Құрметті батысқазақстандықтар!

Сіздерді Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті күні мерекесімен шын жүректен құттықтаймын!

Тәуелсіз ел атанып, еңсе көтергенімізге – 25 жыл. Осы уақыт ішінде әлемдік деңгейдегі тың бастамаларға ұйытқы бола алатынымызды дәлелдеген елге айналдық. Даму қарқыны жағынан ХХІ ғасырдағы көш бастаушы мемлекеттердің қатарындамыз. Азат елдің жаңа тарихында қол жеткізген толағай табыстың бәрі – Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың ерен еңбегі екені сөзсіз.

«Саясаткер келесі сайлаудың қамын ойлайды, қайраткер келесі ұрпақтың қамын ойлайды» деген тәмсіл бар. Ұлт көшбасшысы келесі ұрпақтың ғана емес, мәңгілік ел болу жолында қызмет етіп келеді.

Мемлекет басшысы – елең-алаң шақта жас мемлекетті стратегиялық бағдарламаларымен түрлі қауіп-қатерден аман алып өткен, шекарамызды түбегейлі бекітіп, алыс-жақын елдермен жақын достық қатынас орнатқан мәмілегер. Көпұлтты әрі көпэтносты халықты бір идея төңірегіне шоғырландырып қана қоймай, бірлік ұғымын жалпыұлттық идеяға айналдырған көшбасшы.

25 жылда Елбасы қалыптастырған орнықты саясаттың нәтижесінде тәуелсіз Қазақстан тұрақты елге айналды. Сондықтан Мәңгілік елдің өміріндегі тұңғыш Президенттің рөлі қашанда жоғары болмақ.

Қадірлі батысқазақстандықтар!

Сіздерді осы мерекемен құттықтай отырып, Отанымызға тыныштық, отбасыларыңызға амандық тілеймін!

                         Игі тілекпен,

Батыс Қазақстан облысының әкімі                                                       А. КӨЛГІНОВ

Таяуда  М. Өтемісов  атындағы  БҚМУ-да белгілі  ғалым-ұстаз, филология ғылымдарының  кандидаты,  Ы. Алтынсарин атындағы медаль  иегері, өлкетанушы  Ұлдай Ержанованың  60  жасқа толуына орай  «Қазақ тілі білім мәселелері  және  Батыс Қазақстан  ономастикасы»  атты  семинар  өтті.

Семинарға арнайы келген қала әкімі Нариман Төреғалиев мерейтой иесіне облыс әкімі Алтай Көлгіновтің атынан алғысхат табыстап, саналы ғұмырын білім-ғылым жолына арнаған Ұлдай Ырысқалиқызына сәттілік тілеп, естелік сыйлық тарту етті. Семинар аясында ғалым-ұстаз Ұлдай Ержанованың «Батыс Қазақстан облысының  ономастикалық кеңістігі» атты ғылыми-көпшілік монографиясының тұсаукесері өтті. Бұл еңбектің тұсаукесер рәсімін қала әкімі Нариман Төреғалиев пен М. Өтемісов атындағы БҚМУ-дың ректоры Асхат  Иманғалиев  жасады.

Өмірінің 43 жылын шәкірт тәрбиелеуге, 20 жылын ұстаздықпен қоса,  ғылымға арнаған  ғалым аталмыш еңбегін ҚР Тәуелсіздігінің  25  жылдығына  арнаған екен.

– Елбасымыздың бір алқалы жиында «Біз тәуелсіз ел болдық. Енді шашылып жатқан дүниемізді жинайық. Елді мекендеріміз бен жер-суларымыздың атауларын сөздік қылып шығарайық. Жер-судың аты – бабамыздың хаты болып қалсын!» деген сөздері қатты әсер етті. Бұл менің көп жылғы жинақтаған еңбегім. Еліміздің барлық өңірі біртіндеп осындай бағыттағы сөздіктерін шығарып жатыр. Ғылыми-көпшілік монографияда Орал қаласының көше атауларының баяны үшінші бөлімге кірді. Жинаққа облысымыздағы жер-су атаулары алфавит болып тізімделіп, бес мыңға жуық  атау енді. Қаланың мектептері мен аудан-ауылдардағы кітапханалардан алып оқуға болатын бұл еңбегімнің көптің кәдесіне жарайтын құнды дүние болатынына сенемін, – дейді Ұлдай Ырысқалиқызы.

Семинарда бүгінгі қазақ ономастикасының өзекті мәселелері, Ақ Жайық  өңірінің топонимикасы, облыс ономастикасының ахуалы, бүгінгі бағдары туралы өзекті ойлар айтылды.

Шараның соңын ала Ұлдай Ырысқалиқызы еңбегін елеп, мерейін асырған іргелі білім ордасының ұжымы мен ел ағаларына шынайы  ризашылығын  білдірді.

Гүлжамал   ЖОЛДЫҒАЛИ,

«Орал  өңірі»

Ел  тәуелсіздігінің  25 жылдығы қарсаңында  Тасқала аудандық  «Екпін» газетінің  80  жылдығы аталып  өтілді.

Өткен ғасырдың отызыншы жылдары өмірге келген аудандық газет түрліше атаулармен жарық көріп, елмен бірге талай қиын-қыстау кезеңді де, сәулелі шақтарды да бастан кешірді. Басылым тарихында айшықты ізі қалған тұлғалар баршылық. Соның ішінде 1967 жылы Камен (қазіргі Тасқала) ауданы құрылған кезден бастап «Екпін» деп аталған газетті жиырма жылдай басқарған марқұм Мағжан Кенжеғалиевті айрықша атауға болады. Қылышынан қан тамған кеңес дәуірінің өзінде орыс тілі үстемдік құрған ауданда «Екпін» газетінің редакциясы тілі қазақша жалғыз мекеме-тұғын. Редактор Мағжан Кенжеғалиевтің өзінің тұстастарынан ерекшелігі, қаламының желі бар журналистерді, әсіресе, жастарды облыс аудандары мен Орал қаласынан арнайы шақырып, қанатының астына алып, тәрбиелей білді. Соның арқасында қалалық, аудандық газеттерге  редактор болып кеткен, республикалық, облыстық басылымдарға жоғарылаған «екпіндіктер» аз болған жоқ. Осындай таланттар еңбек еткен «Екпін» елдегі алдыңғы қатарлы басылымдардың біріне айналды. Ол кезде аудандық газет басшыларына орден-медальдар өте сирек берілетін. Ауданда беделі биік, аудандық партия комитетінің бюро мүшесі болған Мағжан Кенжеғалиев алғашқылардың қатарында «Құрмет Белгісі» орденімен марапатталды.

Кейін тәуелсіздік таңы атарда аудан орталығында қазақ мектебі мен мешіттің ашылуына күш салған да осы ардагер журналист еді. Сонымен қатар газетке жиырма жыл бойы жетекшілік еткен Сатыбалды Ашығалиевті де ұмыт қалдыруға болмайды.

Тасқаладағы «Азалы ана» монументіне тағзым етіліп, гүл шоқтары қойылғаннан кейін аудандық мәдени-демалыс орталығында өткізілген «Ел газеті – «Екпін» атты салтанатты шарада басылым ардагерлеріне құрмет көрсетіліп, естеліктер айтылды. «Екпіннің» сексен жыл ішінде жүріп өткен жолдары, әсіресе, Мағжан Кенжеғалиевтен қазіргі редакторы Тоқтар Кенжеғалиевке дейінгі кезең әңгіме арқауына айналды. Басылым тарихын терең зерттеп, зерделеу керектігі де сөз болды.

Газет ұжымын құттықтаған аудан әкімінің міндетін атқарушы Азамат Сафималиев озат қызметкерлерге алғысхаттар табыс етті. Осы ауданнан түлеп ұшқан ақын, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі Айтқали Нәріков, «Нұр Отан» партиясы облыстық филиалы төрағасының орынбасары Гүлназ Мағжанқызы, «Жайық Пресс» ЖШС бас директорының орынбасары Ғайсағали Сейтақ, республикалық «Егемен Қазақстан» газетінің меншікті тілшісі Темір Құсайын, облыстық «Орал өңірі» газетінің бас редакторы Бауыржан Ғұбайдуллин, аудандық газеттердің басшылары ізгі тілектерін жеткізіп, сыйлықтарын табыс етті.

«Екпін» өзінің 80 жылдығына орай облыс жастары арасында жыр мүшәйрасын жариялаған болатын. Соның қорытындысымен бәйгеден келген Әділет Орынбасаров, Нұртай Текебаев, Алтынбек Ермекқалиев, Ақманар Аймашова, Бауыржан Ширмединұлы, Марлен Ғилымхановқа газет редакторлары болған Мағжан Кенжеғалиев, Сатыбалды Ашығалиев, алғашқы өлеңдері осында басылған Айтқали Нәріков, еңбек жолын «Екпінде» бастаған Ғайсағали Сейтақ, Темір Құсайын атындағы сыйлықтар табыс етілді.

Әсерлі де жинақы өткен кеш ақын Айтқали Нәріковтің:

«Өзіңде өтті көп күнім,

Жырым боп елге жетті үнім.

Ауданның әйбат айнасы,

Екпіндей түсші, «Екпінім»! – деген өлең  жолдарымен  түйінделді.

Ғалым  АЯН

Кеше  қаламыздағы  Салтанат  сарайында «Тәуелсіз  Қазақстанның қалыптасуы  мен  дамуындағы  тұңғыш  Президенттің  рөлі» атты  конференция  өтті.  Облыстық ішкі  саясат  басқармасының қолдауымен  «Заман» жастар  қоғамдық  бірлестігі  ұйымдастырған жиынға облыс  әкімі Алтай  Көлгінов,  РФ-ның Орал қаласындағы консулі  Саид  Забитов,  құқық  қорғау,  мемлекеттік құрылым, саяси партия, ҮЕҰ, этномәдени  бірлестік  жетекшілері қатысты.

Конференцияны ашқан өңір басшысы жиналғандарды ҚР тұңғыш Президенті күнімен құттықтап, Елбасымыздың тәуелсіз мемлекетіміздің қалыптасуындағы, саяси және әлеуметтік-экономикалық реформаларды сәтті жүргізудегі, елімізде бейбітшілік пен келісімді, қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі  рөліне  тоқталды.

– Қазақ елінің тәуелсіздік алғаннан бергі бағындырған шыңдары жетерлік. Тарих үшін қас-қағым сәт болғанымен, 25 жыл ішінде әлемдік деңгейдегі алпауыттармен иық тірестіріп, тың бастамаларға ұйытқы бола алатынымызды паш еттік. Осындай игі істерде Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың еңбегі ерен екендігі сөзсіз. Бүгінгі таңда Қазақстанды бейбіт мемлекет ретінде бүкіл әлем таниды.

Елбасының жүргізіп отырған қазақстандық даму жолы мен моделі әлем қайраткерлері тарапынан зор қызығушылық туғызып отыр. Оның жетекшілігімен еліміз ешкімге ұқсамайтын экономикалық даму жолын бастады. Даму қарқыны жағынан ХХІ ғасырдағы көш бастаушы мемлекеттердің қатарына қосылды. Нұрсұлтан Назарбаев жас мемлекетті экономикасы орнықты елдердің қатарына қосты.

Еліміз тәуелсіздікке қол жеткізгелі бері Президентіміздің тарапынан жаһандық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жолында атқарылған жұмыстар орасан зор. 2009 жылдың желтоқсан айында БҰҰ-ның Бас ассамблеясы Ядролық сынақтарға қарсы іс-қимылдың халықаралық күні ретінде жариялау туралы Қазақстанның қарарын бірауыздан қолдады. Биылғы сәуір айында Вашингтон қаласында өткен Ядролық қауіпсіздік жөніндегі қорытынды саммит кезінде Қазақстан Президенті халықаралық қоғамдастықты ядросыз әлем құруға шақырған өзінің кең көлемді «Әлем. ХХІ ғасыр» Манифесін жария етті. Елбасының бастамасымен орындалған екі тарихи құжат – «Әлем. ХХІ ғасыр» Манифесі мен 1991 жылы 29 тамыздағы «Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы» Жарлық – Қазақстанның бейбітшіл саясатының көрінісі! Біздің ел осыдан 25 жыл бұрын ядролық қарудан ерікті түрде бас тартып, ядролық қарусыз өмірді таңдады.

Қазіргі таңда халықаралық аренада еліміз жеткен жетістіктер аз емес. Қазақстанның 2010 жылы Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымына төрағалық етуі, 2011 жылы қысқы Азия ойындары, 2017-2018 жылдары БҰҰ-ның қауіпсіздік кеңесіне мүше болуы, республикамызда халықаралық «Экспо – 2017» көрмесінің, ХХVІІІ Дүниежүзілік қысқы универсиада ойындарының өтетіндігі және тағы да басқа жетістіктер Қазақстанның халықаралық дәрежеде мойындалғандығының белгісі.

Тұрақты ішкі саяси ахуал, ұлтаралық татулық пен дінаралық келісім, мемлекеттік құрылысты ұтымды жүргізу – егемен елдегі тұрақтылықтың нышаны. Еліміз және елін жарқын болашаққа жетелеген Елбасымыз аман болсын! Тәуелсіздігіміз баянды болсын! – деді өз сөзінде  Алтай  Сейдірұлы.

«Ұлт көшбасшысының «Қазақстандық жолы» тақырыбына баяндама жасаған «Нұр Отан» партиясы БҚО филиалы төрағасының бірінші орынбасары Серік Сүлеймен тұңғыш Президентіміздің басшылығымен республикамыз әлем мойындаған, жаһанға аты жеткен мемлекетке айналғанын айтты.

– 1991 жылы 1 желтоқсанда қазақстандықтар өздерінің тұңғыш Президентін сайлап, сенім артты, ел тәуелсіздігін аманат етті, жауапкершілік жүгін арқалатты, халық өздері таңдаған Көшбасшысының не істеу керектігін білетіндігіне, елді адастырмайтынына, тура жолға бастайтынына сенді. Еліміз бен халқымыздың сол сенімін Елбасының толық ақтап отырғандығына да осы күндері көзіміз анық жетіп отыр.

Тәуелсіздіктің бетбұрысты кезеңдерінде Нұрсұлтан Әбішұлы Мемлекет басшысы ретінде, әсіресе, экономикалық және саяси дамудың үлгілерін талдау мәселесіндегі біліксіздікке қатаң қарсы тұра білді. Ешкімнің ойына келмеген және де бәріне бірдей жаға бермейтін, бірақ өміршең маңызы бар шешімдерді батыл қабылдады. Мемлекеттің, оның басшылығының қандай саясат жүргізуіне, қандай бағыт және жол таңдағанына сәйкес саяси құрылым, саяси жүйе, саяси билік түрі орнайды. Осы орайда Елбасы құрған – «Нұр Отан» партиясы барлық қиындық пен сынақты халықпен бірге бөлісіп, әрқашан еліміз үшін күрделі әрі өмірлік маңызы бар шешімдер қабылдады және олардың орындалуына әрдайым қол жеткізіп отырды.

Тәуелсіздік жылдарында еліміздің жетістіктері жүздеген мың «нұротандықтың» еңбекқорлығымен, сондай-ақ біздің партиялық бағдарламаларымызды қолдайтын, жалпыұлттық және жергілікті сайлауларда партия кандидаттарына дауыс беретін қазақстандықтардың басым көпшілігінің жоғары сенімімен тығыз байланысты», – деді Серік  Кенжебекұлы.

Елбасы саясатына тарихи талдау жасаған М. Өтемісов атындағы БҚМУ-дың доценті, тарих ғылымдарының кандидаты Жаңабек Жақсығалиев Әбілқайыр хан мен Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев саясатында сабақтастық барын баяндады. Жаңабек Жаңабайұлының айтуынша, кәсіби тарихшыларға жақсы таныс, әлем тарихындағы айтулы тұлғалар қамтылған «Адамзат хроникасы» кітабына төл тарихымыздан Әбілқайыр хан мен Нұрсұлтан Назарбаев екеуі енген.

Бұл кездейсоқ емес. Аталған тұлғалар қазақ халқының тағдыры таразыға тартылған һәм тағдыршешті  тұста  жарқ  еткен  болатын.

БҚО орыс мәдени орталығының төрағасы Сергей Погодин  тәуелсіз Қазақстанды қалыптастырудағы Елбасының рөлі турасында сөз өрбітті. «Көптеген саясаткерлер, зерттеушілер егер бір мемлекетте бес түрлі ұлттың өкілі болса, ол елде тұру қиындау болатынын айтады, – деді Сергей Михайлович. – Он ұлт өмір сүрсе, ондағы ұлтаралық жағдай екі есе қиындайды. Бұл сан елуге жетсе, өте қиын. Жүз болса, ондай елде өмір сүру мүмкін емес» дейді.  Ал Қазақстанда қазіргі таңда  138 ұлттың өкілі тату-тәтті өмір сүруде. Сол себепті мен  Нұрсұлтан Назарбаевтай Президенті бар мемлекетте өмір сүріп жатқаныма қуаныштымын».

Жиын барысында сөз алған РФ-ның Орал қаласындағы консулі Саид Забитов Нұрсұлтан Назарбаевтың жетекшілігімен Қазақстан егемендігінің ширек ғасыры ішінде көптеген табысқа жеткенін мәлімдеді. Әсіресе, қоғамдық келісім, ұлтаралық, дінаралық қатынастардың дамуы, демократиялық жаңғыру, республиканың әлеуметтік-экономикалық  жағдайының оңалуы көпшілік елді қызықтырып  отырғаны  айқын.

Конференция барысында сондай-ақ «Заман» БҚО өндірушілер қауымдастығының төрайымы Айгүл Туркина, М. Өтемісов атындағы БҚМУ-дың 4-курс студенті Әйгерім Төлен және қоғамдық ұйым өкілдері Елбасы, ел тәуелсіздігі, ел ертеңі туралы өз ой-пікірлерін  ортаға  салды.

* * *

Облыстық  қазақ  драма  театрында  Қазақстан  Республикасының  тұңғыш  Президенті  күніне  арналған  «Мәңгілік  елдің  тірегі – Елбасы»  атты  мерекелік  концерт  өтті.

Еліміздің тәуелсіздігін баянды етіп, одан әрі нығайтудағы Елбасының рөлін айқын насихаттауды және жыл басынан бері жүлделі орындар иеленіп, өнерге қадам басқан жаңа есімдерді халыққа кеңінен танытуды мақсат еткен мерекелік шараны  облыстық мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасының қолдауымен облыстық халық шығармашылығы орталығы ұйымдастырды. Мерекелік концертке арнайы келген облыс әкімі Алтай Көлгінов қиын-қыстау жылдардан бері мемлекетіміздің қалыптасу кезеңінен бүгінге дейінгі   Елбасымыздың сіңірген  ерен еңбегіне кеңінен тоқталды.

– Тәуелсіздік алғалы 25 жылдың ішінде тұңғыш Президентіміз Нұрсұлтан Назарбаевтың батыл шешімдерінің нәтижесінде еліміз тарихы терең, экономикасы дамыған, мәдениеті жоғары, әлем жұртшылығы танитын елге айналды. Еліміздегі жүзден астам ұлт өкілдері бір шаңырақ астында тату-тәтті, береке-бірлігі жарасқан Қазақстанды алға жетелеуге атсалысып келеді. Биылдың өзінде өңірімізде «Нұрлы жол» бағдарламасы негізінде 250 шақырым жол жөнделіп, 215 нысан күрделі жөндеуден өтті.  Ел тәуелсіздігінің 25 жылдығына орай 1500 пәтер тұрғындар иелігіне берілмек. Бұның бәрі мемлекеттің халыққа деген қамқорлығы, – деген облыс басшысы өңір тұрғындарын Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті күнімен және ел тәуелсіздігінің 25 жылдық  мерекесімен  құттықтады.

Облыс және аудан көркемөнерпаздарының қатысуымен өткен концерттік бағдарламада БҚО әкімінің эстрадалық симфониялық оркестрі, Қазталов ауданының «Қыз Жібек» балалар термешілер ансамблі, өзге де өнер ұжымдары, республикалық, халықаралық байқаулардың жеңімпаз-жүлдегерлері  өнер  көрсетті.

Сәкен   ӘБІЛХАЛЫҚОВ,

Гүлжамал  ЖОЛДЫҒАЛИҚЫЗЫ,

«Орал  өңірі»

Сейсенбіде облыстық мәслихаттың мәжіліс залында «Ғылым және бизнестің өзара әрекеттесуінің жаңа механизмдері» атты тақырыпта кеңес өтті.

Бұған облыстың ауыл шаруашылығы саласындағы басқарма басшылары, аудан әкімінің орынбасарлары, ауыл шаруашылығы бөлімінің басшылары, «ҚазАгро» ҰБХ АҚ БҚО бойынша филиал директорлары, «Атамекен» ҰКП өкілдері, ғалымдар мен ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілер қатысты.

Жиынды жүргізген облыс әкімінің бірінші орынбасары Арман Өтеғұлов ең алдымен жиналғандарды астаналық меймандармен таныстырды. Оның сөзінше, алыстан келген ғалымдар күні кеше Жәнібек, Бөкей ордасы, Қазталов және Жаңақала аудандарында болып, шаруаларға «Агроөнеркәсіп кешенін дамыту бойынша 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының» тұжырымдамасы мен «Ауыл шаруашылығы ғылымы мен бизнестің ықпалдастығы және олардың даму болашағы» тақырыбының маңызын түсіндірген.

Бұдан кейін «Ұлттық аграрлық ғылыми-білім беру орталығы» коммерциялық емес акционерлік қоғамы басқарма төрағасының орынбасары Пірімқұл Ибрагимов сөйлеп, жиналғандарға «Агроөнеркәсіп кешенін дамыту бойынша 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының» тұжырымдамасын түсіндірді.

— Соңғы жылдары ел үкіметі тарапынан ауыл шаруашылығы саласына үлкен көңіл бөлінуде. Соның нәтижесінде жыл сайын ауыл шаруашылығы саласын дамыту бағытында жаңа бағдарламалар жасақталып, іске асырылуда. Солардың бірі – осы «Агроөнеркәсіп кешенін дамыту бойынша 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының» тұжырымдамасы. Тұжырымдаманың негізгі қағидасы нарықтық бәсекеге қабілетті ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру болып табылады. Бұл бағдарлама ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілерді қолдауға, соның ішінде ауыл шаруашылығы кооперациясының ауқымды дамуына, халықтың табыс деңгейінің артуына, Қазақстанның ішкі нарығын қамтамасыз етуге және экспорттық әлеуетін арттыруға бағытталған. Мұнда сондай-ақ аграрлық ғылым мен өндірістің байланыс деңгейін нығайту шаралары да қарастырылған. Сапасы мен пайдасы ғылыми түрде дәлелденген ауыл шаруашылығы өнімдері мен тиімді технология қашанда бәсекеге қабілетті болмақ. Нақ осы жұмыспен біздің «Ұлттық аграрлық ғылыми-білім беру орталығы» ғылыми зерттеу институтының мамандары айналыспақ, — деген Пірімқұл Шолпанқұлұлы жиналғандарды орталық жұмысымен таныстырды. П. Ибрагимовтың сөзінше, «Ұлттық аграрлық ғылыми-білім беру орталығы» коммерциялық емес акционерлік қоғамы 2015 жылдың 22 тамызында құрылған. Бұл орталықтың құрамында 23 ғылыми-зерттеу институтының 33 филиалы, төрт қызмет көрсету компаниясы мен үш ауыл шаруашылығы университеті бар. Олар: Алматыдағы Қазақ ұлттық аграрлық ғылыми-білім беру орталығы» КЕАҚ, Астанадағы С. Сейфуллин атындағы «Қазақ ұлттық аграрлық университеті» КЕАҚ және «Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті» КЕАҚ».

Орталықтың аграрлық ғылым мен өндірістің байланысын нығайту бағытындағы іс-шаралары аталған еншілес ұжымдармен бірлесе отырып атқарылмақ. Аграрлық білім мен ғылымның қазіргі таңда сұранысы артып отырғанын тілге тиек еткен басқарма төрағасы ауыл шаруашылығы саласын жандандыруда ынтымақтастық шараларын жеделдету қажеттігін айтты.

П. Ибрагимовтың пікірінше, ғылым мен бизнес өзара тығыз байланыста болуы керек, яғни бизнес ғылыми-зерттеу жұмыстарын қаржылай қолдауы керек. Сәйкесінше бизнес қауымының бұл шығыны субсидиялануы тиіс. Оның сөзінше, қазіргі таңда ауыл шаруашылығының ғылыммен байланысы тек үш пайызды ғана құрайды, алдағы уақытта бұл байланыстың деңгейін 15 пайызға дейін жеткізу жоспарланып отыр.

Бұдан кейін Қазақ жер және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының бас директоры Серік Кененбаев пен Оңтүстік-Батыс мал шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты бас директорының орынбасары Нұраддин Әлібаев сөйлеп, Батыс Қазақстан облысының ауа райы мен табиғатына сәйкес келетін өсімдіктер мен мал басын көбейту керектігін айтты. Мысалы, Серік Кененбаев Батыс Қазақстан облысына 70 пайыз астық дақылдары егілетінін, бірақ олардың үнемі мол өнім бере бермейтінін айтып, егісті әртараптандырған жөн екенін жеткізді. Оның сөзінше, жазы ыстық, қысы қатты ауа райы жағдайында кез келген жағдайға төзімді көпжылдық еркекшөп пен соргосуданка және майлы дақылға жататын софлорды еккен жөн. Ол сондай-ақ өзі басқарып отырған ғылыми-зерттеу институты қызметкерлерінің жергілікті Орал тәжірибе стансасымен бірігіп, жүгері, жасыл балаусаның бес буданын осы өңірге өсіріп, жерсіндіру бағытында жұмыстанып жатқанын жеткізді. Ал Нұраддин Әлібаев болса, бұл аймаққа шөлге төзімді түйе мен ордабасы, еділбай тұқымдас қойларды өсіру тиімді екенін айтты. Оның сөзінше, түйе сүті – әрі сусын, әрі ем. Шаруалар сүтті мол беретін түйе санын көбейтіп, ферма ашса және шұбат өндіретін шағын цех ашса, ештеңеден ұтылмайды.

Шара барысында сөйлеген Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университетінің бұрынғы басшысы, ауыл шаруашылығы ғылымының докторы, профессор Қазыбай Бозымов аталмыш университеттің ғалымдарымен бірігіп жұмыстануға дайын екенін айтты. Оның сөзінше, көп жылдық тарихы бар университет зертханасы бір жарым миллиард теңгеге жарақтандырылған. Сондай-ақ шара барысында жергілікті ауыл шаруашылығы мамандары мен шаруа қожалықтарының басшылары жұмыс барысында кездескен түйткілді мәселелер жөнінде айтып, бұл мәселелер оңтайлы шешілсе деген тілектерін жеткізді.

Жиын соңында шаруа қожалықтарының басшылары тарапынан көптеген сұрақтар қойылып, оған тиісті жауаптар қайтарылды.

Айша ӨТЕБӘЛІ,

«Орал өңірі»

Оралдағы «Шепель В. Н.» жеке кәсіпкерлігі бұдан он жыл бұрын құрылды. Кәсіпкерлік басшысы Виктор Шепель сауда саласындағы тәжірибесіне сүйеніп, өңір нарығын өз бетінше зерттеп, кондитерлік және өзге де тамақ өнімдері салынатын қораптар мен қаптамалар өндірісін ашуға бел буды. «КОС» ЖШС-ның аумағынан бос ғимаратты жалға алып, «Бизнестің жол картасы — 2020» бағдарламасы шеңберінде «Даму» қорының кепілдік беруімен жеңілдетілген несиеге қол жеткізді. Несиелік қаражатқа Ресейден гофроқаптама жасайтын автоматты желі, одан кейін 2008 жылы гофрокартон өндіретін автоматты желі сатып алды. Бүгінде «Қазақстанда жасалған» белгісімен өнім түрлерін шығаруда.

Бұрындары несиені 24 пайызға алсақ, жолымыз болды деп қуанушы едік.

Қазір «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасы шеңберінде үшінші мәрте мемлекеттік қол-даудың шапағатын көрудеміз. Айналым қаражатын толықтыру мақсатында «Даму» қорының кепілдігімен «АТФ банктен» алты пайызбен несие алдық. Өнімдерімізді Орал қаласындағы кәсіпорындарға өткізудеміз. Ресейдің, сонымен қатар өзге өңірлердің өндірісшілері де бізбен бәсекелес. Кәсіпорын шикізат жеткізуде кідіріс болмаса, 100% жүктемемен жұмыс істеуге қауқарлы, – деді кәсіпорын директоры Виктор Шепель «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ-ның БҚО филиалы «Бизнестің жол картасы – 2020» бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай бағдарламасы шеңберінде мемлекеттік қолдау көрсетілген кәсіпорындардың қызметтерін көрсету бағытында ұйымдастырған пресс-тур барысында. Оның айтуынша, шикізаттық материал Алматы қаласынан, желім Ресейден тасымалданады.

Қазір кәсіпорында төрт адам тұрақты жұмыс істейді. Екі желінің бірінде картон беттерінің арасына бұдырланған картон жапсырылады. Екінші желіде осы дайын картондар қажетті өлшемде қиылып алынады. «Бұрындары айына 1-2 вагон картон қағазды өңдеп, қораптар шығаратынбыз. Қазір ондай үлкен көлем өңделмейді. Өндірілетін өнім түрлері ағартылған қағаз (ақ түсті картон) шикізатының азаюына байланысты сәл-пәл азайды. Бұрын оны Белоруссиядан алатынбыз, қазір ондағы комбинат жабылып қалды. Сондықтан біздің кәсіпорында өндірілетін қараптар негізінен қоңырқай түсті картоннан жасалады. Кейбір өндірісшілер осындай қораптарды алуда, ал кейбіреулері Ресейден  ақ түсті қораптарды алдыртуда. Еуропадағы тұтынушылар ормандарды сақтау керек деген азаматтық ұстаным тұрғысынан макулатурадан өңделген қоңырқай қаптамаға салынған өнімге ықыласты.   Ал біздің тұтынушылар жоғары сапалы қағаздан жасалған қаптаманы алғысы келеді» — дейді В. Шепель. Дегенмен де кәсіпкер жергілікті өндірісшілердің патриоттық ұстанымы арқасында отандық сапалы картондық өнім түрлеріне  сұраныстың азаймайтынына сенімді.

Кәсіпкер өндірістік желілерді жаңғыртуды жоспарлап отыр. Мемлекеттік бағдарламаның көмегімен жаңа желі сатып алып, қалдық қағазды өңдеуге ден қоймақ. Өйткені кәсіпкерлік картон қағаздарының келісін 200 теңгеден ресейліктерден сатып алып, өндірістік қалдық картон қиындыларын кері  15 теңгеден өткізуде.  «Бұдан пайда жоқ. Одан да макулатураны өзіміз өңдеп, жаңа жұмыс орындарын ашқанымыз тиімді», — дейді Виктор Шепель.

Гүлбаршын  ӘЖІГЕРЕЕВА,

«Орал  өңірі»

28 қараша күні облыс әкімінің бірінші орынбасары Арман Өтеғұлов бастаған облыстық басқарма басшылары мен сала жетекшілері ауданымыздың Жалпақтал ауылында болып, мәдениет үйінде тұрғындармен кездесті.

-Бүгінгі жиынның өту мақсаты — халықпен пікір алмасу және олардың көкейіндегі сұрақтарды білу, түйткілді мәселелерді шешу жолдарын қарастыру. Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев «Біздің ең басты құндылығымыз – Тәуелсіздік» деп үнемі айтып келеді. Әрине, кешегі күн мен бүгінгі күнді салыстыруға келмейді. Арасы жер мен көктей. Ел тәуелсіздігін алған жылы зейнетақы мен жәрдемақының, жалақының кешеуілдеуі, электр жарығының уақтылы берілмеуі, тағы басқа қиын кезеңдерді басымыздан өткердік. Бүгінге дейін біздің жұмыс тобымыз Ақжайық, Жаңақала, Сырым, Шыңғырлау, Қаратөбе аудандарында болып, халықпен кездестік. Бүгін, міне, Қазталов ауданының Жалпақтал ауылына ат басын тіреп отырмыз. Қазталов ауданы – іргелі, ірі аудандардың бірі. Соның ішінде Жалпақтал ауылында әлеуметтік нысандар қалыпты жұмыс жасауда. Жалпы ауданда «Агробизнес-2020» бағдарламасы өте қарқынды жүріп келеді. Мемлекет тарапынан беріліп отырған жеңілдіктерге шаруа қожалықтары қарқынды қатысуда.

Осы жылдың мамыр айында облыс әкімі Алтай Сейдірұлы іссапар барысында Жалпақтал ауылында болды. Қазіргі күні Жалпақтал ауылының тұрғындарын таза ауыз сумен қамту мәселесі оң шешімін тапты. Облыстық бюджеттен қаржы бөлініп, осы жылдың аяғына дейін 10 млн. теңгенің шаруасы атқарылмақ. Келер жылы республикалық бюджеттен барлық қаражат бөлінетін болады. Тағы бір маңызды мәселелердің бірі — ол «Киров-Шежін» каналы. Онда төрт кезең бойынша жұмыстар атқарылуы керек еді. Соның бірінші кезеңі аяқталды. Қазіргі күні екінші кезеңі Талдықұдық ауылдық округінің түбіне келіп, жұмыстар атқарылуда. Үшінші кезеңі — Талдықұдық ауылдық округінен бастап, Үлкен өзенге әкеліп қосу.

18 шақырым жаңадан канал қазылатын болады. Сонымен қатар Жалпақтал ауылының шетінен су қоймасын жасақтау болатын. Тағы да бір айта кететін жайт, ол Талдықұдықтың халқына таза су қондырғысын қондырып, халықты таза ауыз сумен қамту, — деді жиынды ашқан облыс әкімінің бірінші орынбасары.

Одан кейін күн тәртібіндегі мәселе бойынша жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының басшысы Жанат Асантаев баяндама жасады. Оның айтуынша, Қазталов ауданындағы 30512 адамның 15564-і экономикалық тұрғыдан белсенді, 1025-і жұмыссыздар болып табылады. 2016 жылдың 1 қарашасына дейін 512 жаңа жұмыс орындары ашылса, соның ішінде 116-сы — тұрақты жұмыс орындары. Ағымдағы жылы аудан тұрғындарын жұмыспен қамту жоспары жасақталды. Сол жоспар бойынша әлеуметтік жұмыс орындарына 46 адам жолданса, оның ішінде «Жұмыспен қамту — 2020 жол картасы» бағдарламасы арқылы 30 адам, «Жастар тәжірибесі» арқылы 108 жас маман, ақылы қоғамдық жұмыстарға 438 адам тартылды. «Жұмыспен қамту — 2020 жол картасы» бағдарламасын жүзеге асыру қарқынды жүруде.

Бағдарламаның бірінші бағыты бойынша 22 жоба орындалуда, содан бүгінге 70 адам «екі қолға бір күрек» тапты. Ал ІІ бағыты бойынша 30 адам өз істерін ашып, 66,7 млн. теңге несиеге қол жеткізді. ІІІ бағыт бойынша 17 адам кәсіптік оқуға жолданып, 4 адам оқуларын аяқтап, өз орындарына жұмысқа жолданды. Кездесулерде мына деректер тілге тиек болды: бүгінде Жалпақтал ауылдық округінде жұмыссыз ретінде сегіз тұрғын тіркелген. Жыл басынан бері ақылы қоғамдық жұмысқа 54 адам тартылса, әлеуметтік жұмыс орындарына 9 адам жіберілген. Биылғы жылдың он айында округте 66 жұмыс орны ашылған.

— Агроөнеркәсіптік кешен азық-түлік қауіпсіздігін және халықты жұмыспен қамтамасыз ету жөніндегі аудан экономикасының маңызды секторы болып табылады. Тәуелсіздік жылдарында республикамыздың өзге де өңірлері сияқты Қазталов ауданында да мақсатты түрде ауқымды жұмыстар атқарылуда, — деді ауданның ауыл шаруашылығы саласына тоқталған облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының басшысы Марат Оңғарбеков. Оның айтуынша, 2016 жылдың 1 қарашасына дейінгі жағдайға аудан бойынша ауыл шаруашылығы саласында 20 заңды тұлға, 576 шаруа қожалықтары тіркелген. Барлық ауылдық округтерде мал тұқымын асылдандыру бағытында заңды тұлға – ауыл шаруашылығы өндірістік кооперативтері құрылып, жұмыс жасауда. Бүгінгі күнге шаруашылықтардың барлық санаттарындағы ірі қара 72433 басты құрайды, яғни 2015 жылдың сәйкесті мерзімімен салыстырғанда 110,8%. Ауданның ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілері соңғы 3 жылдың ішінде бағдарламаның 11 бағыты бойынша 1 млрд. 166 млн. теңге мөлшеріндегі мемлекеттік қолдау қаражатқа ие болды. Биылғы жылы да ауданның ауыл шаруашылығы құрылымдары 586,6 млн. теңге көлемінде мемлекет тарапынан демеуқаржыланады деп күтілуде.

Келесі кезекте сөз алған облыстық денсаулық сақтау басқармасы басшысының орынбасары Нұржамал Жұмағұлова жалпы ауданда атқарылып жатқан медицина саласына және кадр мәселесіне тоқталды. Соңғы үш жылда Жалпақтал аудандық ауруханасына 17 маман келген. Сонымен қатар Жалпақтал ауруханасы жаңа үлгідегі аппараттармен, соңғы бес жылда «Жедел жәрдем» көліктерімен қамтамасыз етілген.

— Барлық медициналық ұйымдарды 2018 жылдың еншісінде 9 амбулаторияға, 6 медициналық пунктке күрделі жөндеу жұмыстары 2018 жылдың жоспарына енгізіліп отыр. Онкологиялық, кардиологиялық аурулардың алдын алып, жұмыстануымыз қажет, — деген Нұржамал Шамғонқызы қазіргі күні ауданда сәби өлімінің тіркелмегендігін сөз етті.

Кездесулерде сондай-ақ облыстық білім басқармасы басшысының орынбасары Нұрлан Сабыров, облыстық жергілікті полиция қызметінің басшысы Манарбек Ғабдуллин мен облыстық прокуратураның бөлім басшысы Алмас Оңаев сөз сөйлеп, өз салалары бойынша хабарлама жасады.

Кездесу барысында Жақия Мусин, Шынболат Өтешқалиев, Әлібек Қоңырбаев ауылдық жерлерде ет комбинаты, тері, жүн өңдеу цехтарын ашу қажеттігін айтса, Кенжебай Үмбетов тамақтың қымбатшылығын тілге тиек етті. Жамбыл Нұғыманов тарихи ғимараттарды қалпына келтіру керектігін, Хамидолла Берғалиев магистральді каналдардағы қақпалардың қолды болғанын айтса, Жаңыл Құспанова, Талғат Масалиев, Бисенғали Айтжанов өздерінің ұсыныс-пікірлерін айтты.

— Иә, бұрын каналдардағы қақпаларды ашып-жауып отыратын мекеме болғаны рас. Еліміз тәуелсіздік алған жылдары біз сол қақпаларды керек еместей темірлерін тапсырдық. Себебі бұлар ешкімнің құзырында болмады. Ол кезде абдырап қалғанымыз мәлім. Қазіргі күні бұларды біз ретке келтіріп келеміз. Бұл бағытта біркелкі жұмыстар атқарылуда, — деді облыс әкімінің бірінші орынбасары Арман Кәрімұлы.

Сонымен қатар кездесуде ауданның ақсақалдар алқасының төрағасы Нағым Ризуанов Жалпақталға ет комбинатын салуды, рентгенолог, терапевт мамандарын тұрғын үймен қамтамасыз етуді, ауданымыздың кейбір елді мекендерін газбен қамтамасыз етуді, Жұлдыз ауылына Кеңес Одағының Батыры Ахмедияр Хұсайыновқа, Социалистік Еңбек Ері Сағындық Ерешевке мүсін орнату, округтегі білім мекемелерінде көліктердің ескілігін айтып, өтінішін білдірді. Аудан әкімі Нұрлан Бекқайыр тұрғындардың денін тұрғын үй, жұмыс мәселесі толғандыратынын, жалпы тұрғындардың өз бетінше жұмыстану керектігін, айтылған мәселелер өз кезеңімен шешілетіндігін айтып, басқа да сұрақтар бойынша түсініктер берді.

Облыс әкімінің бірінші орынбасары және басқарма басшылары бұл жұмыс сапары барысында тұрғындарды жеке қабылдап, тілек-ұсыныстарын тыңдады.

*    *    *

Сол күні Қазталов аудандық мәдениет үйінде облыс әкімінің бірінші орынбасары Арман Өтеғұловтың төрағалық етуімен аймақтық арнайы жиын өтті. Ол ғылым мен бизнес арасындағы байланысты жандандыруға арналды. Оған еліміздегі ауыл шаруашылығы университеттері мен институттарының, ғылыми-зерттеу орталықтарының өкілдері, облыстық, аудандық мекеме-кәсіпорын басшылары, Бөкей ордасы, Жаңақала, Жәнібек аудандары әкімдерінің ауыл шаруашылығы жөніндегі орынбасарлары, бөлім басшылары, шаруа қожалықтары жетекшілері мен жеке кәсіпкерлер қатысты. Жиынды ашқан облыс әкімінің орынбасары Арман Өтеғұлов:

— Ауыл шаруашылығы саласын дамытуда елімізде түрлі бағдарламалар қабылданып, жүзеге асырылуда. Бұл тұжырымдама ауыл шаруашылығы кооперациясының ауқымды дамуына, халықтың табыс деңгейінің артуына, Қазақстанның ішкі нарығын қамтамасыз етуге, экспорттық әлеуетін арттыруға, ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерді барынша мемлекеттік қолдаумен қамтамасыз етуге бағытталған. Ал ауыл шаруашылығы саласы ғылыммен ұштастырылмай дамымайтыны анық.

Сол себептен де бүгінгі кездесуге ғылымды тәжірибемен байланыстырып жүрген мамандарды алып келдік. Сол адамдармен тығыз байланыста жұмыс жасап, жаңа технологияларды пайдалана білсек, ісіміздің алға жылжитыны анық, — деді.

Жиында сөз алған «Ұлттық аграрлық ғылыми білім беру орталығы» коммерциялық емес акционерлік қоғамының басқарма төрағасының орынбасары Пірімқұл Ибрагимов орталықтың құрылуы мен негізгі міндеттеріне тоқталып, ғылымның бизнеспен байланысы жөнінде мағлұмат берді.

Қазақ жер және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының бас директоры Серік Кененбаев «Ғылым мен бизнестің өзара әрекеттестігінің жаңа тетіктері» туралы хабарлама жасады.

— Біздің институттың басты бағыттарының бірі – ауыл шаруашылығы дақылдарының жаңа сорттарын шығару болып табылады. Қазіргі күнде 550 жаңа сорт шығарылып, оның 162-сі өндіріске енгізілді. Батыс Қазақстан облысы ауыл шаруашылығы бойынша 3 аймаққа бөлінеді: астық-мал, мал-астық және мал шаруашылықтары. Қазталов ауданы осының ішінде мал-астық шаруашылығы аймағына жатқызылады. Ауа райы өте ыстық, жауын-шашын аз, өзгермелі. Сол себептен де бұл жер көпжылдық өсімдік егуге, майлы дақылдар егуге қолайлы, — деді Серік Кененбаев өз сөзінде.

Оңтүстік-Батыс мал шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты бас директорының орынбасары Нұраддин Әлімбаев «Өндіріске енгізілуге ұсынылатын инновациялық технологиялар» жөнінде айтып өтсе, Агротехнологияларды трансферттеу және коммерцияландыру орталығының өкілі Нұрсұлтан Мұратов агроөнеркәсіпті қолдау мақсатында өз орталықтарының атқарып жатқан жұмыстарынан хабардар етті. Ал Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университетінің ғылым және халықаралық байланыстар жөніндегі проректоры Қажымұрат Ахмеденов кадр даярлау мәселесіне кеңінен тоқталды.

— Қазталов ауданының 24 мектеп түлегі қазіргі таңда Жәңгір хан атындағы БҚАТУ-да ауыл шаруашылығы мамандықтары бойынша білім алуда. Осы студенттермен ауданның шаруа қожалықтары тығыз байланыста болып, оларды тәжірибеден өтуге өз қожалықтарына шақырып, біріге жұмыстанса, келешекте сол шаруа қожалықтарына қажетті білім мен тәжірибесі ұштасқан нағыз маман болып шығатынына сеніміміз мол, — деді Қажымұрат Мақсотұлы.

Сонымен қатар Батыс Қазақстан облыстық ауыл шаруашылығы тәжірибе станциясының директоры Кизят Кенжеев шаруаларға егістіктер салу үшін қажетті тұқымдықтарды қайдан алу керектігі, егістіктің шығымдылығын арттыру үшін технологияларды сақтауды қалай жүзеге асыруға болатындығы жөнінде түсінік беріп кетті.

Жиынның екінші бөлімі сұрақ-жауаппен жалғасты. Қайыңды ауылының тұрғыны, көп жылдар ауыл шаруашылығында жұмыс жасаған еңбек ардагері Меңсейіт Одаев Қайыңды, Болашақ ауылдарында қара бидай егу үшін техника қажеттігін айтса, еңбек ардагері Махамбет Бермағанбетов өзінің ауыл шаруашылығы саласындағы тәжірибесімен бөлісіп, кездесетін қиындықтарды да жеткізді.

Ал Ақпәтер ауылдық округіндегі «Данияр» шаруа қожалығының жетекшісі Талғар Қожамбаев:

— Биыл Атырау облысындағы «Мақат» шаруа қожалығынан асыл тұқымды аталық қойлар алдым. Бірақ сол облыста бір аурулардың шығуына байланысты карантин жарияланып, алған аталық қойларымды тізімге енгізе алмай отырмын. Енді биыл мемлекеттен субсидия ала алмай қаламын ба? — деген күдігін жеткізді.

— Биылғы жылы облысымызда 2 миллиард 900 миллион теңге субсидияға қаржы қаралған. Бұл қаражат биылға жетпейді. Сол себепті қалған ақша келесі жылы төленетін болады. Ал малды басқа жерлерден сатып алғанда оның барлық ветеринариялық құжаттары дұрыс болуы керек. Себебі оның зияны тек сізге ғана емес, барлық елге тиетін болады, — деді Арман Өтеғұлов.

Бостандық ауылдық округіне қарасты «Сарыөзен» шаруа қожалығының жетекшісі Тасқали Ілиясов:

— Асыл тұқымды малдар сапасы туралы бұрыннан да айтып жүрмін. Бірақ еш өзгеріссіз, сол қалпында қалуда. Осыны бір жөнге салса. Сонымен қатар ауданымыз мал бағудың шаруашылық бағытында, яғни қосымша егістіктер егіп, өнім алатын жағдай жоқ. Себебі су тапшы. Су шығару үшін құдықтар қазыңдар дейді. Бірақ су қорының қай жерде бар екенін біз қайдан білеміз? Оны зерттеп, айтып жатқан ешкім жоқ. Енді бір мәселе Кеңес Одағы кезінде егістік жер, жайылым жер деп бөлінген жерлер сол қалпында. Егістік жерлерге ешкім егін салып жатқан жоқ. Сол жерлерді мал жайылымына айналдыруға болмай ма? Осының кесірінен менің иелігімдегі жерімді кері қайтарып алды. Себебі мен ол жерге егін екпей, мал жайып отырғаным үшін. Осы мәселені қалай шешуге болады? — деген назын жеткізді.

Сондай-ақ «Қазталов» несие серіктестігінің директоры Абай Багисов несиенің пайыздық мөлшерлемесін азайту үшін берілетін субсидияның 2014 жылдан бері алынбағандығын айтты.

Бұл мәселе жөнінде облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының басшысы Марат Оңғарбеков: — Несиенің пайыздық мөлшерлемесін азайту үшін берілетін субсидия туралы комиссия отырысы алдағы желтоқсан айында өтеді. Бірақ субсидия алдымен алынған техникаға, содан кейін ғана малға беріледі. Бұған бюджеттен 179 миллион теңге қаржы қаралды, — деп жауап қайтарды.

Қошанкөл ауылдық ардагерлер кеңесінің төрағасы Меңдіхан Халықұлы мал басына төленетін субсидияны көбейту, малдың санынан сапасына ауысу қажеттігі, шаруа қожалықтарына несие алу үшін сұрайтын кепілдікке байланысты кедергілер, техника алу үшін төлейтін алғашқы жарнаның пайызының жоғарылығы жөнінде айтып, ауданда балық шаруашылығын қолға алу керектігі жөнінде де ұсынысын білдірді.

— Балық шаруашылығын дамыту үшін келесі жылдан бастап субсидия беру қолға алынбақ. Бірақ суды Ресейден сатып алып отырған аудан үшін балық өсіру қиынға түспек. Су сатып алу үшін 1 миллард 600 миллион теңге қаржы төлеп отырмыз. Су бір кезде бар, бір кезде жоқ. Сол себепті балықты қырып алу мүмкіндігі жоғары.

Қазталов ауданы бойынша 600 миллион теңге шамасында субсидия алып отыр. Осыны өндіріске, шаруашылықтарды дамытуға қайта салу керек. Қазіргі күні Ақжайық ауданының «Сәбит» шаруа қожалығы, Жәнібек ауданының «Әлем» шаруа қожалығы өз жұмыстарын ғылыми тұрғыда жүргізіп отыр. Оның пайдасын да көріп жатыр.

Сол себепті осындай қожалықтармен тәжірибе алмасып отырған дұрыс.

Бүгінгі айтылған ұсыныс-пікірлердің барлығы да ескерілетін болады. Агроөнеркәсіп кешенін дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының іске асырылуын қамтамасыз етуде бәріміз бірлесіп қызмет жасайтынымызға сеніміміз мол, — деп облыс әкімінің орынбасары Арман Өтеғұлов жиынды қорытындылады.

Тұрарбек ҚАЙЫРҒАЛИҰЛЫ.

Мөлдір ӘНУАРБЕКҚЫЗЫ,

Қазталов ауданы

Жуырда  облыс  әкімінің  орынбасары  Марат  Тоқжанов  Зеленов  ауданы  Мичурин  ауылдық  округіндегі  «Аналар үйінде» болып,  ондағы  жағдаймен  танысты.

Аналар үйінің» ашылғанына көп уақыт өте қоймаса да, мұнда келушілердің қарасы үзілмейді екен. Жанұяда түсініспеушілікке тап болып, түрлі себептермен зорлық-зомбылық көрген аналар балаларын арқалап осында келуге мәжбүр. Жалпы, еліміз бойынша 26 «Аналар үйі» ашылған болса, оның біреуі біздің өңірде. Ана мен баланы уақытша болса да қанатының астына алып, қамқорлық көрсетіп отырған мекеменің іші жайлы, бөлмелері кең, кішкентай сәбилер үшін де барлық жағдай жасалған. Облыс әкімінің орынбасары Марат Лұқпанұлымен бірге облыстық білім және денсаулық сақтау басқармаларының, қала әкімдігінің  өкілдері аталмыш мекеме ғимаратының ішін аралап, қазіргі жай-күйіне көз жеткізді.

– Ана мен баланың зорлық-зомбылыққа ұшырауына қарсы акцияға орай «Аналар үйіне» келіп, барлық жағдаймен танысудамыз.

Әр түрлі қиын жағдайларға тап болған жас аналардың осындағы қызметкерлердің қамқорлығын көруде екендігіне куә болдық. Аталмыш мекеме қызметкерлеріне үлкен алғысымды білдіремін. Еліміз бойынша 588 ана «Аналар үйінің» қамқорлығын көрген. Қазіргі таңда 16 ана осы үйдің жылуын сезінуде. Оның төртеуінің аяғы ауыр. Мекеме ашылғалы 82 ана осында келіп паналаған екен, яғни 82 баланы жетімдер үйіне жібермей, анасының аялы алақанынан, мәпелі қамқорлығынан айырмадық деген сөз.

«Аналар үйі» қызметкерлерінің жан-жақты жұмыстануының арқасында осында келген аналардың 50 пайызы кейін отбасыларына оралған. Өңіріміздегі кәсіпкерлерімізден қиыншылыққа тап болған аналарымызға әрдайым қолұшын берулерін сұраймыз. Әр түрлі жағдайлармен «Аналар үйінің» қамқорлығына жүгінген аналар қоғамнан шет қалмауы қажет деп есептеймін, – деді облыс әкімінің орынбасары Марат  Тоқжанов.

Келген қонақтарды ғимараттың жай-күйімен таныстырып жүрген үйлестіруші Надия Лисицинаның айтуынша, «Аналар үйі» негізінен 18 адамға арналған. Мұнда, әсіресе, қыс мезгілінде келушілер саны арта түседі екен. Сонымен қатар ол тігін цехын болашақта дамытуға болатынын айтып, ана мен балаға арналған бөлмелерін көрсетті.

– Өз баласын перзентханаға немесе жетімдер үйіне тапсырып жібергісі келетін қыз-келіншектермен қажетіне қарай психолог мамандар жұмыс жасайды. Оларға «Аналар үйі» туралы айтып, осында алып келгеннен кейін тығыз қарым-қатынаста боламыз. Шамамыз келгенше отау құрып, бақытты жанұя болып кетуіне қолдау көрсетеміз. Жары мен баласынан алыстап қалған әкесіне сәбидің қылықты сәттерін бейнелейтін суреттерін жіберіп, одан да басқа түрлі әдістерді пайдалану арқылы отбасына деген махаббатын оятуға тырысамыз, – деді ол.

Темірболат   ӘНУАРҰЛЫ

Сейсенбі күні облыс әкімі Алтай Көлгінов  соғыс және еңбек ардагері Меңжан Абдрахмановты қабылдап, 90 жасқа толуына орай құрмет көрсетті.

Өңір басшысы ардагердің мерейлі жасы тәуелсіздіктің 25 жылдығымен тұспа-тұс келгендігін атап өтіп,  майдандағы ерлігі мен бейбіт кезеңдегі  еңбегі үшін алғысын білдірді.

– Бүгінгі жастар бақытты заманда ғұмыр кешуде. Бейбітшілік орнаған елімізде енді қайтып соғыс болмасын, ұрпағымыз қасірет шекпесін,  тәуелсіздіктің ғұмыры мәңгілік болсын. Ардагерлер жыл өткен сайын азайып барамыз.  Соған қарамастан, біздің еңбегімізді үнемі елеп-ескеріп отыратын  Елбасы мен облыс басшылығына ризашылығымды білдіремін, – деді ардагер қабылдаудан кейін.

Айта кетсек, Меңжан Ғабдолұлы Сырым ауданында 1926 жылы  26 қарашада дүниеге келген. 17 жасында соғысқа аттанып, Карель майданына жіберіледі. Ол осы жерде 52-гвардиялық миномет полкінің құрамында Прибалтиканы жаудан азат етуге қатысқан. Одан соң Балтық жағалауында әскери қызметін өтейді. Жеңісті Мәскеуде қарсы алып, 1945 жылы Қызыл алаңдағы шеруге қатысады. Кейін өз полкімен бірге Қиыр Шығысқа Жапониямен соғысуға аттанып, артынан аман-есен елге оралады.   Милиция мектебін бітіріп, ұзақ жыл ІІД құрамында жұмыс жасайды.  Ауыл шаруашылығы институтын сырттай тәмамдап, туған ауылында зейнет жасына дейін әр түрлі салада қызмет етеді.  Екінші дәрежелі Отан соғысы және «Құрмет белгісі» ордендерімен, көптеген медальдармен марапатталған.  Ардагер бүгінде 40-тан астам немере-шөбере  сүйіп  отыр.

Ләззат  ШАҒАТАЙ,

«Орал  өңірі»

Суретті  түсірген  Айбатыр  НҰРАШ

— Тәуелсіздік десек, ең алдымен, оның бастауында болған Елбасы ойға келеді. Елбасы десек, дамыған 50 елдің қатарына енген, ынтымағы жарасқан Қазақстан көз алдымызға оралады. Президентіміз тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында Қазақстан халқы ассамблеясы институтын құрды. Бүгінгі таңда әлемде қоғамдық келісімді қамтамасыз етуге бағытталған мұндай әмбебап модель жоқ. Оны Нұрсұлтан Назарбаевтың моделі деп атайды. Республикамыздағы сан алуан ұлт-ұлыстар бір шаңырақтың аясында тату-тәтті өмір сүруде. Бәрінің де тілін, салт-дәстүрін, мәдениетін дамытуға барынша жағдай жасалған.

Мемлекет басшысының тапсырмасымен облысымыздың орталығында бой көтерген «Достық» үйінде қаламыздағы 17 этномәдени бірлестіктің өз бөлмелері бар. Әр этностың ұлттық мерекелері кеңінен аталып өтіледі. Мәселен, таяуда біздің «Fasching» деген ұлттық карнавалымыз кең көлемде тойланды. Елбасының саясатын республикамыздағы 180 мың, соның ішінде Ақ Жайық өңірін мекендеген  1,5 мыңдай неміс ұлтының өкілдері толығымен қолдайды.