Тәуелсіздік жылдарында өңірдің жалпы өнімі  1 миллиард теңгеден бастап 1 трлн. 700 млрд. теңгеге дейін өсті. Сонымен қатар өнеркәсіп өнімі 1 трлн. 300 млн. теңгеге, яғни 3 мың есеге көбейді. Өңірге тартылған инвестицияның 80 пайызы жеке сектордың еншісіне тиеді. Бұл жайында Тәуелсіздіктің 25 жылдығына орай ұйымдастырылған салтанатты шарада Жайық жұртын мерекемен құттықтаған Батыс Қазақстан облысының  әкімі  Алтай  Көлгінов  мәлімдеді.

Мерекелік шара Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігін жариялаған қуанышты сәт бейнеленген шағын фильмнен басталды. Кейін Ұлттық ұланның «Батыс» өңірлік қолбасшылығына қарасты 5517-әскери бөлімінің қызметкерлері мемлекеттік Туды салтанатты түрде сахна төріне әкелді. Еліміздің Әнұранын арнайы дайындалған хор ұжымы асқақтатқан соң, облыс әкімі Алтай Көлгінов сөз алды.

– Елбасымыз: «Біз осы тағдырды қабыл алып, бірлік пен еңбек арқылы тарихи жолымызбен шығынсыз жүріп келеміз. Біздің ел егемендігін нығайтып, Мәңгілік ел болуға бағдар ұстады. Сондықтан Тәуелсіздік күні – барша Қазақстан халқы мен әлемнің барлық түкпіріндегі достарымыз үшін ұлы мереке» деп атап өтті. Ел мен жер тұтастығын қамтамасыз еткен ата-бабаларымыздың аманатына адалдық танытып, ақыл мен парасаттың арқасында бірлігі жарасқан ел ретінде танылдық. Тәуелсіздік жылнамасына жазылған  еліміздегі ірі халықаралық оқиғалардан бастап, шағын елді мекендегі жағымды жаңалықтың барлығы да бірліктің, жемісті еңбектің нәтижесінде жүзеге асты.

Азат ел ретінде іргелі іске ұмтылған 25 жыл өңіріміз үшін табысты болды. Тәуелсіздік мерекесі қарсаңында жаңадан салынған және күрделі жөндеуден өткен ғимараттар халық игілігіне берілді. Ширек ғасырда 3 триллион теңгеден астам инвестиция тартылды, өндіріс көлемі 3 мың есеге дейін ұлғайды. Ел қауіпсіздігін нығайту бағытында 25 жыл ішінде «Зенит» зауытында 25 кеме жасалды. Өңірімізде бүгінге дейін 60 мектеп, 17 балабақша, 103 денсаулық сақтау нысаны салынды. Аумағы 4 миллион шаршы метр  тұрғын үй пайдалануға берілді. Биылдың өзінде 14 үй салынып, 1500 пәтер пайдалануға беріледі. 215 әлеуметтік және инфрақұрылымдық нысан жаңартылды.

Орал қаласында көптеген білім ошағы, мәдени орталық, спорттық нысан бой көтерді. Бүгін оқушылар және жастар сарайы іске қосылды. Алдағы уақытта да облыста келелі мәселелер шешімін таппақ. Мысалы, 55-ке жуық елді мекенді орталықтандырылған ауыз суға қосуды жоспарлап отырмыз. Облыста шағын және орта бизнес қарқынды дамуда. Ауыл шаруашылығы саласында өңірдің жалпы өнімі 15 есеге – 6,8 млрд. теңгеден 106,5 млрд. теңгеге дейін ұлғайды.

335 млрд. теңгеге 47 инвестициялық жоба іске қосылды. Нәтижесінде 2 мыңнан астам жаңа жұмыс орны ашылды. 2002 жылы көгілдір отынмен облыс жұртшылығының 44 пайызы қамтылса, биыл бұл көрсеткіш 93 пайызға дейін жетті. Соңғы он жылда 146 мың жаңа жұмыс орны ашылды. 2005 жылы 9 пайызды құраған жұмыссыздық 2016 жылы 4,9 па-йызға дейін кеміді. Осы игіліктің бәріне мемлекет қолдауы мен Елбасы саясатын оңынан жүзеге асыру арқылы қол жеткіздік,  – деді облыс әкімі Алтай Сейдірұлы.

Мерекелік шарада облыс өнерпаздары концерт қойды. Әсем ән-күйлер төгіліп, театрландырылған көріністер мен тағылымдық мәні зор қойылымдар көрермендер  назарына  ұсынылды.

Нұртай  АЛТАЙҰЛЫ,

«Орал  өңірі»

Облыс  әкімдігінің  үлкен  залында  Елбасы  Жарлығымен марапатталған  батысқазақстандықтарға  мемлекеттік  наградалар  салтанатты  түрде табыс  етілді.

Өңір басшысы Алтай Көлгінов жиналғандарды қастерлі мереке Тәуелсіздік күнімен құттықтады.

– Тұңғыш Президентіміз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың бастауымен бүгінгі жетістікке жетіп отырмыз. Еліміз бен облысымыздың дамуына батысқазақстандықтар да өздерінің еңбегімен, іскерлігімен айтулы үлес қосып келеді. Тәуелсіздігіміздің 25 жылдығы ішінде тек ішкі жалпы өнім 1 миллиардтан 1 триллион 800 миллиард теңгеге жетті. Өндіріс көлемі 3 мың есеге өсті. 4 миллион шаршы метр тұрғын үй салынып, іске қосылды. Қаншама жол жөнделді, осының барлығы – еңбектің, бірліктің, тұрақтылықтың нәтижесі. Соның бәрін қамтамасыз етіп отырған халқымыз. Биылғы жылдың өзінде 1500 пәтер пайдалануға беріледі. Бұл – Тәуелсіздіктің 25 жылдығына үлкен тарту, Елбасы ұйытқы болған мембағдарламаларының іске асуының  көрінісі, – деген  облыс әкімі Алтай Көлгінов өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, құрылыс және әлеуметтік саладағы жетістіктерді айта келе, алдағы жылы бұдан да жоғары көрсеткіштерге қол жеткізуге тілектестігін  білдірді.

Жиында облыс әкімі Алтай Көлгінов ел тәуелсіздігінің 25 жылдық мерейтойына орай Елбасы Н. Ә. Назарбаевтың Жарлығына сәйкес облыстың әлеуметтік-экономикалық дамуына елеулі үлес қосқан облыстық әкімдік қызметкерлеріне, аудан, департамент және басқарма, кәсіпорын, әлеуметтік сала мекемелерінің басшыларына, қоғамдық бірлестіктердің, партиялардың өкілдеріне және ардагерлерге «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 25 жыл» мерейтойлық медалін табыс етті. Өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуына елеулі үлес қосқан азаматтарға алғыс білдірді. Марапатталғандардың ішінде соғыс және еңбек ардагерлері Мұхтар Әжіғұлов, Иван Гапич, Хамза Сафин, «Нарын» қоғамдық қозғалысының төрағасы Кәкен Көбейсінов, Қазақстан Жазушылар одағының БҚОФ төрайымы, ақын Ақұштап Бақтыгереева, «Нұр Отан» партиясы БҚО филиалы төрағасының бірінші орынбасары Серік Сүлеймен, облыстық мәслихаттың хатшысы Мәлік Құлшар, Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының Батыс Қазақстан облысы бойынша өкіл имамы Руслан Сұлтанов, «Орыс православие шіркеуінің Орал епархиясы» ДБ-ның басшысы Владимир Москаленко-архиепископ Антоний және өзге де батысқазақстандықтар  бар.

– Қазақстанда тұрғаныма 26 жыл болды. Көптеген елде болдым, бірақ Қазақстаннан артық ел жоқ әлемде. Осылай деп айтудан жалыққан емеспін. Бейбітшілікте, келісімде, өзара түсінісушілік жағдайында өмір сүрудеміз. Бізде ұлт пен ұлысқа бөлінбейді. Президент орыс, қазақ деп бөлмейді, «қазақстандықтар» дейді. Елбасымыз Қазақстан халқы ассамблеясын құрды. Әлем жұртшылығы мұны кейін түсінді, түрлі ұлттың, түрлі діннің адамдары болсақ та, біз  біргеміз. Мен ылғи да мұсылмандар Құран бойынша, христиандар Інжіл бойынша өмір сүру керек деймін. Сонда бізде бәрі де жақсы болады. Біз ағайыншылықпен, татулықта, ынтымақта  тірлік етуіміз керек. Елбасының Жолдауларынан да осыны оқисыз. Біздегідей достық, келісім, татулық еш жерде жоқ. Мен православтық христианмын, төрт облысты қарайтын епархияны басқарамын. Қазақстанда бізді өгейсітпейді, өз елімізде екенімізді сезінеміз. Алла тағала Елбасымыздың ғұмырын ұзақ қылсын дейміз, – деді архиепископ Антоний. Одан кейін соғыс және еңбек ардагері Мұхтар Әжіғұлов мерейтойлық медаль үшін Елбасыға, облыс әкіміне алғысын білдірді. Облыс басшысына өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуы жолындағы жұмыстарына ризашылығын білдіріп, өз атынан дайындап әкелген алғысхатын табыс етті.

Гүлбаршын ӘЖІГЕРЕЕВА

Сіздерді  Қазақстан  Республикасының  Тәуелсіздік  күні  мерекесімен  шын  жүректен  құттықтаймын!

Азаттық алғаннан кейін елдігімізді қалыптастырып, еңсемізді тіктеген Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев «Біз алтын таққа отырған асқақ дәуірлерді де, өзгенің бодауында болған кер заманды да бастан кешкен елміз. Сондықтан халқымыз азаттық рухын терең сезініп, жан-жүрегімен түсіне біледі. Азаттық Ұлы даланы мекен еткен аталарымыздың асыл арманы еді. Біз осы асқақ арманға қол жеткіздік. Осыны терең сезіну патриотизм мен мемлекеттілікті нығайтуға мүмкіндіктер туғызады» деп атап өтті.

Тәуелсіздігіміздің 25 жылдық мерейтойына еңсесі биік, әлеуеті зор, елдігі қалыптасқан мемлекет ретінде жетіп отырмыз.

Азаттық жылдарындағы еліміздің даму тарихынан Батыс Қазақстан облысы да шет қалған емес. Өндіріс көлемі 3 мың есеге дейін өсті. Өңірімізде осы кезеңде 60 мектеп, 17 балабақша, 103 денсаулық сақтау нысаны салынды. Қаржыландырудың барлық көзінен 4 млн. шаршы метр тұрғын үй бой көтерді.

Биылдың өзінде 14 тұрғын үй салынып, барлығы 1500 пәтер пайдалануға беріледі. Қорытындылап отырған жылымызда ғана 215 әлеуметтік және инфрақұрылымдық нысан жаңартылды. Жылдың соңына дейін көпбейінді қалалық аурухана қолданысқа беріледі. Мемлекеттік бағдарламалардың пайдасын сезініп отырған өңірімізде алдағы жылдары да бірқатар мәселелер шешімін табады.

Ширекғасырлық жетістіктеріміз бен қол жеткізген асыл мұратымыздың барлығы да тәуелсіздігіміздің баянды болуына басты кепіл болған – ынтымақ пен жасампаз еңбектің арқасы.

Қадірлі  батысқазақстандықтар!

Сіздерді еліміз үшін қасиетті де қастерлі мерекемен құттықтай отырып, Отанымызға тыныштық, отбасыларыңызға амандық тілеймін!

Игі тілекпен,

Батыс Қазақстан  облысының әкімі                          А. КӨЛГІНОВ

Тоқсан үш  жастағы шыңғырлаулық кейуана Қалима Жұмабаева осылай ағынан жарылады. Оның айтуы өте орынды. Өйткені ұзақ ғұмырында басынан кешпеген қиындығы кемде-кем.

Ол сол ауданға қарасты Ақсоғым ауылында дүниеге келіпті. Екі жасында анасы Мәрия өмірден өткен. Әкесі Есенаман заманының көзі ашық адамы әрі шаруасы дөңгеленген ауқатты жанның бірі еді. Ол барынша белсенді де болыпты. «Алаш» үкіметін құрамыз» деп, Жымпиты жақтан бейтаныс адамдар әкесіне келіп, жәрдем сұрағанда, лау беріп, азық-түлікпен де қарайласып отырыпты. Әкесінің «Сырымға ат бердім, адамдарына тамақ жеткіздім» деп айтып отыратыны сол кездегі кішкентай Қалиманың жадында. Осындай күндердің бірінде ел ішіндегі біреу: «Алаш» үкіметіне жәрдем беріп жүр, осы үйдің сыртынан ат кетпейді, түйе арба тұрады, өзі бай» деп, Есенаманды сыртынан көрсетіпті. Ақыры 1927 жылы кеңестік ГПУ оны бір түнде ұстап әкетті. Әкесі түрмеге түскен соң, қолдағы бар малын тәркілеп, өздерін үйінен шығарып жіберді. Әке-шешеден айырылған Қалиманы үлкен ағасы Асылбек үйіне алып кетті. Ағасы артельдің жұмысында тұқым себеді, арба айдайды. Кішкентай Қалима да бос отырмай, жеңгесіне еріп, шөп шабуға барады. Арбаға отырғызып қойса да, үлкендерге болысқысы келіп, жылжып жерге түседі. Үйге жалғыз тастап кетуге қорыққандықтан, жеңгесі оны өзімен алып жүруге мәжбүр болды. Қалима бір табақ көздекейге айран құйып араластырып берген тарыны күні бойы талғажау ететін. Алты жасқа келгенде елде жаппай сауаттану жүріп, аға-жеңгесі оқу-жазуға үйренгенде, жағаласып қасынан қалмай, мектепке бірге барып, мұғалімнің әр сөзіне зер салып отырған. Күні бойы жұмыстан шаршап келген аға-жеңгесі қалғып кеткенде, қарындашын алып, көргендерін қайталап, қағаз бетін шимайлай жүріп, сауат ашқан. Сөйтіп, бірінші сыныпта оқып жүргенде «Бұл – байдың қызы» деп, мектептен шығарыпты. Мұны естіп, ренжіген ағасы Асылбек қолынан жетелеп, Қалиманы «Өз қызым, Асылбекова» деп жаздырып, оқуға қайта алып келген. 5-сыныпқа дейін осы текті алып келген ол басқа мектепке барып, «Есенаманова» деп тегін өзгертті. 7-сыныпқа көшкенде, соғыс басталып, ер-азаматтар майданға аттанды. Кішкене Қалиманың сүйеніші, ағалары Асылбек пен Сәтбай да қоштасып кете барды. Мұғалім болмағандықтан, сабақ та тоқтап, ауылға қайтып келсе, үйде күй жоқ. Жалғыз өзі не істерін білмей жүрсе, ауылдағы әке-шешесінің көзін көрген Жұмаш Айтжанов деген жанашырлық танытыпты. Үйде қалған екі сиырдың бірін сатып, үстіне киім алып берген екен.

Бір күні «Колхоз басқармасы шақырып жатыр» деген хабар алып, кеңсеге барса, «Қалаш, сен жұмысқа шық, үлкендерге болыс, тұқым тазала!» – дейді басқарма. Өзіне жүктелген істі тындырымды атқарған қыздың пысықтығына қасындағы әйелдер де таңғалысып жүреді. «Қызылкөл ауылында далада басылмаған астық қалды»  деп хабар жеткенде, тайөгізді жетелеп барып, бидай лақтырып, молотилка айналдырды, сабан жинады.

Науқандық жұмыс бітіп, үйге келсе, паналатқан тумасы өз үйіне өзін кіргізбей, қуыпты. Қайтерін білмеген Қалиманың «оқуға кетем» деп жиналғанын естіген басқарма шақырып алып: «Қарағым, ағаларың келсе, қайда барады? Сен бұл үйден кетсең, мүлдем айырылып қаласың» деп, райынан қайтарған. Келер жазға жетіп, қайтадан жұмысқа араласқан Қалима Лубен ауылынан астық қабылдау пунктіне астық тасиды. Төрт өгіз жегілген арбамен қасындағы әйелдермен жолға шыққанда, аш қасқыр көп, түнде далада қонып қалатын кездері де болған екен. Сонда қасқырдан қорыққан әйелдер: «Сен әлі жассың, біздің бала-шағамыз бар ғой» деп, Қалиманың артына тығыла береді екен. Қасқырдың оттан қорқатынын білетін ол екінші арбаға салып шыққан шөпті айырдың басына іліп, сіріңкемен тұтатып, қасқырларды үркітіп, жалғыз өзі қуып жүрген кездері әлі есінде. Сол кезде өзінің қалай тайсалмағанына бүгінде таңданады.

 Бір күні ауылдағы Имаш деген сыйлы ағасы шақырып алып, «Орынборда алты айлық есепшілер курсына барасың» деп хабарлайды. Үйге келіп, бар-жоғын жинап, жолға сүт, қаймақ алайын десе, өзімен бірге тұратын жамағайындары Қалиманың сиырынан сауып отырған сүтті де бермей, даулады. Сол жерде ашуға мінген ол: «Бұл – менің малым. Осының арқасында аш-жалаңаш болмай отырсыңдар. Сиырымның сүтін сауып алмасам, оны неге ұстап отырмын?!» – деп ренжіп, таласып-тартысып жүріп, жолына қаймақ, май алып шығыпты. Үш ай оқып болған соң, «бухгалтер-есепші» деген қағаз алып, елге қайтты. Жапон соғысына да қатысқан ағасы Сәтбай аяғынан жараланып, 1946 жылы елге оралды. Сонда еті тірі Қалима: «Аға, еш уайымдама. Колхоз осы күнге дейін жасаған жұмысыма астық береді. Соны алып, диірменге тартып, ұн сатамыз» – десе, «оны қалай, қайда апарамыз?» деп уайымдайды. Өзіне тиесілі астықты алған Қалима Молошенко деген диірменшіге келіп сөйлеседі. 12 қапшық ұн тарттырып алып, оны орыс ауылына сатып, пұл қылып қайтты. Қолға тиген ақшаны алған Сәтбай Саратовқа барып, өзіне, Қалимаға киім-кешек алып келеді. Осы шақта ауылға балалар үйінен келген бір қыз жұмыс істеп жүрген екен. Соны ауылдастары Сәтбайға ыңғайлап, отбасы болып кетуге ақыл беріп, ағасы әрі-сәрі болған шақта ол қыздың да жұмыс уақыты бітіп, Самараға кетіп қалыпты. Осы тұста тағы да қарындасы Қалима көмекке келеді. Колхоздан қалған бережақ астығын алып, диірменге тарттырып, енді сатуға дайындалып жүргенде, ауылға келген ноғайлар қуана-қуана сол бойда сұраған ақшасына алып кетті. Осы ақшаға ағасы Сәтбайды ұнатқан қызына үйлендіріп, той жасаған екен. Бойжеткен қызға да көз салушылар да, сөз салушылар да табыла бастайды. Бір күні ағасы оған: «Саған Жандәулет келіп құда түспек. Ол дұрыс жігіт. Сөйлесіп келіп жатса, келісіміңді бер» – деп ақыл салады. Ағаның өзін ойлаған қамқорлығына қарсы тұрмаған Қалима 1947 жылдың маусымында Жандәулетке ұзатылып кетті.  Жандәулетке тұрмысқа шығарда ауылдағы жанашырлар: «Ойбу, оның үйіндегі екі кемпір қаршадай қызға күн бермейді ғой. Ойпырмай, басқа адам қарастырса қайтеді екен?!» депті. – Шынында да, екі кемпірден көрмегенім жоқ. Ылғи сырттың шаруасымен жүргесін, үй тірлігіне епті емес едім. Бірақ екеуінің қаталдығының, талапшылдығының арқасында көп нәрсе үйреніп, ширадым. Үйдің де, түздің де тірлігін бірге алып жүрдім, — дейді бүгінде кейуана.

Жандәулетті Жаңакүш ауылына кеңес төрағасы етіп сайлады. Мұнан соң Ащысай ауылындағы осындай қызметте болды. 1950 жылы дүниеге тұңғышы Алтынзер келді. Лубенде де жауапты қызмет атқарған отағасы 1961 жылы Шыңғырлау ауылына көшіп келіп, ауаткомның хатшылығына жұмысқа тұрды. Иса, Мақсот, Мәлік, Болат сынды ұлдардың анасы атанып үлгерген Қалима Есенаманқызы да осы жылдары қол қусырып отырмай, тұқым зертханасында жұмыс жасайды. 1965 жылы АХАЖ-дың меңгерушісі болып қызметке кірді. 1980 жылы отағасы ауырған соң жұмысты тастаған кейуана жарын қайтпас сапарға шығарып салғанға дейін бағып-күтті.

– Өмірдің тауқыметін бір кісідей көрдім. Бірақ тағдырыма налыған кезім жоқ. Еліміз Тәуелсіздікке қол жеткізгенде, көппен бірге қуандым. Шүкір, осы күнді көргеніме разымын. Тек амандық, тыныштық болса екен, – дейді әжеміз. Сүйегі асыл жан бүгінгі елдің тыныс-тіршілігінен де толық хабардар. Теледидар қарап, үйге келген газетті де ақтарып отырады. Ұлы Мәлік пен Мақпалдың, немере келін-баласы Айдос пен Заринаның ықылас-пейіліне бек риза. Үйде былдырлап шауып жүрген шөбересі Дастанның тәтті қылықтарын қызықтап, алыс-жақында жүрген балаларын, немерелерін де сағынышпен еске алады.

Гүлшат  БОТАНОВА,

Шыңғырлау  ауданы

Сейсенбі  күні қаламыздағы жетінші шағынауданда Оқушылар және жастар сарайының ашылу салтанаты өтті. Оған облыс әкімі Алтай Көлгінов, ҚР Ақпарат және коммуникациялар министрі Дәурен Абаев, Рио олимпиадасының жеңімпазы Данияр Елеусінов пен оның әкесі әрі бапкері Марат Елеусінов, «ҚПО б.в.» компаниясының бас директоры Ренато Мароли, білім саласының қызметкерлері мен ата-аналар қатысты.

Тәуелсіздігіміздің 25 жылдығы қарсаңында тағы бір зәулім ғимаратты іске қосқалы тұрмыз. Әлеуметтік-спорттық бағыттағы бұл нысан жастарымыздың интеллектуалдық және жан-жақты дамуына мүмкіндік жасауы үшін Елбасымыздың тікелей тапсырмасы бойынша салынды. Мұнда шығармашылықпен, спортпен айналысуға, түрлі үйірмелерге қатысуға толық мүмкіндік қарастырылған. Бұл ғимаратта екі үлкен зал бар. Ойластыра келе, сол залдың бірінде біздің даңқты жерлесіміз, ХХХІ жазғы олимпиада чемпионы, бокстан ұлттық құрамамыздың капитаны Данияр Елеусінов атындағы бокс орталығын ашуды жөн деп шештік. Соған орай Данияр және оның әкесі әрі бапкері Марат Елеусіновтер арнайы келді. Ал екіншісі  жеңіл атлетика  залы болады. Осы ғимарат «ҚПО б.в.» компаниясының қаржысына салынды. Сол үшін компания басшылығына өз ризашылығымды білдіремін. Сондай-ақ нысанды талапқа сай етіп салғаны үшін «Альтаир» ЖШС-ның ұжымына да алғысымды айтамын, – деді өз құттықтау сөзінде өңір басшысы Алтай  Көлгінов.

Ал «ҚПО б.в.» компаниясының бас директоры Ренато Мароли сәтті жүзеге асқан бұл жоба компания мен облыс әкімдігінің арасындағы берік байланыстың бір көрінісі екенін атап өтіп, ғимараттың бейнелік кілтін «Жас ұлан» ұйымының мүшелеріне табыстады.

Ардагер ұстаз Борис Чебаков пен олимпиада чемпионы Данияр Елеусінов салтанатты лента қию рәсімін орындаған соң жиналғандар Оқушылар және жастар сарайының ішін аралап көрді. Айта кетейік, аумағы 16,2  мың шаршы метр ғимаратта шығармашылық, дизайн, сәулет, йога, аэробика, кеме мен әуе құрылғыларын жасау және фотоөнерге баулитын бөлмелер бар. Әдебиет, химия, физика, математика, тіл сыныптары, әскери-патриоттық клуб, экология, өлкетану үйірмелері де жұмыс істемек. Бұл үйірмелердің бәрі оқушылар үшін тегін.

Сондай-ақ мұнда жүзу бассейні мен мұзайдыны да бар.

Бокс орталығының ашылу салтанатында сөз алған Данияр Елеусінов өзінің атын иеленген орталықтың ашылғанына қуанышты екенін жеткізіп, алғашқы шеберлік  дәрісін  өткізді.

Сәкен   ӘБІЛХАЛЫҚОВ,

«Орал  өңірі»

Суреттерді   түсірген  Темірболат   ТОҚМАМБЕТОВ

Сенбі күні Орал қаласындағы Назарбаев зияткерлік мектебінде “25 жұлдызды күн” аясында “Ашық есік” күні өтті.

Оған облысымыздың бес ауданынан келген 200-ге жуық оқушы қатысты. Аталмыш мектеп директоры Шолпан Қадырова жан-жақтан жиылған шәкірттерге сәттілік тіледі. Бұл күні зияткерлік мектептің мұғалімдері “Сиқырлы математика”, физикада “ТехноLab”, қазақ тілі, тарих, географияда “Тілім, тарихым, мекенім”, биологияда «Miracle Of Life», информатика «Robotics» деп аталатын бағыттарда қызықты зертханалық тәжірибелер, танымдық ойындар көрсетті. Робот техникасы, авиамодельдеу, көзеші өнері бойынша шеберлік кластарын, химиялық эксперименттер шоуын ұсынды. Сондай-ақ оқушылар мектептің «Туған елге тағзым», «Шаңырақ», «TEDx NIS», «Қазақтың 100 күйінің тарихы», «100 кітап», «100 қазақ әні» және «Bookcrossing», «Қазақша Wikipedia» секілді негізгі жобалары, әлеуметтік тәжірибелер, машық түрлері, үйірме жұмыстарымен танысты.

«Ашық есік» күнінің соңында осы оқушылардың арасынан сырымдық Ару Әлмұратоваға, зеленовтық Зайнель Каршыгиеваға, бөрлілік Альбина Медетоваға, ақжайықтық Ілияс Маратовқа, теректілік Ләззат Аблаеваға Астана қаласында өтетін халықаралық “ЭКСПО-2017” көрмесін тамашалауға және “Назарбаев зияткерлік мектептері” ДБҰҰ-ның жанындағы бес күндік жазғы лагерьге қатысуға сертификат берілді. Бұл қаражатты оқушылар Тәуелсіздіктің 25 жылдығына орай өткізілген қайырымдылық жәрмеңкелері арқылы жинаған еді.

Шара соңында өңіріміздің жас әншілері Данияр Рахметжанов пен Алина Герц танымал «07 аймақ» әнімен тәуелсіздікке орайластырып өткізілген арнайы «Ашық есік» күнінің ажарын аша түсті. Әннің әуенімен барлық оқушы «Алға, Қазақстан» флешмобын биледі. Одан соң балалар мектеп ауласына шығып, «Биікке самғаймыз!» деген ұранмен зияткерлердің «Авиамодельдеу» үйірмесінде жасаған зымыранын аспанға ұшырды.

Бұл күні еліміздегі барлық Назарбаев зияткерлік мектептерінде «Бірыңғай ашық есік күні» өтті. Оған еліміздің 4000-ға жуық оқушысы қатысты.

Гүлжамал ЖОЛДЫҒАЛИ

Шолпан ҚАДЫРОВА,

Орал қаласындағы Назарбаев зияткерлік мектебінің директоры:

 — Назарбаев зияткерлік мектебіне биыл бес жыл. Осы уақыт аралығында біз үш мәрте түлектерімізді шығарып салдық. Олардың біразы қазіргі күнде Назарбаев университетінің студенттері атанса, бірқатары Ұлыбритания, Италия, Венгрия, Қытай мемлекеттерінде білім алуда. Мектебімізде оқу екі тілде (қазақ, орыс) жүргізіледі. Ал кейбір пәндер ағылшын тілінде оқытылады. Бізбен бірге шетелдік ұстаздар да бірлесіп еңбек етуде. Шарамызға белсене қатысып, Астанада өтетін халықаралық «ЭКСПО» көрмесіне баруға сертификат иеленген шәкірттерге тек сәттілік тілеймін. Жалпы, қатысушыларымыздың бәрі де бүгінгі күннен жақсы әсер алды деген сенімдемін.

Айдана АҚШОЛОВА,

ағылшын тілі пәнінің мұғалімі:

— Англиядан оқу бітіріп келгелі осы мектепте қызмет етемін. Біз қазір математика пәнінің мұғалімдерімен бірлесе отырып, сабақ береміз. Негізгі тақырыбымыз — логикалық есептер. Міндетіміз — математикадан кейбір терминдерді ағылшын тілінде түсіндіріп, тапсырмалар беру. Математика пәнін баланың ағылшын тілінде ұғынуына көмектесеміз. Жалпы, біздің мектепте мұндай сабақтар жиі жүргізіледі. Бұл — топ болып жұмыс жасауға арналған жаңа бағдарлама. Жаңа бағдарламаға байланысты мен ағылшын тілінен бөлек, математика, физика пәндерін балалармен бірге оқып, үйреніп жатқан жайым бар. Кейде менің білмей қалғанымды балалар айтып жатады. Сабақты топтық жұмыстар, ойын арқылы қызықты өткізуге тырысамыз.

Серік ДАНИЯР,

8-сынып оқушысы:

— Бүгін балаларға робототехниканың қарапайым түрін көрсеттім. Жетекшім — Нұрболат Дағаров. Робототехника бойынша республикалық және халықаралық жарыстарға қатысып жүрмін. Робототехника үйірмесінде бізге мұғалім бағыт береді. Ал біз роботты өзіміз құрастырып, бағдарлама жазамыз. Жұмыс жасау барысында өзімізге қажет мәліметтерді кейде ғаламтордан аламыз. Негізінен жаңа идеяларымызды өзіміз іске асыруға тырысамыз.

2011 жыл

12 ҚАҢТАР

«Уральскагрореммаш» АҚ-мен Белоруссияның «Маз» зауыты ынтымақтастық туралы келісімге қол қойды. Айта кету керек, Батыс Қазақстан облысы мен Белоруссия арасында сауда байланысы Кедендік одақ құрылған соң жаңа деңгейге көтерілді. 2010 жылдың қаңтар-тамыз айларында сауда айналым 6,4 миллион доллар құрады.

4 АҚПАН

Орал қаласында 150 кереуеттік жаңа онкологиялық диспансердің ашылу салтанаты болды. Мұнда сонымен қатар ауысымында 150-200 науқасты қабылдайтын емхана жұмыс істейді. Бұл қуанышты бөлісуге еліміздің бас онкологы, медицина ғылымдарының докторы Жеткерген Арызқұлов арнайы келді.

9-30 СӘУІР

Батыс Қазақстан облысында бұрын-соңды болмаған табиғат апаты болды. Ауа райы күрт өзгеріп, бірнеше күн бойы қар аралас жаңбыр жауып, Тасқала, Зеленов, Теректі, Шыңғырлау, Ақжайық ауандары мен Орал қаласы аумағындағы көптеген тұрғын үйлерді, әлеуметік және әкімшілік нысандарды тасқын су басты. Облыста қалыптасқан күрделі жағдайды қалпына келтіруге төтенше жағдай қызметінің барлық техникалары мен қызметшілері жұмылдырылды. Оған қоса Атырау, Қостанай, Оңтүстік Қазақстан облыстарынан техникалар мен құтқару қызметі көмекке келді. Премьер-министрдің тапсырмасымен облысқа ҚР Төтенше жағдайлар жөніндегі министр Владимир Божко Орал қаласына келді.

24 МАУСЫМ

Ақсай қаласында жаңа технопарк құрылысының алғашқы кірпішін қалау рәсімі өтті. Қазақстанда жоқ бірегей нысан «ҚПО б.в.» компаниясының қаржысына салынбақ.

20 ТАМЫЗ

Көктемгі су тасқыны кезінде зардап шеккендер отбасына салынып жатқан түрғынүйлер пайдалануға беріле бастады. Алғашқылардың бірі болып Зеленов ауылындағы Зеленый ауылының тұрғындары жаңа қонысқа көшті. Бұл ауылда су тасқынынан 80 үй бүлінген еді, оның 24-і апатты жағдайда болды. 14 отбасына екі пәтерлік 7 үй салынды, тағы 10 отбасы осы аптада Переметный ауылында салынып жатқан 49 үйден пәтер алады.

1 ҚЫРКҮЙЕК

Орал әуежайына «Орал – Алматы – Орал» маршруты бойынша алғашқы ұшақ келіп қонды. Осы маршрут бойынша «Фоккер — 100» ұшағы енді тұрақты қатынап тұратын болады.

28-29 ҚЫРКҮЙЕК

Жаңақала ауданында Дина Нұрпейісованың 150 жылдық мерейтойына арналған республикалық домбырашылардың алтыншы байқауы болып өтті. Оған еліміздің барлық аймақтарынан талантты күйші-домбырашылар қатысты.

Аудандық мәдениет үйінің алдындағы алаңда Жаңақала өңірінен шыққан ұлы күйшілер Құрманғазы, Дина, Мәмен, Қали және Оқаптың мүсіндері орнатылып, оның салтанатты ашылуы болды.

4-8 ҚАЗАН

Батыс Қазақстан облысында халық композиторы, әйгілі әнші Мұхит Мерәліұлының 170 жылдығына арналған салтанатты шара өтті. Мұхиттың шығармашылығы туралы ҚР халық әртісі Қажыбек Бекбосынов, ҚР-ның еңбек сіңірген әртісі Қайдар Өтеғалиев, республикалық байқаудың лауреаты Мейрамгүл Орашева, тағы басқалары ой бөлісті.

23 ҚАЗАН

Орал қаласында бұрын-соңды болмаған кең көлемде қоныстойы өтті. Бір күн ішінде үш 90 пәтерлік және 240 пәтерлік бір үй, екі балабақша және бір мектеп ғимараты пайдалануға берілді. Барлық нысан көктемгі су тасқыны зардабын жою бағдарламасы бойынша салынды.

26 ҚАРАША

Ақжайық ауданының Жамбыл ауылында Кеңес Одағының Батыры Михаил Абдоловқа ескерткіш орнатылды.

27 ҚАРАША

Облыстық кардиологиялық орталығында Батыс Қазақстан облысының тарихында алғаш рет жүрекке ота жасалды. Ота Ресейдің еңбек сіңірген дәрігері Самара кардиология орталығының хирургі Виктор Белыйдың жетекшілігімен жасалды.

15 ЖЕЛТОҚСАН

Ақын Жанғали Набиуллин 75 жасқа толды. Облыс әкімі Бақтықожа Ізмұхамбетов мерейтой иесінің үйіне барып құттықтап, тұлпар тарту етіп, құрмет көрсетті.

2012 жыл

17 ҚАҢТАР

Орал қаласында қазақтың белгілі ақындары Қасым Аманжолов пен Абдолла Жұмағалиевке ескерткіш тақта орнатылды. Карев көшесіндегі №69 үйге орнатылған тақтаның ашылу салтанатына Жайық өңірінің мәдениет және өнер қайраткерлері қатысты.

Осындай салтанатты шара бұрын облыстық «Екпінді құрылыс» газеті редакциясы болған Ғұмар Қараш көшесіндегі №14 үйде де өтті. Мұнда 1932 жылдан 1936 жылға дейін Қасым Аманжолов пен бірге біздің жерлесіміз, белгілі ақын Абдолла Жұмағалиев қызмет жасады. Ақын А. Жұмағалиевтің ескерткіш тақтасын ақын Қайрат Жұмағалиев пен М. Өтемісов атындағы БҚМУ-дың профессоры Серікқали Шарабасов ашты.

20 ҚАҢТАР

Мемлекет басшысының Жарлығымен облыс әкімі лауазымына Нұрлан Ноғаев тағайындалды. Елбасының бұл Жарлығын ҚР Президенті Әкімшілігінің басшысы Аслан Мусин облыс активіне таныстырды.

 16 АҚПАН

«Жайық-Пресс» ЖШС-да жаңа ақпараттық орталық жұмысын бастады. Оның міндеті – Батыс Қазақстан облысының қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, мәдени-спорттық өміріндегі жағдайлардан шұғыл хабарлар беру. Ақпараттар қазақ, орыс тілдерінде қазақстандық және шетелдік ақпарат құралдары, мемлекеттік органдар, қоғамдық ұйымдар, интернет пайдаланушылары және сол сияқты халықаралық ұйымдар, экономиканың шынайы секторлары кәсіпорындары және басқа да серіктестіктер үшін онлайн тәртібінде таратылады.

12 МАМЫР

Жаңақала ауылында осы ауданда туған Кеңес Одағының Батырлары Есен Орақбаев, Мәжит Жүнісов, Сәлім Айтқұлов және Садық Жақсығұловтың мемориалдық бюсі ашылды.

3 ШІЛДЕ

ҚР Германиядағы елшілігінің шақыруы бойынша «Орал сазы» ансамблінің ұжымы Германияға шығармашылық концертпен барды. Облыстық филармонияның әншілері ҚР Германиядағы елшілігінде және Магдебурге қаласында концерт берді.

14 ШІЛДЕ

Оралда Шамғон Қажығалиев атындағы II республикалық дирижерлер байқауы өтті.

1 ҚЫРКҮЙЕК

Сырым ауданында құрылыс материалдарын шығаратын шағын зауыт ашылды. «Шерхан-Құрылыс» ЖШС-да пеноблок, шлакоблок, төсемтас және т.б. шығарылады. Зауытта 15 адам жұмыс істейді.

1 ҚЫРКҮЙЕК

Ақжайық ауданының Ақсуат ауылында жаңа мектеп ашылды. Білім ордасы облыс басшылығының қолдауымен «ҚПО б.в.» компаниясының қаржысына салынды. 230 орындық жаңа мектеп Социалистік Еңбек Ері Сұлтан Ошановтың есімімен аталады.

8 ҚЫРКҮЙЕК

«Жайық Пресс» ЖШС-да қазақ заңгерлерінің бірі, қазақ халқының азаттығы жолындағы күрескер Жаһанша Досмұхамедовтың туғанына 125 жыл қарсаңында оның қысқаша өмірбаяны мен суреті басылған дәптер шығарылды. Дәптердің тұсаукесері Ж. Досмұхамедов атындағы педагогикалық колледжде өтті.

12 ҚАЗАН

Облыстық қазақ драма театрында ақын Қайрат Жұмағалиевтің 75 жылдығына арналған «Жыры менің – елім менің» атты шығармашылық кеш өтті. Жылы құттықтау сөздер мен ізгі тілектерді облыс әкімі Нұрлан Ноғаев, Қазақстанның халық жазушысы, көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері Әбіш Кекілбаев және басқа да қаламдас дос-жолдастары, оның талантына табынушылар айтты.

10 ҚАРАША

Оралда ҚР еңбек сіңірген қайраткері, белгілі жазушы Қажығали Мұханбетқалиевтің қазақ халқының атақты ұлы Сырым Датұлына арналған «Тар кезең» тарихи романының тұсаукесері өтті.

 4 ЖЕЛТОҚСАН

ҚР Білім және ғылым министрі Бақытжан Жұмағұлов пен облыс әкімі Нұрлан Ноғаев Орал қаласындағы «Жұлдыз» ықшамауданында №37 орта метептің ашылу салтанатына қатысты. Бұл – облыс орталығында биылғы жылы ашылған үшінші мектеп.

16 ЖЕЛТОҚСАН

Орал қаласында Салтанат сарайы ашылды. Қазақстанда жоқ сәнді сәулет ғимараты жаңа ықшамауданға көрік берді. Енді оралдықтар өмірлеріндегі салтанатты сәтті: неке қию, күміс, алтын тойларын және тағы басқа қуанышты сәттерін осында өткізеді.

2013 жыл

5 ҚАҢТАР

Орал – Астана бағытындағы пойыз маршруты ашылды. Енді батысқазақстандықтар бұрынғыдай Ақтөбе стансасында техникалық аялдама жасамай, тікелей Астанаға бет алады.

23 АҚПАН

Ақсай қаласында қағаз қалдығын өңдейтін цех ашылды. Кәсіпорын дәретхана қағазын, кейіннен картон орауларын өндіретін болады. Жоба моноқалаларды дамыту бағдарламасы аясында жүзеге асады.

4 СӘУІР

Орал қаласының әкімі болып, облыс әкімінің орынбасары қызметін атқарған Алтай Көлгінов тағайындалды.

4 МАМЫР

Орал қаласында жаңа гемодиализ орталығы ашылды. Ол Ресейдің «DIAMED TECHNIK» компаниясының мемлекеттік-жеке меншік әріптестік арқасында жүзеге асырылды. Орталық екі ауысымда 96 адамды өткізеді.

4 МАУСЫМ

Орал қаласында республикалық сабантой өтті. Қазақстан халқы ассамблеясы төрағасының орынбасары Ералы Тоқжанов, Татарстан Республикасының Президенті Рустам Миниханов, Ресейдің Қазақстандағы Төтенше және өкілетті елшісі Михаил Бочарников және Қазақстан мен Ресейдің көршілес облыстарының делегациясының өкілдері шараның құрметті қонақтары болды.

28 МАУСЫМ

Қазақстан журналистері күні қарсаңында «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінің 95 жылдығына орай «Жайық-Пресс» ЖШС-ның интернет-сайтының тұсаукесері өтті. Енді облыс аудандары мен облыс орталығындағы және Қазақстан мен әлемдегі барлық жаңалықтарды www.zhaikpress.kz сайтынан көріп және оқи алады.

1-2 ҚАЗАН

Жаңақала ауданында белгілі домбырашы, «Құрмет» орденінің иегері, пофессор Тұяқберді Шәмеловтың зиратында ақкүмбез кесене көтеріліп, аудан орталығындағы «Күйшілер аллеясында» күйшінің мүсіні ашылды. Оған облыс әкімі Н. Ноғаев, күйшінің жұбайы Сәуле Рахметқызы, ақын Ақұштап Бақтыгереева қатысты.

3 ҚАЗАН

«Кроун Батыс» ЖШС мал семірту алаңынан Мәскеу базарларына 20 тонна көлемінде ірі қара мал еттерінің алғашқы партиясы жөнелтілді.

20 ҚАРАША

«Орал өңірі» және «Приуралье» газеттері 95 жылдық мерейтойларын салтанатты түрде атап өтті. Өңір журналистері мен оқырмандар өміріндегі осындай оқиғаға байланысты облыс әкімі Нұрлан Ноғаев құттықтады. Шара барысында 1911-1913 жылдары батыс аймағында бірінші құрылған «Қазақстан» газетінің тарихы мен қызметі туралы баяндайтын «Қазақстан» деректі фильмінің көрсетілімі болды.

Мерекелік шаралар аясында Ж. Молдағалиев атындағы облыстық кітапханада «Жайық Пресс» ЖШС шығарған «Қазақстан», «Қос газеттің тарихы» және «Жайық журналистері» атты үш кітаптың тұсаукесері болды.

Ызғарлы желтоқсан айы басталғанда әншейінде сабырлы да салмақты көрінетін інім Теміржан ерекше бір көңіл күймен, аса бір терең тебіреніспен жүретін. Өйткені оның тағдыр-талайына қатысты оқиғалардың көбі осы желтоқсанмен байланысты еді. Тіпті өмірінің соңғы сәттері де желтоқсанның алғашқы күндерімен тұспа-тұс келіпті-ау.

Сол желтоқсан биыл тағы келді. Бірақ Теміржан жоқ. Оның «келместің кемесіне мініп» кеткеніне де осы желтоқсанда үш жыл болып қалыпты. Бұл фәниден оның өзі түгіл, басқан ізін де таба алмай, бақиға қимай әлі күнге дейін «Теміржан кеткелі», «Теміржан кеткеннен бері» деп әңгімелеп келеміз. Бұл, сірә, оны қара жер қойнына қимағандығымыздан шығар, әлде жылжып жылдар өткен сайын оған деген ұлғайып бара жатқан сағыныштан ба екен?!

Теміржан Нұртазаұлы Нұғманов ҚазМУ-дың заң факультетін бітіргеннен кейін еңбек жолын туған жерден емес, Сібірдегі Краснояр өлкесі Большая Мурта ауданында прокуратура тергеушілігінен бастаған. Жер ауып барып сол жақта сүйегі қалған ұлы атамыздың «қаны тартты» ма, әлде дәм бұйырды ма, заң саласындағы еңбек жолы сол жақтан басталды. Содан араға екі жыл салып, тұңғыштары Нұржанды көтеріп Айгүл екеуі елге оралды.

Келгеннен кейін Жалпақтал аудандық прокуратурасына тергеуші болып қызметке тұрды. Одан соң Жалпақтал аудандық сотының төрағасы, 1988 жылдан бастап облыстық сот судьясы болып тағайындалды. 2010-2011 жылдары облыстық соттың қылмыстық істер жөніндегі апелляциялық сот алқасының төрағасы қызметін атқарды. Облыста алғаш рет алқа билер қатысқан сот процесіне де Теміржан судьялық етті. Өмірінің соңына дейін БҚО сотының судьясы болып қызмет атқарды.

«Тура биде туған жоқ, туғанды биде иман жоқ» деп кешегі өткен билер жолын жалғаған, турашылдықтан таймаған Теміржанның заң саласындағы еңбегі елеусіз қалған жоқ. Құқықтық біліміне біліктілігі сай Теміржан «Облыстың 2005 жылғы үздік судьясы» атанса, әділдіктің символына айналған «Үш би» төсбелгісінің, «Қазақстан Тәуелсіздігіне 20 жыл» медалінің иегері. Әр жылдары ҚР Жоғарғы сотының, ҚР Судьялар одағының «Құрмет грамоталарымен» марапатталды. 2013 жылғы Қазақстан Республикасы судьяларының VI съезіне делегат болып қатысты.

Қамшының сабындай ғана қысқа ғұмырында өзінің табандылығы мен ерік-жігерінің, білімі мен біліктілігінің арқасында қарапайым ғана ауыл баласы Теміржан осылай «Теміржан биігіне» көтерілді.

Қолына дипломын алғасын біразға дейін жұмыстан хабар болмағанына біз таңғалғанмен, Теміржан үнсіз, сабырмен күтті. Сөйтіп жүргенде, Краснояр өлкесіне жіберілді. Желтоқсан көтерілісінен кейінгі жыл ғой. Бірақ Теміржан Желтоқсан көтерілісіне қатысқаны туралы сыр ашпаған. Тек араға жылдар салып сыздықтатып айта бастады. Ал еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін алаңға барғандарын, сондағы болған оқиғаларды айтқанда, оқуынан шықпай аман- есен бітіріп, осы күнге жеткеніне шүкіршілік ететінбіз. «Алаңда атқыланған сумен аралас аққан қанды кешіп жүрдік қой» дейтін. «Жастарды мұздай сумен атқылап, қыздарды шашынан сүйреп, ұл-қыз демей бәрін аяусыз соққыға жықты. Мұздай қаруланған әскер алаңды қоршап тұрды, қараңғы түсе жан-жақтан прожектор түсіретін. Жастарды көше аралап қуалап жүріп ұстап, түрмеге жапты ғой» деп әңгімелеуші еді. Кейіннен күдіктілер қатарында өзі де әлденеше рет жауапталған. Тек сол жылдары құқық қорғау органдарында тағылымдамадан өтіп жатқан достары Теміржан түсіп қалған кадрларды уақытында жойып жібергендіктен, алаңға барғаны дәлелденбей, аман қалған. Дегенмен күдіктілер қатарындағы студент оқуын тәмамдағасын елде қалдырылмай, Сібірге жіберілген болатын.

Кейінгі жылдары қалада желтоқсан айында өтілетін әр түрлі шараларға, кездесулерге шақырту алса, жұмысбастылығына, уақытының тығыздығына қарамай, белгіленген уақытта баруға тырысатын. Қаламыздағы байырғы оқу орны Ж. Досмұхамедов атындағы педколледжде өткен кездесуде атақты заңгер, академик Салық Зиманов туралы «Ол — қазақтың ар-ұяты. Осындай кісінің алдын көргеніме, одан дәріс алғаныма өзімді бақытты санаймын» дей келе, «Желтоқсан шындығы басталып айтылып жатыр. Оның құпиялары әлі де айтылады, әлі де ашылады» деп жан толқытарлық әңгіме қозғап еді» — дейді сол кездесуді ұйымдастырушы Қырымжан Үмбетқызы. «Лауазымды қызметтегі адамның шақыруды құп алып, студенттер ортасына келіп әңгіме өрбіткеніне ризалығым шексіз» деп әлі күнге дейін Теміржанның парасаттылығы мен ізеттілігін, адалдығы мен қарапайымдылығын аузынан тастамай айтып жүреді.

Теміржанның білімі өз алдына, өмірден алған тәжірибесі, көңіліне түйгендері көп болатын. Қай салада, қандай мамандық иесі болсын, бәрімен де терең әңгіме өрбіте білетін. Болдым, толдым демей, тынымсыз ізденіп, үздіксіз оқитын. «Оқушыларға мектеп бітіргенде, жоғары оқу орнына түсерде шығарма жаздыртып, кейін сол жұмыстарын іс қағаздарының арасына салып қою қажет» деп бір ой түйсе, «Судьялардың жасын ұлғайту керек, мен 30 жасымда шығарған үкімімді қазіргі тұрғымнан қарағанда басқаша шығарар едім, үкім шығарарда біліммен бірге өмірлік тәжірибе де қажет. Қанша жерден қылмыскер болса да алдыңда адам отыр, қолыңда адам тағдыры тұр» деп тағы бір тың пікір айтатын. Әсіресе, қазақ тарихын бір кісідей жетік білетініне, тарихшылармен үзеңгі қағыстыра отырып арғы-бергі шежірелерімізді терең пайымдайтынына қайран қалатынбыз. Әдебиет пен өнер десе, ішкен асын жерге қояды. Ол оқымаған, дүниежүзілік классиктерді былай қойғанда, қазақ жазушылары мен ақындары жоқ шығар. Теміржан жеке кітапханасына қасқалдақтың қанындай елде жоқ кітаптарды жинайтын. Көңіліне ұнаған жыр шумақтарын жаттап та алатын еді. Ақұштап апаның «Ақ сөйлеп, адал күлетіндермен, Шындықты жақтап жүретіндермен, Сыйластық сырын білетіндермен, Танысқым келеді менің» — деп басталатын жыр жолдарын жатқа оқушы еді. «Жайықтың жайсаңдарына» түскенде де осы өлеңді бастан-аяқ жатқа оқып шыққан. Құлаққа жағымды қоңыр даусымен ән де салып жіберетін.

Теміржан достыққа адал еді. Біреуде бар, біреуде жоқ демей, немесе бірі әкім, бірі қара демей, ешкімді бөле-жармай бәрімен терезесі тең сөйлесетін. Ол дүниеден өткенде алыс-жақыннан, ауыл-аймақтан, елдің түкпір-түк-пірінен келген көңіл айтушыларда қисап болған жоқ. Елдің елдігін сонда көрдік. Қасымызда көріп жүрген Теміржанның елге қадірін сонда білдік. Оның өздеріне жасаған жақсылықтары мен қамқорлықтарын ұмытпаған адал жандар әлі күнге дейін ерекше құрметпен еске алып айтып отырады. Өмірде өзі жоқ болса да, елдің ол туралы жақсы пікірін естігенде көңіліміз бір көтеріліп қалады. Теміржанның жора-жолдастары мен достары арасындағы қадір-қасиетінің де қандай екенін өзі кеткеннен кейін біліп жатырмыз. «Әкең өлсе де, әкеңді көрген өлмесін» деген мақалдың жаны бар ғой. Күні бүгінге дейін балаларына қамқорлық танытып жүрген әріптесі Бек Әметовке, студент кездерінен бергі Ғизатолла, Есенбай, Біржан атты достарына, бала кездегі көктеректік досы Аманжолға алғысымыз шексіз.

Ол отбасының, ағайын-туғанның қамқоры еді. Келініміз Айгүл екеуі қос ұлдың тәрбиесіне ерекше көңіл бөлді. Олардың сәл ғана жетістігіне «біздің қарасирақ» деп балаша қуанушы еді. Екеуін де білімді, өзі сияқты жан-жақты азамат етіп өсірді, «Теміржанның ұлдары» деген атқа лайық тәрбие берді. Тек құда түсіріп, беташар айтқызып, жарқыратып жар-жарлатып, екі ұлдың қызығын көре алмай кеткені жаныңды сыздатады.

Кезекті еңбек демалысында отбасымен шет елдерге шығатын. Жұмыс жағдайымен барған Америка сапары, Түркия, Араб Әмірліктері, Еуропа елдерінен келгеннен кейін бәрімізді шайға шақырып, бас-басымызға әкелген сый-сияпатын үлестіріп, көргенбілгенін майын тамыза әңгімелейтін. Шебер әңгімеші еді. Әкелген сыйлықтары әрқайсымыздың ерекшеліктерімізге қарай әр түрлі болады. Арасында Жалпақтал өңірінде өзі-мен әріптес болған Ғаллам ағай туралы «Ғалақаң айтқан» деген күлдіргі әңгімелері бірге жүреді. Ал қазір «Теміржан айтқан» деп өткен шақта айтып біз қалдық артында. Елге де жиі баратын. Жыл сайын өмірден ерте кеткен ата-анасының басына отбасымен барып, Құран бағыштауды дағдыға айналдырған. Барған сайын ауылдың тұрмыс-тіршілігінің түзеле бастағанына, елдегі ағайын-туманың амандығына қуанып қайтатын. Әйтеуір, жарық дүниемен ерте қоштасарын сезгендей бәріміздің басымыздың жиі қосылғанын, ағайын-туыстың ортасында көбірек болуын қалап тұрды ғой.

«Орал өңіріне» берген бір сұхбатында: «Бабаларымыз аңсап кеткен Тәуелсіздік таңының атуына үлес қосқан желтоқсаншы жастардың арман-мақсаттарының адал екенін бүгінгі таңда бәрі мойындап отыр. Мен де желтоқсаншылардың қатарында болғанымды мақтан тұтамын» депті. Иә, ғасырлар бойы арман болған тәуелсіздікке қол жеткізуде өзінің де қосқан үлесі барлығына Теміржан үнемі марқайып жүретін. Сондықтан да желтоқсан айын ерекше көретін, желтоқсанның ызғарлы желін де елемей, нар тұлғасы елден ерек менмұндалап өзін шақырған кездесулерге асыға басып кетіп бара жататын. Қазір көзден бұл-бұл ұшқан сол күндерді аңсаймыз. Желтоқсан басталғанда есікті айқара ашып аңқылдап Теміржан кіріп келердей алаңдаймыз.

Теміржан кеткелі тағы бір желтоқсан келді. Теміржансыз келген үшінші желтоқсан. Желтоқсан көтерілісінің отызыншы, Тәуелсіздіктің жиырма бесінші желтоқсаны. Мерекеге дайындалған қала абыр-сабыр. Тек соның ішінде жан-жағына маңғаздана көз тастап, желтоқсанның ызғарын елең де қылмастан көше бойлап жұмысына беттеп бара жататын Теміржан ғана жоқ. Алды-артымызға қарайлауға мұрша бермес мына бір күйкі тірлікте бір-біріміздің қадірімізді бірде біліп, бірде білмей жүре беріппіз-ау…

Парасат-пайымы толысып, «Темақаң» атанып, ел ағасы болар жасқа жеткенде кете барған ініме деген желтоқсандағы сағыныштың шетсіз-шексіз екеніне, сол сағыныштың мәңгілік екеніне тағы бір көзім жетті.

Светлана НҰҒМАНОВА,

Орал қаласы

Желтоқсан  көтерілісіне  30  жыл

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Есін селкілдеп келе жатқан бүркемелі жүк машинасының кузовында жиды. Маңдайы жарылып кетердей солқылдап барады. Бір жамбасына аунап түсіп, басын ұстап еді, жарылған ғой, қан ұйып қалыпты. Айналасы өзі сияқты ылғи қазақтың жігіттері. Олар да оңбай таяқ жеген болар,  жараққаттарын ауырсына ма, ыңырсып жатыр. Басы қайтадан қақсап қоя бергенін сезіп, бүктетіліп жата кетті. «Бұл өзі қалай болды?» — деп бұған дейін орын алған оқиғаны есіне түсіруге тырысты.

Тоқта! Біз осы арада кейіпкерімізді оқырмандарымызға таныстырып алайық.

Шоқан Сейітқалиұлы Машанов өзіміздің Ақ Жайықтың тумасы. Сонау Орда өңірінің Ұялысында (бұрынғы «Искра» кеңшары) дүниеге келді. Сонда орта мектепті бітірген. Әскерде азаматтық борышын өтеп келіп, еңбек етті. Одан арман қуып, Алматыға жол тартады. Университетке заң факультетіне оқуға түсіп, бала күннен армандаған заңгер болсам деген мұрат жас жігіттің көкейін тесіп жататын. Барған бойда жолы болмай, жұмыс жасауға тура келді. Орталық партия комитетінің баспаханасында баспагер болып жұмыс жасады. 1986 жылдың 17 желтоқсанында жұмыстан шығып жатақханасына қайтуға жиналып жатқан. Бұлардың бөлмесіне мұнтаздай киінген жас жігіттер келіп, сірә, комсомол қызметкерлері болса керек, Алматының Брежнев атындағы алаңына баруға үгіттеді. Не болып қалған? Қонаевты қызметінен босатып, орнына жері, суы бөлектігі өз алдына, тіпті нәсілі мен тілі бөлек, бұрын Қазақстанда болмаған Колбин дегенді әкеліп қойған. Дінмұхамед ағамызды қолдайық, сол үшін алаңға барайық дейді жігіттер. Өздері шиыршық атып тұр. Бұлар келісе кетті. Бірден айту керек, алаңға барғанда жаппай тәртіпсіздік көрсетіп, қақтығыс ұйымдастырамыз деген ниет мүлдем болған жоқ. Қасында бірге істейтін 4-5 қазақ жігіті бар Шоқан жаяу аяңдап, жоғары өрлеп алаңға келді. Келсе, алаңның Үкімет үйі айналасы милиция, тіпті солдаттармен қоршалған, оның сыртындағы негізгі алаңға біраз адам жиналып қалған. Шоқанның бір байқағаны, жиналғандардың арасында жас та, кәрі де жүр. Мектеп оқушылары жас балаларға дейін келген. Желтоқсанның ызғарынан шығар, милиция мен солдаттардың шебінде тұрғандар тоңған болулары керек, аяқтарын бір-біріне соғып, орындарында секіріп қояды. Тағы бір байқағаны, милицияның қолдарында резеңке сойыл, солдаттардың қолдарында да сол, оған қоса қысқа сапты сапер күректерін белбеулеріне қыстырып алған. Басында бәрі бейбіт қалып танытқан. Жан-жақтан ағылған жастар Қазақстан Компартиясы орталық ғимаратының іргесіндегі мінбер тұрған маңайға қарай өтуге тырысты. Ол жақта біреулер ауыздарынан бу бұрқырап, сөйлеп жатыр. Бірақ мінберді айнала қоршау мықты, жастар әскер мен милицияның шебінен аса алмай, лықсып кейін шегінді. Сондай бірде кимелеп, бетпе-бет келіп, бірде кейін лықсып, ырғасып тұрғанда, солдаттар мен милиция шебі бұларға лап берді. Бағана жан-жақтарын дұрыстап бажайлағанда байқағандары, ылғи бір бүркемелі жүк машиналары алаңда айнала қойыла бастаған. «Солдаттар мен милиционерлерді тиеп келген машиналар шығар…» — деп ойлаған бұлар. Сөйтсе, ол көліктерге басқа да міндеттер жүктелген екен. Жастар бір-бірімен білектерін айқастырып, әскер шебіне лықсып барып қалған бір сәтте солдаттар лап берді бұлардың шебіне. Жайлап берген жоқ, қолдарындағы сойылдары мен күректерін кезек жұмсап, соққының астына ала жөнелді. Сірә, жастардың шебін сөгіп, бөліп-бөліп алып кетіп, соққыға жығу, сөйтіп қуып таратуға кіріскен сияқты. Алаңның үсті айқайдан тітіреп кетті. Әсіресе, қыздардың шыңғырған дауыстары құлақты жарды. Қыздар шыңғырса шыңғырғандай еді. Оларды соғып құлатып, киімдерінен, шаштарынан сүйреп анау шетте тұрған көліктерге қарай әкете бастады. Шоқан сияқты жігіттер қалай қарап тұрады, лап берді. Жалаң қолмен жетіп барып, айқаса кетті. Енді ауыр соққылар жігіттердің басына жауды… Сондай соққылардың бірі Шоқанның да басына тиіп, құлап бара жатқанын біледі, одан арғысы есінде жоқ. Киімдері әбден былғанып, жыртылған. Сірә, ұрып құлатқаннан кейін көлікке дейін сүйретіп әкеліп, кузовқа лақтырған ғой… Мынау қамаған жерін бірінші көріп тұр. Темір есік пен торлы терезелеріне қарағанда, түрме немесе соның «ағайыны» уақытша оқшаулау изоляторы сияқты. Айналасында дені ыңырсып жатқан өзі секілді жас жігіттер. Тағы бір байқағаны, ылғи қазақтар. Сәт санап келушілер қатары көбейе берді. Олар да сол өзі секілді қылқанақтай қаракөздер. Бара-бара айналатын орын қалмады. Ертеңгісін мұны тергеушінің алдына алып келді. Тұздай көзі шатынаған «штатский» киімдегі тергеуші ысқырына кірісті. «Мынау сенікі ме?» — деді қып-қызыл шоқтай куәлікті мұның бетіне тосып. Бұл да қырсығып, «Біліп, көріп отырып неге сұрайсыз» — деп қырын қисайды. Ол куәліктің түсі де, тысындағы жазуы да бір қарағанда, атты адамды алып соққандай еді. «Қазақстан коммунистік партиясы орталық комитетінің баспаханасы» деген жазуға шүйліккен тергеуші: «Отвечай, мерзавец!.. Алаңға жігіттерді сен ұйымдастырып алып шыққансың. Сен кімдерден нұсқау алдың?.. Фамилиясын, жұмыс орнын айт! Отвечай!!!» деп айғайға басты. Бұл болса, бейбіт ниетпен өзім бардым, ешқандай жаман ойым болған жоқ дегеннен танбады. Анау да қадалған жерінен қан алатын бәле екен, алаңға барыңдар деп үгіттегендерді айт деп отырып алды. Қырынан, алдынан түсірілген суреті жапсырылып, қылмыстық іс ашылды. Бара-бара ұрып-соғу басталды. Мұның өзім бардым деген-нен танбауына жыны келген тергеушілер енді ұрып-соққан өз алдына бүйірден, іштен тепкінің астына алды. Біраз күндерден кейін көшпелі сот мұны он бес күн қамаққа отырғызуға үкім кесті. Сол қамақта жатқанына бір аптадан асқанында, қазақ азаматы, жігіт ағасы жасындағы прокурор келіп, бұлардың ісімен танысып, оның өрес-кел бұрмаланған тұстарын заңның тілімен бұлтартпай дәлелдеп, түрмеден босатты. Есімін білмейді, кім болса да азамат екен. Құр сүлдерін сүйретіп, жұмысқа шықса, мұндағыларға да «желтоқсаншылардың» тізімі келіп тұр екен. Одан әрі кәсіподақ, комсомол ұйымдары мұны жиналысқа салып, өз қатарларынан қуып, жұмыстан шығарып, жүген-ноқтасын басына түріп жіберді. Жұмыссыз жата ма, жүріп-жүріп бір үй басқармасына аула сыпырушы болып орналасқан бір күннен кейін ондағылар: «біз сені білмей қабылдап қойыппыз, «желтоқсаншы» екенсің, боссың» — деп шығарып салды. Бұл кезде тергеуде жеген таяқтың зардабы шығар, арқасы, белі қозғалтпай, кіші дәреті жүрмей жанына батты. Емханаға барса, онда да бұлардың тізімі жатқан болып тұр ғой, ауруханаға жатқызу түгілі, дәрігерлер қабылдамады. Ақыры, жұмыстан қуылып, комсомол мен кәсіподақ ұйымдарынан қатар шығарылып, пойызға отырып, құр сүлдері Оралға зорға жетті… Жолда соққы тиген бөтекесі шыбын жанын көзіне көрсетіп, тапжылмай жатқаны есінде. Ордасына жеткеннен кейін қарап жатпайын деп, аудандық баспаханаға бар-ған, ондағылар да мұның алаңға барғаны үшін жұмыстан қуылғанын еңбек кітапшасынан көріп, біліп, жұмысқа алмады. Бұл кезде бөтекесінің ауруы әбден жанына батты. Әуелі аудандағы сосын қаладағы емдеу мекемелеріне барып көрініп еді, бұлардың фамилияларын ол мекемелерге де түсіріп қойған ба, қабылдамады. Әкесі Сейітқалиға Алматыдан келген бойда бәрін жасырмай айтқан. Ұлы Отан соғысына бастан-аяқ қатысып келген жан еді. «Балам, сені бұл жақта ешқайда қабылдамайды, неде болса, Мәскеудің емдеу орындарына бар» — деді бір күні. Әкесінің аузына Құдай салған болып тұр ғой. Мәскеудің Боткин атындағы емдеу орталығына еш қиындықсыз орналасты. Дәрігер-ғалымдар «Кешегі дүниені дүрліктіріп, орысқа қарсы көтерілген Қазақстаннан келдің бе?» — деген жоқ, қайта жас жігітке барлық мейірімдерін төкті. Екі ай бойы емдеп, сырқатынан әбден сауықтырғаннан кейін барып ауруханадан шығарды. Ауылға қайтып келіп, әр түрлі қол жұмысын жасады. Бұл кезде желтоқсанның жаңғырығы әлі бет қаратпай тұрған еді. Оған қатысқандарды үкіметтің саясатына қарсы шыққан «халық жауындай» соттап, алдын атуға, кейінгілерін түрмеге кескен қып-қызыл науқан жүріп жатты. Одан аман қалғандарын жаппай қудалау, тергеп-тексеру жалғаса берді. Сол теперішті Шоқан да көрді. Бұл оның әкесі Сейітқали қартқа оңай тиген жоқ. Қара нардай қайратты, еңселі емендей еңсегей жан еді. Күн санап шөге берді. Арасында «Балам-ай, 41-де қан кешіп мен қорғаған үкіметке қарсы шапқаның не?..» — деп күрсінгенде, бұл өзін қайда қоярға білмейді… Оның үстіне ел ішіндегі «көтерілісшінің» әкесі деген сыпсың сөз де жүйкесіне тиген сияқты. Жарықтық, содан көп ұзамады. Бас-аяғы бес-алты айдың айналасында қайтпас сапарға аттанды… Кеудесінде баласына деген «мен қорғаған үкіметке қарсы шапқаның не, балам-ай…» -деген өкініші бірге кетті…

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Сол жылдарда Шоқанға желтоқсан оқиғасына қатысушы ретінде тағылған айыптан арылу оңайға түскен жоқ. Ол тек 1991 жылы желтоқсаншыларды ақтаған үкіметтің арнайы қаулысы шыққаннан кейін ғана мүмкін болды. Сол қаулыны арқаланып, өзінің нақақтан түрмеге жабылғанын, заңсыз жұмыстан, комсомолдан, кәсіподақтан қуылғанын дәлелдеуге бар жанын салды. Алматыға бірнеше жыл қатарынан барып, құжаттарын қалпына келтірді. Ең бастысы, толық ақталғандығы жөнінде прокуратураның ұйғарымын алды. Сосын анау үкімет қаулысындағы жергілікті жердің мүмкіндігіне қарай, желтоқсаншыларды баспанамен қамту жәйі көтерілгені көңілін тіпті марқайтты. Орал қаласында көше сыпырушы болып жұмысқа орналасқан еді. 2000 жылы 3326 болып, пәтер алу кезегіне тұрды. Бірақ сол кезегі түскірі тіпті жылжымай қойды. Желтоқсан оқиғасына 20 жыл толатын қарсаңда қай шамаға келгенін білейін деп қалалық тұрғын үй бөліміне барса, қайдағы жылжыған, тіпті 3345-ші болып кезек кері жылжып кетіпті. Ал бүгінде ол тіпті тұрғын үй алу кезегінен мүлдем алынып қалған…

«Желтоқсан оқиғасына қатысқаныма өкінбеймін. Қайта оны мақтан тұтамын. Тек жасырып қайтемін армандаған оқуыма түсе алмағаныма бір өкінсем, 16 жыл тұрған үй кезегінен мүлдем сызылып қалғаныма қатты өкінемін. Сосын әкем марқұмның «желтоқсаншылардың» ақталғанын білмей кеткеніне деген өкінішім ол енді өмір бойы басылмайтын шығар…» — деді бізбен қоштасарда Шоқан.

Есенжол ҚЫСТАУБАЕВ,

«Орал өңірі»

АВТОРДАН ДАТ: Шоқан арада өткен 30 жылда өзінің нақақтан түрмеге жабылып, қудаланғанын дәлелдеу үшін талай табалдырықты тоздырған. Қажетті құжаттарын іздестіргенде, тергеу құрылымдарының қызметкерлері қоқан-лоқы көрсетіп, намысын таптап, қорқытып-үркіткенін бастан кешкен. Соның бәріне шыдаған. Ал 16 жыл тұрған пәтер кезегінен сызылып тасталғанда шыны керек, мынау өмірден түңіліп кете жаздаған… Бұл не сонда, желтоқсаншы Машановты қудалау әлі күнге тыйылмағаны ма?..

«Қазақстанның азаматы емеспін бе?!» — дейді ол әбден торығып. Бүгінде оның денсаулығы да сыр бере бастаған. Көп отырса, белі ұйып, орнынан зорға көтеріледі. Желтоқсанда тергеушілердің тепкісі мен солдаттардың сойылы «ойнаған» бөтекесі ғой, баяғы…

ҚР Тәуелсіздігінің 25 жылдық  мерейтойына орай Елбасы Жарлығымен мемлекеттік және қоғамдық қызметте сіңірген еңбегі, елдің әлеуметтік-экономикалық, мәдени дамуына, ұлтаралық достықты нығайтуға қосқан елеулі үлесі үшін облысымыздың бірқатар азаматтары мемлекеттік наградалармен марапатталды. Сейсенбі күні қаламыздағы Салтанат сарайында осы марапаттарды тапсыру рәсімі өтті. Бұл салтанатқа ҚР Ақпарат және коммуникациялар министрі Дәурен Абаев Астанадан арнайы келіп қатысты.

Жиынды ашқан облыс әкімі Алтай Көлгінов елімізде еңбек еткен азаматтардың атқарған жұмыстарына мемлекет тарапынан лайықты баға  берілу дәстүрі  қалыптасқанын  айтты.

– Мемлекет басшысы «Бүгін әр қазақстандық өзі-өзінен Отанымыздың дәулеті артуы үшін мен не істедім деп сұрауы керек. Егер әр азамат осылай пайымдайтын болса, ел дамуына қарқын қосарына сенімім мол» деп атап өтті. Елбасының осы сенімін шаруалар, әлеуметтік сала қызметкерлері, мемлекеттік билік өкілдері мен жеке кәсіпкерлер ақтап келеді. Өз кезегінде мемлекет те қоғамның әр саласында белсене қызмет еткен азаматтарды ешқашан ескерусіз қалдырмайды. Елбасының өзі әрдайым еңбек адамының беделін көтеріп, мерейін тасытып отырады. Оған дәлел – кейінгі жылдары енгізілген ең жоғары дәрежелі «Еңбек Ері», «Еңбек даңқы» сияқты ордендерінің тағайындалуы.

Жыл сайын Тәуелсіздік мерекесі қарсаңында еңбегі сіңген лайықты отандастарымыз марапатталады. Осы игі дәстүр Батыс Қазақстан облысында да қалыптасқан. Бұл біздің елдігіміздің, бірлігіміздің белгісі. Биылғы марапаттау тәуелсіздігіміздің 25 жылдық мерейтойымен тұспатұс келіп, бізді екі есе қуанышқа бөлеп отыр. Кез келген марапат адамды тоқмейілсуге емес, ынталандыру үшін берілетінін ескеріп, бүгін марапатталатын азаматтар алдағы уақытта да үлкен-үлкен белестерді бағындырады деп сенемін.  Ел игілігі және еліміздің тәуелсіздігі жолындағы жасампаз еңбектеріңіз үшін баршаңызға алғыс білдіремін. Сый-құрметке бөленген жандар – жастарға үлгі-өнеге.  Марапаттарыңыз құтты болып, әр күндеріңіз мерекелі, еңбектеріңіз берекелі болсын, – деді Алтай Сейдірұлы.

Мінберге көтерілген ҚР Ақпарат және коммуникациялар министрі Дәурен Абаев жиналғандарды егемендіктің ширек ғасырлық мерейтойымен құттықтап, Сырымдай батырды, Жұбандай ақынды дүниеге әкелген Ақ Жайық өңірінің де тәуелсіз еліміздің дамуына қосқан үлесі көп екенін атап өтті. Соңғы он жылдың өзінде елімізде 400-ге жуық мектепке дейінгі ұйым ашылды, 100 денсаулық сақтау мекемелері пайдалануға берілді. Жалпы, барлық сала бойынша серпінді даму бар. «Ақпарат және коммуникациялар саласындағы жетістіктердің өзі ұлан-ғайыр, – деді Дәурен Әскербекұлы. – Тәуелсіздік жылдары ішінде республика көлемінде байланыс жүйесін жетілдіруге мүмкіндік берген 12,5 мың шақырым оптикалық-талшықты желі тартылды. 1997 жылы 11 мың ұялы байланыс абоненті болса, қазір бұл көрсеткіш 30 миллионнан асты. Халық саны 30 мыңнан жоғары елді мекендерде 3 және 4 G интернет жүйелері іске қосылды. «Электронды үкімет» жобасы аясына халыққа қызмет көрсету сапасы мен түрлері артуда. Ақпарат және коммуникациялар министрлігі «100 нақты қадам» аясында «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясын құрды. Тәуелсіздік жылдары бұқаралық ақпарат құралдары да жаңаша қарқында дами бастады. Мәселен, «Балапан», «Қазспорт», «24 хабар» сынды салалық телеарналар ашылды. «Қазақстан» арнасы толыққанды мемлекттік тілде хабар таратады. «Отау» жерсеріктік телевизиясын құруға қол жеткіздік. Міне, осындай жасампаз істер еліміздің тәуелсіздігінің арқасында, Елбасымыздың сарабдал саясатының нәтижесінде жүзеге асып отыр».

Содан кейін министр мырза облыс әкімі Алтай Көлгіновті «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 25 жыл» мерейтойлық медалімен және Елбасының арнайы сыйлығы – сағатпен марапаттады.

Артынан облыс әкімі мен министр  мемлекеттік марапатқа ие болған жерлестеріміздің өңірлеріне орден-медальдарды тақты. Олардың ішінде «Парасат» орденіне ие болған «Ақас» агрофирмасы» ЖШС-ның директоры Қатауолла Ашығалиев, «Құрмет» орденін алған «Зениттехсервис» ЖШС-ның директоры Көшербай Айтқожаұлы, ақын Шолпан Қыдырниязова, «ІІІ дәрежелі Еңбек даңқы» орденін иеленген Сырым аудандық жол пайдалану бөлімі учаскесінің бригадирі Асылбек Ищанов, «Ерен еңбегі үшін» медалін алған әріптесіміз, «Жайық Пресс» ЖШС бас директорының орынба-сары, ақын Ғайсағали Сейтақ, «Шапағат» медаліне лайық деп танылған облыстық клиникалық аурухананың бөлімше меңгерушісі Асылбек Бахаев, «ҚР Құрмет грамотасын» алған Жәнібек ауданындағы еңбек ардагері Жұпар Хамзина бар.

Сәкен  ӘБІЛХАЛЫҚОВ,

«Орал  өңірі»