуға асыққан. Кейіпкеріміздің компания  басшылығы  атына  жазған  арыз  хатына  түсініксіз  жауап  келген  екен.

Айым  ТӨЛЕУҒАЛИ,

«Орал  өңірі»

Мамандықтың қай-қайсы да қадірлі, қажетті, әрқайсысының өзіне тән ерекшелігімен қатар, қоғамға тигізер пайдасы және алар орны бар екені сөзсіз. Кез келген мамандық иесі адал еңбек етуінің нәтижесінде өзі өмір сүріп жатқан ортасына, кіндік қаны тамған туған жеріне қызмет етіп, елінің гүлденіп, өркендеуі жолында қосқан азды-көпті үлесі үшін лайықты сый-құрметке бөленетіні анық. Өңірдегі бірқатар құрылыс нысандарына қатысты айшықты қолтаңбасы бар Әлібек Сытдықовтың есімі батысқазақстандық ағайынға кеңінен танымал. Құрылыс саласының майталманы деген атаққа әбден лайықты Әлекең шілде айында зейнет жасына толды. Бүгінде «Құрылыс өнеркәсібін ұйымдастыру жөніндегі инжинирингтік компания» ЖШС-ның бас директоры қызметін атқаратын Әлібек Бақтыгерейұлымен жақында сұхбаттасудың сәті түсті.

— Әлібек аға, пайғамбар жасына толған мерейтойыңыз құтты болсын! Әңгімені туып-өскен отбасыңыздан, алған біліміңіз бен алғашқы еңбек жолыңыздан бастасақ.

— Егер әңгімені әріден бастар болсақ, мен Тасқала ауданындағы Атамекен ауылында қарапайым мектеп мұғалімінің отбасында туып-өстім. Әкем Бақтыгерей математика пәнінің, ал анам Қажым қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі еді. Отбасындағы алты баланың үшіншісімін. Әкешешем маған жасы үлкен аға-апамды сыйлап, жасы кіші іні-қарындасыма қамқор болуды қаршадайымнан санама сіңіріп өсірді. Туған ауылымда орта мектепті бітірген соң А. Микоян атындағы Куйбышев инженерлік-құрылыс институтына оқуға түстім. Қалаған мамандығымды меңгерген соң, еңбек жолымды 1976-1986 жылдар аралығында қарапайым құрылыс шеберінен бастадым. Еңбегім еленіп, 30 жасымда «Еңбекте үздік шыққаны үшін» медаліне ие болдым. Еліміз тәуелсіздік алып, әлемдік кеңістікке қанат қаққан кезінде қазақы шаһарлардың да инфрақұрылымы дүниежүзілік деңгейге сәйкес болуын қалап, өз білімімді жетілдіруге арланған жоқпын. 1999-2000 жылдары Германия мен Жапонияға арнайы барып, табиғаты суық аймақтардағы инфрақұрылымдар бағыты бойынша сабақ алдым. Алматы қаласында Технология, құрылыс және сапа басқару мен бағалау университетінен құрылыс өнімдерін стандарттау және сертификаттау мамандығы бойынша дәріс тыңдадым. Алған білім, жиналған тәжірибе күнделікті жұмыста, пайдаға асып жатты. Осындай ізденістердің нәтижесінде ғылымға бет қойып, Санкт-Петербург мемлекеттік инженерлік-экономикалық университетінде экономика ғылымдарының кан-дидаты ғылыми дәрежесін абыроймен қорғап шықтым.

— Сізді жұртшылық ең алдымен кәсіби білім-білігі жоғары құрылыс саласының білгір маманы ретінде таниды. Бұрын бұл салада саны аз болған ұлттық кадрлардың алғашқы легінде болдыңыз. Қарапайым шеберден ең биік басшылық лауазымдарға дейін жеткен маманның басты ұстанымы қандай?

– Мамандықтағы басты ұстанымым кәсіпке адалдық, сапа деңгейінен түспеу болды. 32 жасымда «Уральсксельстрой» тресін басқардым, кейінірек «Уральскоблагропромстрой» бірлестігінің басшылығына тағайындалдым. Бұл құрамына үлкен-үлкен үш трест кіретін алып мекеме еді. Бес мыңға дейін адам жұмыс істеді, 220 кеңсеміз болатын. Сол жылдары аудан-ауылдарда мектептер мен ауруханалар, балабақшалар, мәдениет үйлері, ортақ үлгідегі қоғамдық мал қоралары, агроцехтар көптеп салынып жатты. Облыста жылына 10-12 мектеп, 14-15 балабақша көтерілген кездер де болды. Тәуелсіздіктің таңсәрісіндегі қиын да қызықты жылдарды сағына еске аламын. Әлі есімде, 1994 жылы табиғат апаты кезінде зардап шеккен Қазталовты қалпына келтіру оңай болған жоқ. Апатқа байланысты құрылған облыстық штабты басқару маған жүктелді. Қиын кездер ғой, соған қарамастан аз уақытта 170 жаңа үй салып, 200-дей үйді күрделі жөндеуден өткіздік. Әрине, бұл айтуға ғана оңай… 2005-2006 жылы Президенттің құрылыс бағдарламасы бойынша да облыста көп жұмыс атқарылды. Орал қаласында жылына көп қабатты 12 үй тапсырылып, көрікті ғимараттар, әлеуметтік маңызы бар нысандар бой түзеді. Қазақ драма театры, мұз сарайы, бассейн, орталық стадион, тағы да басқа ғимараттар тәуелсіздіктің төл жемісі десе де болады.

— Облыстық сәулет және құрылыс басқармасының басшысы, облыстың бас архитекторы, стандарттау, метрология және сертификаттау бойынша мемлекеттік қадағалау комитеті облыстық басқармасының бастығы, Батыс Қазақстан облысы әкімінің орынбасары секілді лауазымды қызметтерде болдыңыз. Өмірдегі ұстаздарыңыз бен сенімді серіктестеріңіз туралы не айтар едіңіз?

— «Мен істедім дегенше, ел істеді десейші» деген бар ғой. Үлкен жұмыстар бір адамның қолымен бітпейді. Мұндайда білікті ұстаз, сенімді әріптес, үмітіңді ақтар жас буын керек. Құдайға шүкір, менде бәрі болды. Еңбек жолым басталған Тасқала ауданында басшылық қызметтерде болған Әли Сабыров, Ғалинұр Шамшаеваны алғашқы қос ұстазым санаймын. Жарықтық Әли Орақбайұлын жерлестеріміз жақсы білуі тиіс. Өмірінің соңғы жылдарында Оңтүстік Қазақстан өлкесінде тұрса да, Ақ Жайық өңірінде су тасқыны болғанда, өз қалтасынан 1 млн. теңге көмек көрсетті. Құрылыс саласынан тікелей ұстазым Алдияр Рахметов еді. Мұстақым Ықсанов, Мансұр Ғизатулин, Александр Дергунов, Александр Маючий, Анатолий Котельников, Анатолий Котов, Серік Шаймарданов, Мағзом Есенғалиев, Қайнитулла Қабденов – бірі аға,бірі іні әріптестерімнің әрқайсысының орны бөлек.

— Бүгінде «Құрылыс өнеркәсібін ұйымдастыру жөніндегі инжинирингтік компания» ЖШС-ның бас директоры болып еңбек етіп жүрсіз. Кез келген күрделі құрылыс нысанын жобалаудан бастап, іске қосуға дейінгі аралықтағы барлық жұмысты атқара алатын, әріптестер алдында зор бедел мен сенімге ие болған мекеменің басшысы ретінде компанияның қызметі жөнінде не айтасыз?

— Өмірімнің ұстанымы әу бастан санға емес, сапаға көңіл бөлу болатын. Облыс басшылығында жүргенде де, осы мәселеге ерекше ден қойдым. Батыс Қазақстан облысы – елімізде халықаралық сапа стандарттарына ең алғаш болып көшкен өңір. Өзім басқарып отырған инжинирингтік компания сапа, экологиялық қауіпсіздік мәселелері бойынша ISO сертификатына ие. Тәуелсіздік алған жылдардан бергі еліміздегі, сонымен қатар облысымыздағы құрылыстың қарқынды дамуы компаниялар арасында бәсекелестікті тудырды. Құрылысқа тапсырыс берушімен орындаушы мердігер компаниялардың салған құрылыс нысанының сапасына бақылау жасау мақсатында инжинирингтік компаниялар құру қолға алынған болатын. Біздің компания 1998 жылы құрылды. Компанияның басты қызметі өңірдегі жүргізілетін құрылыстардың сапасына бақылау жасау. Біздің компанияның техникалық бақылауымен облыс орталығында және аудан-ауылдарда көптеген нысандар салынды. Атап айтсақ, Орал қаласындағы Салтанат сарайы, қазақ драма театры, Қадыр Мырза Әли атындағы шығармашылық орталығы, мұз айдыны ғимараты, теннис кешені, спорт залдар, бірнеше мектептер мен балабақшалар, жол жөндеу секілді бірқатар құрылыстарға бақылау жасадық. Биылдың өзінде де облыс орталығында жүргізіліп жатқан бірқатар құрылыстарды өз бақылауымызға алдық. Аудан-ауылдарда да біздің компанияның бақылаушылары құрылыс сапасын қадағалау миссиясын жүзеге асыруда. Құрылыс сапасын бақылаушы компаниялардың алды болып құрылған біздің мекеме бүгінгі таңда көптеген жетістіктерге жетті. Елімізде өтіп жатқан «ЭКСПО – 2017» халықаралық көрмесіне арнап шығарылған «Біздің жетістіктеріміз» атты журналға біздің компания туралы ақпарат-мәліметтердің енгізілуі осының бір дәлеліндей.

— Аға, еңбекпен өрілген өмір  жолыңызға біраз қанықтық. Енді аз-кем болса да, отбасыңыз туралы айтып өтсеңіз?

— Жұбайым Қанипа Мұхамбетқызы көп жыл мектепте мұғалімдік қызмет атқарды. Зейнет жасына жетсе де, қаладағы «Дарын» қосымша білім беру орталығында оқушыларға математика пәнінен дәріс береді. Үлкен қызым Әнел банк саласы бойынша Англиядағы Кембридж университетін бітірді. Бүгінде Алматы қаласында тұрады. Екінші қызым Әселдің мамандығы – заңгер. Орал қаласында. Екі қызымнан өрбіген бес жиенім аман-есен өсіп келеді.

— Зейнет жасына жетуіңіз тағы да құтты болсын, аға. Саналы өміріңіз, өнегелі еңбек жолыңыз туралы сұхбат бергеніңізге көп рақмет. Аман болыңыз!

Сұхбаттасқан Нұрбек ОРАЗАЕВ,

«Орал өңірі»

Облыстық прокуратураның мәжіліс залында кезекті баспасөз мәслихаты өтті. Облыс прокурорының міндетін атқарушы Тәжиден Найманов төрағалық еткен басқосуда прокуратура қызметкерлері мекеменің биылғы жартыжылдықта атқарған жұмыстары жөнінде баяндады.

Тәжиден Жүкенұлының айтуынша, ағымдағы жылдың алғашқы жарты жылдығында әлеуметтік-экономикалық салада заңдылықты нығайту бойынша ауқымды жұмыстар атқарылған. Нақтырақ айтар болсақ, аталған мерзім ішінде 124 тексеріс жүргізіліп, нәтижесінде 1000-ға жуық заң бұзушылық анықталған. Оны жою үшін 212 прокурорлық акт (кесім) енгізілген. Қылмыстық құқық бұзушылыққа қатысты 9 іс бойынша сотқа дейінгі тергеп-тексеру басталып, прокурорлық ықпал ету шараларымен 19 заңсыз акт (кесім) өзгертілген және бұзылған. Сондай-ақ, 780 тұлғаның конституциялық құқығы қорғалып, 274 азамат әр түрлі жауапкершілікке тартылған. Жүргізілген жұмыстардың нәтижесінде мемлекет бюджетіне 2,1 млрд. теңге қайтарылған.

Әкімдікпен бірлескен алты жоба

– Қоғам үшін өзекті болып табылатын күрделі мәселелерді шешуде жобалық менеджмент қағидаты сәтті қолданылуда. Қазіргі таңда облыс әкімдігімен бірлесіп, Әлеуметтік дауларды шешу Картасы, «Таза қол — Чистые руки» (сыбайлас жемқорлыққа қарсы), мал ұрлығы және кәмелетке толмағандардың жыныстық зорлық-зомбылығына қарсы іс-қимылдың Жол Картасы, «Табиғатты бірге қорғайық!» және «Өзіңнен баста!» атты жобаларды жүзеге асырудамыз. Ықпал ету шараларының нәтижесінде 18 жасқа дейінгі балаларға мемлекеттік жәрдемақы төлеуден және оны тағайындаудан заңсыз бас тарту тоқтатылды, осылайша олардың конституциялық құқықтары қорғалды. 30,5 млн. теңгеге 177 жұмыскердің жалақы бойынша берешегі өтелді. Сыбайлас-жемқорлық жасаудың екі дерегі, сондай-ақ мемлекеттік қызметке кір келтіретін қылық жасаудың 17 дерегі анықталды.

Агроөнеркәсіптік кешен субъектілерін субсидиялау саласында жүйелі түрде жасалған заң бұзушылықтар анықталып, бұдан келтірілген залал 337 млн. теңгеге бағаланып отыр. Сондай-ақ, Тұрғын-үй заңнамасының сақталуына қатысты жүргізілген тексеріс нәтижесінде жергілікті атқарушы органдардың қызметінде көптеген заңбұзушылықтар анықталды. 21 лауазымды тұлға тәртіптік жауапкершілікке тартылып, оның ішінде екі мемлекеттік қызметші жұмыстан босатылды.

Орал қаласы прокуратурасының бастамасымен қолға алынған «Құмар ойынсыз қала» жобасы өз мәресіне жетті. Нәтижесінде облыс орталығы қызметін лицензиясыз жасап келген, заңсыз ойын автоматтары мен букмерлік кеңселерден тазарды. Осындай 10 нысан жабылып, олардан 100-ден астам құрылғы алынды. 13 сотқа дейінгі тергеп-тексеру басталып, 4 тұлға сотталды, — деген Тәжиден Жүкенұлы құқық бұзушылықтың алдын алу жұмыстарының арқасында өңірімізде қылмыс жасау жағдаяттарының азайғанын жеткізді.

«Қылмыс кеміп, ашылған істер саны артты»

– Биыл қылмыстың саны 15 %-ға (7564-тен 6432-ге дейін) азайды. Оның ішінде аса ауыр қылмыс түрлері 4,2%-ға (24-тен 23-ке дейін), ауыр қылмыс 15,7%-ға (445-тен 375-ке дейін), қарақшылық 79,2%-ға (24-тен 5-ке дейін), бөтеннің мүлкін ұрлау 9,7%-ға (3967-ден 3583-ке дейін), бұзақылық 28,7%-ға ( 275-тен 196-ға дейін) азайды. Сонымен қатар бұрын қылмыс жасаған азамат-тардың қайтадан қылмыс жасауы 62,6%-ға (1364-тен 510-ға дейін), кәмелетке толмағандар қылмысы 17,6%-ға (85-тен 70-ке дейін), топпен қылмыс жасау 14%-ға (451-ден 388-ге дейін), және мал ұрлығы 36,9 %-ға (279-дан 176-ға) азайды, — деген Тәжиден Найманов қылмыстардың ашылуының 3,3%-ға өскенін айтты. Оның сөзінше, жыл басынан бері мал басын және ет өнімдерін заңсыз тасымалдаудың 46 дерегі, сондай-ақ қала базарында көрсетілген өнімдерді заңсыз сатудың екі дерегі анықталған. Сондай-ақ, криминалды полиция ұсталған телефондарды сатумен айналысатын барлық тұлғаларды тіркеуге алған. Қазіргі таңда қолды болған телефондарды табу үшін абонент құрылғыларының IMEI-коды бойынша жұмысын тоқтата тұру ісі тәжірибеден өткізілуде. Осы мақсатта 123 мобильді құрылғының қызметі уақытша тоқтатылған. Тәжиден Жүкенұлы, сондай-ақ, мектеп жарғыларына өзгеріс енгізілуіне байланысты жалпы білім беретін мектептерде қымбат телефондарды пайдалануға тыйым салынғанын қаперге салды.

Прокуратура өкілінің мәлімдеуінше, жергілікті атқарушы органдардан құқық бұзушылықтың алдын алуға 27 млн.теңге бөлінген.

Онлайн – оңтайлы тәсіл

Бұдан кейін сөйлеген облыс прокурорының орынбасары Александр Цуранков жазаның орындалу заңдылығын қадағалау саласы бойынша атқарылған жұмыстар жөнінде баяндады.

Александр Цуранковтың сөзінше, бас бостандығынан айыру орындарындағы жағдай қалыпты, жүйелі жүргізілген жұмыстардың арқасында сотталғандар арасында құқық бұзушылықтың артуына жол берілген жоқ. Жазаны өтеуден мерзімінен бұрын босату және жазаның өтелмеген бөлігін неғұрлым жеңіл жаза түріне ауыстыруды қанағаттандыру 86,8% құрады. Бас бостандығынан айыру жазасының орнына баламалы түрде айыппұл тағайындаудың нәтижесінде бюджетке 15,5 млн.теңге түсті.

– Елбасының «100 нақты қадам» – Ұлт Жоспарында» көрсетілген тапсырмаларды орындау мақсатында түрме тұрғындарының саны азайып, олар қазіргі уақытта бас бостандығынан айыру орындарынан босап шығып, қалыпты өмірге бейімделуде. Пробация қызметтерінде есепте тұрғандардың саны 9,5 %-ға өскеніне қарамастан, бас бостандығынан айыру жазасын тағайындау 55-тен 15-ке немесе 72,2 %-ға азайды. Ағымдағы жылы облыс прокуратурасы азаптау және басқа да қатыгез қараудың алдын-алу мақсатында қылмыстық атқару жүйесі мекемесінде кезекші прокурор институты енгізілді. «Түрмедегі жұмыспен қамту-2017» түрме реформасын іске асыру жалғасуда, оның барысында пенитенциарлы мекемеге бірқатар шаруашылық субъектілері тартылып, сотталғандардың жартысына жуығы жұмыспен қамтылды. Нәтижесінде жұмыспен қамтылған сотталушылардың саны 52%-дан 71%-ға дейін немесе 19%-ға артты. Жеке еңбек шарты бойынша екі сотталушы жұмыспен қамтылды, — деген Александр Цуранков «Ресоциализация: Сен қоғамға керексің!» жобасы аясында бас бостандығынан айыру орындарынан босап шыққан 15 азаматтың жұмысқа орналасып, 7-і оқуға жолданғанын айтты.

Ол, сондай-ақ, прокуратура қызметінің ашықтығын қамтамасыз ету үшін фейсбукте «Онлайн-прокурор» парақшасы құрылғанын жеткізді. Оның сөзінше, азаматтар өздерін толғандырған мәселелер жөніндегі ой-толғамдарын, бастарындағы проблемалық жағдайларды онлайн режімі арқылы осы парақшаға жүктеуіне болады. Бұл парақшаны қазірдің өзінде пайдаланушылар бар. Бұдан басқа таяуда «Онлайн-адвокат» парақшасы енгізілмек. «Кезекші прокурор» және «Кезекші адвокат» жүйесін де енгізу жоспарлануда. Осы жүйе арқылы жұртшылық прокурорлар жұмысын қадағалауға мүмкіндік алады. Бұл жаңашылдық прокуратура қызметінің ашықтығын қамтамасыз етпек. Тұрғындар онлайн қызметті пайдалануды үйреніп алса, оның пайдасы көп. Онлайн режім азаматтардың уақыттары мен қаражаттарын үнемдейді, әрі прокурор қызметін визуалды бақылауға мүмкіндік береді. «Осылайша біз халыққа бір табан болса да жақындадық» деген облыстық прокуратура өкілі осының бәрі құқық қорғау жүйесінің жаңаруының арқасында мүмкін болып отырғанын жеткізді.

Жиын барысында БАҚ өкілдері тарапынан сұрақтар көп қойылып, бұған тиісінше жауаптар қайтарылды. Солардың бір-қатарына жауап берген облыстық прокуратура басшылығы төлемдердің төленбеуіне байланысты тұрғындарға қызмет көрсетуді шектеген мысалы, ыссы суды тоқтату және т,б. «ЖайықЖылуҚуат» АҚ-ның әрекеті заңға қайшы деген пікірлерін жеткізді.

Жиынды қорытындылаған Тәжиден Найманов енді бір айдан соң азаматтарды қабылдау орталығының ашылатынын айтты. Орталықта арнайы күту залы, екі кезекші прокурор және адвокаттарға арналған екі бөлме келушілерге қызмет етпек.

Айша ӨТЕБӘЛІ,

«Орал өңірі»

«Қазақфильм» киностудиясы «Sataifilm» компаниясымен бірлесіп,  «Көшбасшы жолы. Астана» және «Томирис» кинофильмдеріне  кастинг жариялайды. Бұл ауқымды кинотуындылардың қоюшы режиссері Ақан Сатаев. Кастинг Батыс Қазақстан облыстық драма театрында 20, 21 тамыз күндері сағат 09.00-18.00 аралығында өтеді (түскі үзіліс уақыты 13.00-14.00).

Кастингтің шарттары: Бұл байқауға 16 жастан асқан барлық ұлт-ұлыстың өкілдері қатыса алады. (Ал, 16 жасқа толмаған өрендер мен кастингке өзі тікелей келіп қатыса алмайтындар, боянбай және көзілдірік тақпай, бүкіл бойымен түскен ірі фотосуретін, сондай-ақ өмірбаянын (аты-жөні, туған жылы, бойы мен салмағы, көзі мен шашының түсі, оқу орны, жұмыс істейтін мекемесі мен қызметі, бұрын киноға түскен-түспегендігі туралы мәлімет)  мына электрондық мекенжайға casting_satai@mail.ru жолдағаны жөн.

Спорттық дене бітімдегі, жасыл және көк көзді, шашы ашық түсті үміткерлерге басымдық берілуі ықтимал.

Құрметті қыз-келіншектер! Кастингке бет-әлпеттеріңізді боямай және жасанды кірпіксіз келгендеріңіз ләзім. Қасы жасанды қызкеліншектер байқауға қатыстырылмайды.

Ең алдымен театр және кино актерлері  қабылданады.

Биылғы  жылдың  басынан  бергі  уақыт  ішінде облыс  аумағында  жалпы  ауданы  1769  гектарды құрайтын  90  табиғи  жану  тіркелді.  Мамандар мұны  өткен  жылғы  сәйкес кезеңдегі көрсеткішпен  салыстырғанда  2,5  есеге  өсіп  отыр деседі.  Бұл  туралы  және  аймақтағы  өртке  қарсы іс-шаралар  туралы  өңірлік  коммуникациялар қызметінде  өткен  баспасөз  мәслихатында  жан-жақты  айтылды.

БҚО Төтенше жағдайлар департаменті бастығының орынбасары Ақылбек Ахметжановтың айтуынша, табиғи өрттердің және жанулардың алдын алу және оларды сөндіру үшін облыста 2954 адамнан құралған 151 ерікті өртке қарсы құрылымдар құрылған. Осы ерікті құрылымдарда 94 су тасығыш, басқа да 449 техника, 1706 аспалы өрт сөндірушілер, 106 мотопомпа, өзге де 1633 құрал бар.

– Бүгінде үш ауданда төтенше жағдайлар тіркелді. Қазталов ауданындағы табиғи өрт салдарынан 598 ұсақ мал отқа күйіп өлді. Ақжайық ауданында өрттің кесірінен электр бағандары жанып, үш ауыл үш тәулік бойы электр жарығынсыз қалды. Бөкей ордасы ауданында да дала өрті жиіледі. Өрт қауіпсіздігі кезеңі басталмай тұрып, биылғы сәуір айында облыс әкімімен тиісті жоспар бекітілген-ді. Онда өрттің алдын алу шаралары жан-жақты қамтылды. Жоспар бойынша көптеген жұмыстар атқарылды, әлі де істелуде. Өрт қауіпсіздігі бақылауда, – деді А.Ахметжанов. Оның айтуынша, Қаратөбе ауданында өрт салдарынан 37 электр бағаны жанып кеткенімен, электр қуатымен қамтудағы кідіріс ұзақ болмаған.

Көзі қарақты оқырмандарымызға мәлім, 30 шілде – 2 тамыз аралығында Қазталов ауданы Талдыапан ауылдық округіндегі Қособа елді мекенінде болған дала өртінен 598 ұсақ мал қырылды. «Өрт келе жатқанда мал қайырусыз қалған. Қой бағушы 1990 жылғы азамат 80 пайыздың үстінде күйік алды. Оны Жалпақталға ауруханаға жеткіздік. Екі күн тиісті дәрігерлік көмек алды. Одан кейін санавиациямен облыстық ауруханаға жеткізіліп, емделуде. Қособа елді мекенінде 227 адам тұрады. Ауылдағы 27 ауланың 14-інде мал ұстайды. Қазір келтірілген шығынды анықтау бағытында комиссия құрылып, жұмыс істеп, нормативтік-құқықтық актілерге сәйкес залал өтемақысы мәселесі шешілуде. 598 малдың шығынын түгелдей бюджеттен жабуды көздеп отырғанымыз жоқ. 16 округтің ауыл тұрғындары, шаруашылықтар, кәсіпкерлер, жалпы халық болып жылу жинап, 298 ұсақ жандықты өзіміз өтемекпіз. Қалған 300 бастың өтемі комиссия қорытындысынан кейін төленетін болады. Өрттің салдарынан мал азығы болмай қалады деген қауіп жоқ. Шөп шабатын шабындықтармыз бар, – деді брифингте Қазталов ауданы әкімінің орынбасары Нұреддин Құтқожин.

Ақжайық ауданы әкімінің орынбасары Асқар Әбуғалиевтің айтуынша, өткен жылы аудандағы дала өрттері  тамыз айында басталса, биыл құрғақшылыққа байланысты алғашқы өрт мамыр айының соңында тіркелген. Биыл аудандық бюджеттен өртке қарсы қам-қарекетке 16 млн. теңге бөлінген. «Соңғы дала өртінде ауқымды далалық алқаптар жанып кетті. Өрт Базаршолан ауылына жақындап қалғандықтан, барлық күш ауылды, ауыл қасындағы тоғайды сақтап қалуға жұмылдырылды да, өрт далаға тарап кетті. Мал-жан аман, даладағы 3 мың гектардай шөп отқа оранды. Шабдаржап, Ескі Есім, Жаманқұдық ауылдарына баратын 180 электр бағаны жанып кетті. Бүгінде Шабдаржапқа, Ескі Есімге электр жарығы берілді. Орталықтан 60 шақырым жердегі Жаманқұдық ауылына жарық беру жұмыстары жүргізілуде. Комиссия шығындарды анықтап жатыр. Зардап шеккен адамдарға барынша көмек көрсетіледі», – деді Асқар Әбуғалиев. Оның айтуынша, тұрғындарды арзан қыстық мал азығымен қамтуға аудандағы азаматтар және көрші аудандар көмек қолын созуда. «Жалпы Базаршолан ауылы маңындағы өртті сөндіруге 100-ге жуық техника жұмылдырылып, 500-дей адам қатысты. Мектеп оқушылары да қол ұшын беруге келді. Оқыс оқиға болмас үшін оларды кері қайтардық. Айналадағы бес округтің тұрғындары өз еріктерімен келіп, өрт сөндіруге белсене атсалысты. Бастамада жеделділік жағы кемшін түскенін мойындаймыз. Өрт сөндіруге  халықтың көмегі көп болды», – деп қорытты сөзін А.Әбуғалиев.

Гүлбаршын  ӘЖІГЕРЕЕВА,

«Орал  өңірі»

«EXPO – 2017» халықаралық  көрмесі  ауқымында ҚХР-дың  Фуцзянь  провинциясы  күніне  байланысты  Қазақстан  мен  Қытай  делегаттары  кездесті.

Бизнес-форумға ҚР Ауыл шаруашылығының вице-министрі Гүлмира Исаева, Қазақстанның Инвестициялық ынтымақтастық агенттігінің басшысы Айдын Байеділов, Батыс Қазақстан облысы әкімінің бірінші орынбасары Арман Өтеғұлов, “Атамекен” ҰКП төралқасының мүшесі Талғат Доскенов қатысты. Іскерлік кездесуде көрші елден Фуцзянның даму және жаңғырту комитеті төрағасының орынбасары Е. Фэйвэнь, экономика және ақпараттандыру комитеті төрағасының орынбасары Лань Вэнь, Қазақстандағы ҚХР елшілігінің өкілі мен қытайлық ірі кәсіпорындарының жетекшілері де болды.

Фуцзянь – Қытай оңтүстік-шығыс бөлігінде теңіз порты жүйесі орналасқан провинция. Өңірде ауыр өнеркәсіптің мұнайхимия, электроника, құрылыс, машина жасау, ІТ-индустрия, түсті металлургия салалары дамуда және ауыл шаруашылығы бойынша тұрғындар балық аулаумен, оны өңдеумен, ағаш сүректерін дайындаумен шұғылданады. Аталған аймақты 37 млн. адам мекендейді. Өңірдің жалпы ішкі өнім көлемі былтыр 421 долларды құраған. Қытай ұлттық павильонында өткен бизнес-форумда провинцияның инвестициялық әлеуеті, энергосектор және туризм саласын дамыту жайы, Янань мен Ванлун компанияларының жобалары таныстырылды. В2В форматында өткен кездесуде Батыс Қазақстан облысы әкімінің бірінші орынбасары Арман Кәрімұлы екі елдің арасындағы экономикалық байланыс мығым екенін, соны ескере отырып, мал етін Қытай нарығына экспорттау жоспарланғанын айтты.

Форумда Қазақстан мен Қытайдың тауар айналымын жандандыру, инвестициялық әріптестікті нығайту және бірлескен кәсіпорындар құру мәселелері талқыланды. Фуцзянь күнінің ашылуына байланысты дәстүрлі “Даминфо” қуыршақтар театры қойылым ұйымдастырды. Қазақстанның Инвестициялық ынтымақтастық агенттігі ЭКСПО алаңында Қазақстан мен  Қытай провинцияларының іскерлік қарым-қатынасын нығайту бағытында маңызды шаралар өткізіп жатқаны мәлім. Еске сала кетейік, облыс әкімінің бірінші орынбасары Арман Өтеғұлов және Орал қаласы әкімінің орынбасары Мирболат Нұржанов Малайзиялық делегация өкілдерімен кездесті. Кездесуде аталған елдің шаһарда “жасыл технологияны” дамыту, тұрмыстық қалдықтарды өңдеу тәжірибесін пайдалану және кәсіпкерлік байланысты орнату жөнінде алдағы уақытта мәміле жасасуға  келісім  жасалды.

Нұртай  ТЕКЕБАЕВ,

«Орал  өңірі»,

Астана  қаласы