Боранбай САРБӨПИЕВ,

«Көгеріс» ауылдық тұтыну кооперативінің төрағасы, Бұлдырты ауылдық округі,  Сырым ауданы

Өткен жылы ауданда бірінші болып ауылдық тұтыну кооперативін құрдық. Содан кейін Көгеріс ауылы тұрғындарының 300 бас сиырын осы шаруашылыққа біріктірдік. Оларды асылдандыру мақсатында 10 бас асыл тұқымды аталық мал алынды. Мемлекет тарапынан берілген демеуқаржыға ауылдағы құдық, су жүйелерін жөндеуден өткіздік. Биыл ауылға мәдениет үйін салып жатырмыз. Өзге де ізгілікті істерге ұйытқы болуға тырысып келеміз.

Бір ғасырлық тарихы бар «Орал өңірі» газеті — бала кезімізден біздің рухани серігіміз. Өңіріміздің бас басылымы ата-анамды, бізді тәрбиеледі, енді балаларымыздың тәлім-тәрбиесіне үлесін қосуда. Мұндай жақсылық өзгелерге де жұғысты болсын деген ниетпен «Орал өңірін» ауылымдағы әлеуметтік жағдайы төмендеу 10 отбасыға жаздыртуға ұйғарып отырмын. Айтар ақылы, берер кеңесі мол, «Орал өңірі» газетін жаппай қолдайық, ағайын.

Қазанның сегізі күні облыс орталығында кезекті сенбілік өтті. Осы шара барысында байырғы Оралдың жасыл желегіне 250-ден астам жаңа «тұрғын» қосылды. Олардың арасында жалпақ жапырақты да, қылқан жапырақты да ағаш түрі баршылық.

Бұл бағыттағы толыққанды материалды бүгінгі газетіміздің екінші бетіндегі «Жасыл желек молайды» атты материалдан оқи аласыздар. Үшбу сенбілікке өзге оралдықтарға қоса, облыстық этномәдени бірлестіктердің өкілдері де білек сыбанып, белсенді атсалысты. Мәселен, біздің облысты мекендеген әзірбайжандардың «Бірлік» мәдени-ағарту қоғамының төрағасы Наджаф Мәмедов пен Қазақстан халқы ассамблеясының мүшесі, облыстық мәслихаттың депутаты, Орал өңіріндегі армяндардың «Мазис» этномәдени бірлестігінің төрағасы Аветик Амирханян (оң жақта) екеуі тізе қосып, шырша көшетін отырғызды.

Армения мен Әзірбайжан көп жылдан бері жер мәселесіне қатысты қырғиқабақ жағдайда екендігі мәлім. Ал мына фотокадрда қасиетті қазақ жерін құтты мекен санайтын армян мен әзірбайжанның бірлесіп көшет еккендігі бейнеленген. Ендеше, Отанымыздың ұлы мәртебелі Тәуелсіздігінің 25 жылдық мерейтойына орай күні кеше отырғызылған шөже-шырша достықтың шынарына айналсын деп тілейік!

Өз тілшіміз

Бөкей ордасы ауданындағы Бөрлі ауылдық округінің тұрғыны Бахыт Жақыбалиева осыдан бір-екі жыл бұрын мектеп асханасында жұмыс істеп жүргенінде асханалар білім беру бөлімі қарамағынан алынып, жекеге ауысады дегенді естіп, қатты қобалжиды.

Себебі, әрине, түсінікті, «Жекенің аты — жеке, еңбекақы уақытында төлене ме? Еңбек тәртібі қалай болады?» деген күдік-күмән. Бірақ ауылдан басқа жұмыс табу қиын, сондықтан «Жұмағұлова Б.М.» жеке кәсіпкерлігімен келісімшарт жасасып, жұмысын жалғастырады. Бүгінде ол жеке кәсіпкерліктің қарамағына жұмысқа кіргеніне еш өкінбейді, өйткені сол жерде қосымша жұмыстар жасады, тым жақсы жалақы алды. Енді, міне, бүгінде зейнеткерлікке шығып, ойлағанынан да жоғары зейнетақы алатын болды.

— Бөкей ордасы ауданы әйелдерінің III форумына қатысып, аудан әкімі Нұрлан Рахымжановтың алғысхатымен, ұжымның сый-сыяпаттарымен марапатталып, төбем көкке жетті. Жеке кәсіпкерлікте еңбек ететіндер де биліктің назарынан тыс қалмайтынына көзім жетіп, риза болдым. Жеке кәсіпкерлік саласында жүрексінбей еңбек етуге болады екен. Өйткені бұл салада да мемлекеттік мекемелердегідей еңбек тәртібі заңда көрсетілгендей сақталады, — дейді Бахыт Рахымқызы.

Гүлнәр ШӘҢГЕРЕЙ,

Бөкей ордасы ауданы

Өткен апта соңында зеленовтықтар аудан күнін атап өтті. Тәңсәріден  жамағат қуанышты сәттердің куәсі болуға асыға жиылды. Айтулы күннің жоғары дәрежеде өтуіне аудан тұрғындары тегістей атсалысып, алыс-жақыннан «Құтты болсын!» айтып келген меймандарға қонақжайлық  көрсетті.

Мерекелік шараға Ресей Федерациясынан арнайы келген делегация өкілдерін аудан әкімі Кәрім Жақыпов қабылдады. Ашық-жарқын жүздесу барысында Кәрім Кәрімоллаұлы өңірдің бүгінгі тыныс-тіршілігі мен өркендеуі туралы айтып өтті.

Мұнан кейін меймандар ҚР Тәуелсіздік жылдары ашылған аудан орталығындағы Қасым Аманжолов атындағы білім ошағына бет бұрды. Аталмыш мектептің директоры Роза Тасанова келген қонақтарға мектеп ішін аралатып, Ұлы Отан соғысы ардагерлеріне арналған мектеп музейімен таныстырды. Сонымен қатар меймандар аудан орталығында жаңа кейіпке енген орталық алаңды аралап, аудан күніне орай ашылған «Әсем-ай» әйелдерге арналған фитнес орталығының тұсаукесеріне қатысты.

Бұдан соң мерекелік шара дүбірлі тұлпарлар жарысына жалғасты. Ат жарысқа ауылдастармен қатар алыстан ағайындар да келіп, баптаған сәйгүліктерін бәйгеге қосты. Облысымыздың түкпір-түкпірінен жиналған атбегілер сұлу да жүйрік жануарларын баптап әкелген екен.

Алдымен 12 шақырымға бет алған құнан жарысына оннан астам қылқұйрық  қатысты. Бұл жарыста Забродин ауылынан келген Жасұлан Көбеевтің «Бөкен қасқа» атты сәйгүлігіне ІІІ орын бұйырса, ІІ орынды Жұмаш Ізбасаровтың «Арабская принцессасы», ал І орынды Берік Есенғалиевтің «Аймаңдайы» еншіледі.

24 шақырымдық аламан бәйгенің қызығы жұртты одан сайын баурап алды. Өңірімізден ғана емес, көрші облыстардан келген ауыздығымен алысқан арғымақтардың жарыс қорытындысында ІІІ орын Ақжайық ауданынан келген Құбайдолла Биғазиевтің «Наурыз» атты тұлпарына бұйырса, ІІ орынға январцевтық Халық Меңдіғазиевтің «Санди-Глориі» тұяқ тіреді. Ал бас бәйге мен аламанның жеңімпазына тігілген жеңіл автокөлікті Маңғыстау облысынан арнайы келген Әбдіғали Таңатаровтың «Тұмар» атты сәйгүлігіне бұйырды. Жарыста үздік шыққан сәйгүлік иелеріне аудан әкімдігі тағайындаған бағалы сыйлықтар табыс етілді.

Аудан күніне жиналған халық басқа да спорттық ойындарды тамашалады. Алдымен епті жігіттер «Бөренеге өрмелеу» сайысына түсті. Одан соң білекті жігіттер қол күресіне шықты. Бірінен бірі асқан мықтылар жарысында оралдық Ақан Қазиев жеңімпаз атанды. Ал белділер бәсекесі саналатын гір тасын көтеру жарысында талай сайыста жүлде алып, аудан намысын қорғап жүрген Переметныйдың мақтанышы Расул Төлеуов қарсыластарынан оқ бойы озық болса, балалар күресінде Трекин ауылынан келген Бекзат Қайырғалиев, жасөспірімдер арасында өткен қазақ күресі бәсекесінде тағы бір трекиндік палуан Дияс Әдиетоллаевтың мерейі үстем болды.

Аудан күні өткен спорттық жарыстардың көркін «Түйе палуан» бәсекесі кіргізді. Ымырасыз тартысқа толы болған палуандар бәсекесінің қорытындысында «Түйе палуан» атағы мен қомақты қаржылай сыйлықты Шыңғырлау ауданының тумасы, қазіргі таңда ауданымыздың Дариян ауылында тұратын Әлібек Әлмағанбетов жеңіп алды.

Ұлы дала төсінде өткен «Шаттыққа толы жас өлке» атты мерекелік концерт «Нұр-ай» би ансамблінің орындауындағы «Тәуелсіздікке тағзым» атты тамаша композициялық қойылыммен ашылды.

Шара барысында көршілес Ресей Федерациясынан, облыс, ауданнан келген қонақтар құттықтау сөз алып, осынау мерекеге жүрекжарды лебіздерін жолдады.

Ауданымыздың әл-ауқатын жақсартуға, ауыл шаруашылығын дамытуға сүбелі үлес қосып жүрген бір топ еңбеккерлерді аудан басшысы Кәрім Жақыпов марапаттады. Олардың қатарында «Асан-ауыл» ЖШС комбайншысы Б. Есмағұлов, жұмысшы А. Курмаев, «Пермское» ЖШС-ның механизаторы А. Голяк, «Шонайбеков» шаруа қожалығының зоотехнигі С. Жұмағұлов сынды еңбек озаттары болды.

Аудан күніне жиналған халық ауылдық округтердің әлеуметтік-экономикалық даму көрсеткіштерінен сыр шертетін «Жасыл өлке» көрмесін және ауыл шаруашылығы көрмесін тамашалады. Сондай-ақ бұл күні ауыл шаруашылығы өнімдерінің және сауда-саттық жәрмеңкесіне қойылған сапалы тауарлар бағасы да көңіл көншітерліктей болды.

Мерекелік шара «Жеңіс» кинотеатрында балаларға арналған көркем фильмге, аудан жастарына арналған би кешіне ұласты. Ал қараңғылық қоюлана ауылдың алқаракөк түнгі аспанын жұлдызжауын көмкерді.

Түгелбай БИСЕН,

Зеленов ауданы

Суреттерді түсірген  Динара НАСЫР

Виктор ФЕЛЬДМАН,

Ресей Федерациясынан келген мейман:

— Қазақстан — туған жерім. Осы елде жарық дүние есігін аштым, білім алдым, ержеттім. Сондықтан қазақ елінің орны мен үшін ерекше, әрине. Көңіл күйіміз көтеріңкі. Қаз-қатар тігілген киіз үйлер, қазақы қонақжайлық – бәрі тамаша. Жаңа ғана желдей жүйткіген тұлпарлардың бәйгесіне куә болдық. Жалпы, аудан күні өте жоғары деңгейде өтті. Жақсылықтарыңыз көбейе берсін!

Шерхан БАЙЗЕНОВ,

Белес ауылының тұрғыны:

— Биыл аудан күні ел тәуелсіздігінің 25 жылдық мерейлі тойымен орайлас келді. Осы мереке күні ұлттық ойындар көрініс тауып, тек ауданымыздың ғана емес, еліміздің түкпір-түкпірінен келген азаматтар бақтарын сынады. Бір сөзбен айтқанда, ұлттық құндылықтарымыз ұлықталып, дәріптелді.

Ел тәуелсіздігінің 25 жылдығы аясында өткен аудан күніне орай ұйымдастырылған шараларға шыңғырлаулықтар белсене атсалысты. Жыл бойы бел жазбастан еңбек еткен жандардың бір серпіліп, демалуына мүмкіндік туғызған мерекеде еңбек майталмандары марапатталды.

Мерекелік шара «Тәуелсіздікке тарту» атты флэшмобпен басталды. Содан кейін далада әдемі құрылған сахна төріне көтерілген аудан әкімі Альберт Есәлиев жұртшылықты айтулы мерекемен шын жүректен құттықтады. Жыл ішінде атқарылған жұмыстар мен қол жеткен табыстарға тоқталған ол мұның бәрі халықтың ынтымағы мен жасампаз еңбегінің арқасы екенін атап өтті. Альберт Темірболатұлының айтуынша, шыңғырлаулықтардан ауданның бұрынғы басшысы Алдияр Халеловке «Шыңғырлау ауданының құрметті азаматы» атағын беру туралы ұсыныс түскен. Ауданға біраз жыл басшылық жасаған кезде А. Халелов игі істер мен іргелі шаруаларға ұйытқы болған-ды. Соның арқасында Шыңғырлау әлеуметтік-экономикалық тұрғыдан алға басты. Соған орай сахна төріне Алдияр Халелов шақырылып, оған құрмет көрсетілді.

 Аудан әкімі жыл бойы еселі еңбектерімен ауданның дамуына үлес қосқан жандарды да марапаттады. Мәселен, «Айгөлек» бөбекжайы үздік балабақша деп танылса, Г. Қуанаева үздік кітапханашы, С. Ульяров үздік басшы, Е. Телегенов үздік ауыл шаруашылығы қызметкері, Т. Дүйсебаев үздік бапкер, Р. Тұрмағамбетов білім саласының үздігі, М. Завгородный орман саласының үздігі, М. Есқайыров құрылыс саласының үздігі, Г. Ботанова үздік журналист, Д. Ерболова қаржы саласының үздігі, А. Мирманова үздік өндірістік оқыту шебері, К. Әдиева үздік әлеуметтік қызметкер, Ж. Қанафин үздік ішкі істер қызметкері, Р. Қамзаев үздік кәсіпкер, Л. Жұмәлиева үздік салық төлеуші болып танылды.

Шараның көркін көкпар қыздырды. Ауданымызда алғашқы рет өткізілген көкпарға Орал қаласының «Ақжайық», Бөрлі ауданының «Бумакөл» және жергілікті «Торыатбасы» командалары қатысты. Көрермендер жігіттердің епті қимылдарына, аттардың әбжіл әдістеріне риза болды. Нәтижесінде оралдықтар екі ауданның командаларын басымдылықпен ұтып, жеңіске жетті.

Халықтың тағатсыздана күткені тұлпарлар бәйгесі еді. Биылғы бәйге үш қашықтықта ұйымдастырылды. Бас бәйгеге автокөлік, қомақты ақшалай сыйлықтар тігілгесін, әрісі Атырау мен Ақтөбеден, берісі облысымыздың аудандарынан тұлпарларын жетектеген көптеген атбегілер арнайы келді. Құнан бәйгеде лубендік С. Қоңырбаевтың бағы жанса, екінші, үшінші болып Б. Әбдірахманов (Зеленов) пен А. Ізбасаровтың (Ақтөбе) сәйгүліктері келді. Тек қана жабы тұқымдас жылқылар қатысқан 12 шақырымдық топ бәйгеде белогорлық Е. Тасқынғалиев бас жүлдегер атанса, шыңғырлаулық Е. Толыбаев пен ащысайлық Р. Айсиев қалған жүлделі орындарды қанжығаларына байлап, жеңіс тойын тойлады. Ал аламан бәйгеге 20-ға жуық арғымақ қатысты. Бәйге басталған бойда Атыраудан келген «Көк сұңқар» ныспылы тұлпар суырылып алға шықты. Алғашқы айналымда өзгелерден оқ бойы ұзап кеткен сәйгүлікке көпшілік шаршап қалмас па екен деп алаңдаушылықпен қарады. Алайда шабандозы шебер екен. Артта қалған топты күтіп алады да, әр айналым аяқталған сәтте-ақ ұзап кете барады. Бәйгеде «буып тастап озды» деген тіркес бар. Бұл соның көрінісі болса керек. Осылайша Атырау облысының Махамбет ауданынан келген «Көк сұңқар» топ жарып, иесі Айдос Хайруллинге автокөлік алып берді. Оның артынан Адайбек Ізбасаров (Ақтөбе) пен Бекбарыс Тілегеновтің (Ақжайық) тұлпарлары келді. Жарысқа қатысқан жалғыз шабандоз қыз Әйгерім Ғұмарова (Сырым ауданы) мәре сызығын бесінші болып қиып, арнайы сыйлыққа ие болды.

Мерекелік шара барысында білекті жігіттер додасы, яғни гір тасын көтеру де өтті. 14 жігіт бақ сынаған сайыста бас жүлде ардагер спортшылар арасындағы облыс чемпионы шыңғырлаулық Дәулет Ғалиевке бұйырды. 2-орынды гір көтеруден спорт шебері болып табылатын Жұбаныш Түймешов алса, 3-орынды Ақбұлақ ауылынан келген спорт шебері Данияр Кабидуллиев еншіледі.

Адақ ШОТПАНОВ,

Шыңғырлау ауданы

Жақында облыс прокуроры, 3-сыныпты мемлекеттік әділет кеңесшісі Сапарбек Нұрпейісов Бөкей ордасы ауданында болып, қоғамдық қабылдау өткізді. Біз де облыс прокурорының қабылдауында  болып, кәсіпкерлер палатасының  Бөкей ордасы аудандық филиалы бойынша кәсіпкерлердің мүддесін қорғау барысында атқарған жұмыстарымен таныстырып, көкейкесті мәселелерді шешу жайында ой бөлістік.

Қабылдау барысында Сапарбек Айтуұлы кәсіпкерлікті дамытуға қатысты Елбасының берген тапсырмаларына, сонымен қатар биыл қыркүйек айында өткен Үкіметтің кеңейтілген отырысында ҚР Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың экономикалық өсімді қамтамасыз ету мақсатында бірқатар нақты міндеттер жүктегеніне тоқталып өтті. Басты міндеттердің бірі ретінде жаппай кәсіпкерлікті ынталандыру және жұмыспен қамтуды жақсарту белгіленген. Облыста кәсіпкерлердің мүддесін қорғауға, кәсіпкерлікті дамытуға үлкен мән беріліп отырғаны мәлім. Солай бола тұрғанмен, кәсіпкерлікке санэпидемиологиялық қызмет, халыққа қызмет көрсету және ветеринария бөлімдері тарапынан әкімшілік кедергілер ұшырасады. Әңгіме төркіні осы жайына ойысқанда, облыс прокуроры түйткілді мәселелердің заң аясында шешу жолдарын қарастыратынын жеткізді.

Облыс прокурорының ел-жұртпен емен-жарқын бұл кездесуі Елбасының тапсырмасын орындау мақсатында өтіп жатқаны аян. «Көршілес Ақтөбе облысында кәсіпкерліктің дамуы қарқынды, республика бойынша бірінші бестікке кіреді, соған орай БҚО-да осы көрсеткішке жету үшін  жұмыстануымыз керек,» — деп  атап көрсетті Сапарбек Айтуұлы. Сонымен қатар ол кәсіпкерлікті дамыту барысында, кәсіпкерлердің мүддесін қорғауда аудан прокурорымен бірлесе жұмыстану қажеттігін айтып, жергілікті кәсіпкерлер тарапынан туындаған мәселелерді кейінге қалдырмай, тез арада орындауды тапсырды.

Бибігүл  ЖҰМАҒҰЛОВА,

БҚО кәсіпкерлер палатасы  Бөкей ордасы аудандық филиалының директоры

Өткен сенбі күні қалалық мәдениет және демалыс саябағында «Жайық Орал казактарының одағы» мәдени бірлестігінің «Город малиновых зорь» («Таңы арайлы шаһар») атты мәдени-көпшілік шарасы өтті. Оған облыс әкімінің орынбасары Марат Тоқжанов арнайы қатысты.

Облыстық Қазақстан халқы ассамблеясының ұйымдастыруымен өткен шараның негізгі мақсаты ынтымақты нығайтып, ел бірлігін сақтауға бағытталған.

— Елімізде жүзеге асырылып отырған «Бес институционалды реформаның» төртінші бағыты — біртектілік пен бірлікті сақтау. Бұл бағытта еліміз үшін аса маңызды шаралар жиі ұйымдастырылуда. Түрлі этномәдени бірлестіктер мен мемлекеттік органдардың ынтымақтастық жобаларының іске асуы соның айғағы деуге болады. Бүгінгі мәдени шараның ел тәуелсіздігінің 25 жылдығына орай өтуі де мемлекетіміздегі түрлі ұлттар арасында татулық пен бірліктің, берік достықтың орнағандығын білдіреді. Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев өз сөзінде «Біздің ең басты қуатымыз – бірлікте», — деп атап өткен болатын. Елдегі ынтымақ пен бірліктің арқасында Қазақстан 25 жылдың ішінде үлкен жетістіктерге жетіп, биік шыңдарды бағындырып үлгерді. Лайым, еліміздің аспаны ашық болып, отандастарымыздың достығы нығая берсін, — деген облыс әкімінің орынбасары Марат Лұқпанұлы жиналған көпшілікті мерекелерімен құттықтады.

Мәдени шарада аталмыш бірлестіктің өнерпаздары өнерлерін ортаға салды. «Малиновые зори» фольклорлық-этнографиялық ансамблінің сүйемелдеуімен әнші Светлана Волкова «Ехали казаки домой», «Ой калина, ой малина» әндерін сәтті орындаса, «Яикушка» ансамблінің сүйемелдеуімен «Шашку бери» әнін шырқаған әнші Елизавета Захарова көптің көңілінен шықты. «Малиновые зори» балалар би ансамблі мен Орал қалалық мектептен тыс жұмыс орталығының «Жұлдыз» би ансамблі, сондай-ақ «Сударушка», «Уралка» ансамбльдері, өнерлерін ортаға салып, жиналған қауымның көңілін көтерді. Бұдан бөлек казактар ұлттық тағамдарынан жәрмеңке ұйымдастырып, қала тұрғындарына тарту етті.

«Жайық Орал казактарының одағы» қоғамдық бірлестігінің төрағасы Вячеслав Солодилов шараға атсалысқан барша ұжымға алғысын білдірді.

Ләззат ҒИНИЯТҚЫЗЫ,

«Орал өңірі»

Осыдан біразырақ күн бұрын облыстық «Орал өңірі» газетінің бас редакторы Бауыржан Ғұбайдуллин Бөрлі және  Шыңғырлау аудандарында болып, оқырмандармен кездесу өткізді.

Бөрлі ауданындағы іссапар барысында басылымның бас редакторы Ақсай қаласындағы №6 жалпы орта білім беретін мектебі ұжымымен кездесу өткізіп, бірқатар өндіріс нысандарын аралап, Пугачев ауылдық округінде болды.

Газет оқырмандарымен өткен кездесулерде Б. Ғұбайдуллин ғасырға аяқ басқан басылымның бүгінгі тыныс-тіршілігіне тоқталып өтті. Сонымен қатар қоғамда орын алған келеңсіз оқиғалар, олардың алдын алу мақсатындағы басылым беттеріндегі жарияланған мақалалар, жаңадан ашылған арнаулы беттердің мұрат-мақсатына тоқталып, редакцияның  алдағы жоспарларымен бөлісті.

Емен-жарқын өткен басқосуларда газет оқырмандары көкейлеріндегі сауалдарын қойып, ұсыныс-пікірлерін айтты. Ақсай қаласындағы №6 жалпы орта білім беретін мектепте өткен кездесуде мұғалімдер қауымы балауса бойжеткендер мен бозбалаларға, әсіресе, мектеп бітірушілерге рухани және кәсіби бағыт-бағдар берер мақала-материалдар жиі жарияланса деген пікір білдірді. Сонымен қатар отандық ақын-жазушылардың тағылымы мол шығармалары мен  олардың сыр-сұхбатын жиірек оқысақ деген тілек те айтылды.

Шыңғырлау ауданында жалғасын тапқан іссапар жаңарған орталық саябақты, құрылысы аяқталып, жақында пайдалануға берілетін 290 орындық «Болашақ» бөбекжайын, мемлекеттік бағдарлама аясында іске қосылған өндіріс нысандарын аралаудан басталды.

Аудан орталығындағы «Нұр Отан» партиясы ғимаратында және Ақбұлақ ауылдық округінде өткен тұрғындармен кездесуде де бірқатар өзекті мәселелер жайы сөз болды. Басқосуда айтылған оқырманның ойын, ұсыныс-пікірлерін санамызға түйіп, қойын кітапшамызға түртіп алған болатынбыз. Солардың бірқатарын оқырман назарына ұсынуды жөн көрдік.

Сабыр СӘМИЕВ,

Шыңғырлау аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы:

— Өз басым «Орал өңірін» үзбей оқитын, тұрақты жаздырып алатын оқырманның бірімін. Сіздердің мерейтой қарсаңында ауылға келген сапарларыңызға сәттілік тілеймін. Облыстық басылым сан алуан тақырыпты көтереді, көпшілік үшін қажетті ақпараттарды ұсынып отырады, яғни біздің рухани сұранысымызды өтейді. «Орал өңірі»  бір жағынан тәрбие мектебі, өнеге таратушы әрі кем-кетікті түзеуге де бағыт  беріп, ақыл қосады. Сондықтан да біз бір ғасырлық бай тарихы бар газеттің қоғамдық мән-маңызын жоғары бағалаймыз. Өзекті мәселе тақырыбындағы оқырманға ой салар мақалаларыңыз көбейе берсін. Еңбектеріңізге жеміс тілеймін!

Темір  ЖАНТАСОВ,

зейнеткер:

— Облыстық басылымның көп жылдан бергі тұрақты оқырманымын. Соңғы жылдары газеттің безендірілуі, тақырыптық мазмұны өте жоғары дәрежеде деп санаймын. Айтарым – еліміздің, өңіріміздің, қала берді ауыл-аймағымыздың өсіп-өркендеп, бүгінгідей дәрежеге жетуі жолында тер төккен еңбек майталмандарының өмір жолдары, атқарған істері көбірек жазылса, өскелең ұрпақ үшін тәрбиелік маңызы зор болар еді. Жалпы, жарасты отбасы, ұрпақ тәрбиесі, діни теріс ағымдардан аулақ болу туралы жазылған мақалаларды көп оқимын. Осы бағыттағы жұмыстарды одан әрі ширата түсу керек деп есептеймін.

Ғайса ҚАНАФИН,

еңбек  ардагері:

— Менің айтпағым, қарапайым ауыл халқын қымбатшылық қысып барады. Сауда орындарындағы азық-түлік бағасы шарықтап тұр. Ең аяғы күнделікті тұтынатын нан бағасының өзі жүз теңгеден асып барады. Алып-сатарлық кең етек алды. Бір орыннан сатып алған затты екінші жерге апарып басқа бағамен сату әбден үрдіске айналды. Осыны бақылайтын құзыретті орындар бола ма? Баға қашан тұрақтанбақ?

Бақытжан САПАРОВ,

зейнеткер:

— Қазақта бала басты тәрбиені алтын діңгек қара шаңырақтан алады деген қасиетті ұғым бар. Сондықтан қара шаңырақтың қасиеті туралы көбірек жазсаңыздар екен. Өзінің шыққан тегін, қара шаңырағы, жеті атасын санасына сіңіріп өскен баладан болашақта дұрыс адам қалыптасады деп ойлаймын. Сондай-ақ қазіргі қоғамда жастардың негізінен кемшілік жағын айту қалыптасқан. Ал олардың жеткен жетістіктері жиірек насихатталса, құба-құп. Осы бағытта да біраз жұмыстану керек сияқты. Аз да болса, жастардың алған асуын, бағындырған биігін жариялап отырсақ, бұл өзге өрімдей жастарға керім үлгі  емес пе?!

Айзада ЗЕЙНУЛЛИНА,

жас маман:

—  «Орал өңірі» газетінен бір-бірінен айырмашылығы  шамалы  ағымдағы  жиналыстардан гөрі, өмірде болған оқиғалар туралы көбірек оқығымыз келеді. Соңғы жылдары осы бағыттағы мақалалар сиреп кеткендей… Өмірдің қыр-сырынан мол мағлұмат беретін аға-апаларымыздың мазмұнды естеліктері жиірек жарық көрсе, жастарға үлгі-өнеге берер еді.

Баян ДӘУЛЕТҚАЛИЕВА,

кітапханашы, Ақбұлақ ауылдық округі, Тасмола ауылы:

— «Орал өңірінің» бас редакторының өзі алыс аудан, шалғай ауылдарға барып, жергілікті оқырмандармен жиі кездесетіндігін газеттен оқыған сайын, «Апырым-ай, бұл кісінің біздің ауылға жолы түспей қойды-ау…» деп жүретінмін, жақсы келдіңіз. Менің алдымен айтпағым, біздің ауылға шағын да болса, мәдениет үйі керек. Наурыз мейрамы, Құрбан айт, Жеңіс күні, Жаңа жыл секілді мерекелерде ауылымыздың үлкен-кішісі болып бас қосатын ортақ шаңырақ жоқ. Кей ауылдарда мектеп оқушылары мен ауыл жастары мереке-мейрамдарда концерт қойып, би кешін өткізіп, мәре-сәре болып жатады. Ал бізде ауылымыздың кешін көңілді қылатын ондай мүмкіндік жоқ. Сізбен кездесіп отырған бүгінгідей жиналыстың өзінде ауылдың кәрі-жасы аядай мектепке келіп тығыламыз. Осыны жоғары жаққа жеткізгейсіз…

Самиғолла ӨРЖАНОВ,

Ақбұлақ ауылдық округінің әкімі, Шыңғырлау ауданы:

— Тасмола ауылына клуб керектігінен ауданның жаңа басшысы хабардар. Таяу болашақта қаржының ыңғайына қарай көрерміз деген. Бір ыңғайы келгенде тағы есіне салармын.

«Орал өңірі» газеті осыдан екі-үш жыл бұрын Ресеймен шекаралас аудан-ауылдардың мәселесін көтеріп, біраз мақала жариялап еді. Ол материалдарда ел шетіндегі елді мекендердің әлеуметтік-экономикалық ахуалына қоса, демография мәселесі де орынды қозғалған-ды. Бүгіндері біраз ауыл көгілдір отын мен таза судың игілігін көріп отыр. Осындай игіліктен біздің ауыл да шет қалған жоқ. 2012 жылы ауылымызға табиғи газ келсе, ендігі жылы «Ақбұлақ» бағдарламасы бойынша сапалы ауыз су жетпек. Алайда осындай жақсылықтарға қарамастан жастардың ауылдық жерлерден үдере көшуі ойландырады. Ал шекараға таяу аумақты ел-жұртсыз қалдырмау жөнінде Елбасы талай айтты емес пе?..

Нұрбек ОРАЗАЕВ,

«Орал өңірі»

Осыдан біразырақ бұрын Бөрлі ауданында болған іссапар барысында «Ақсай астық өнімдері комбинаты» ЖШС-ында болып, кәсіпорынның бүгінгі жайымен танысқан едік. Аталмыш комбинат мал шаруашылығына арналған құрама жем және шошқа етін өндіретін өңіріміздегі ірі кәсіпорын саналады.

Бүгінде Роман Герасимчук басшылық ететін комбинаттың іргетасы сонау тоқсаныншы жылдары қаланған. Алғашында астық өнімдерін өңдеген кәсіпорын кейін заман ағымына байланысты өндіріс бағытын бірнеше мәрте өзгерткен. Мүйізді ірі қараға, шошқаға және үй құстарына арналған құрама жем шығаратын зауыт тәулігіне 420 тонна жем өндіруге қауқарлы. Күні бүгін кәсіпорын жүздеген адамды жұмыспен қамтып отыр.

Шошқа өсіретін орында болғанымызда, комбинаттың өндіріс жөніндегі басшысы Омар Ширавов бізге комбинаттың тыныс-тіршілігі турасында жан-жақты баяндап берді.

— Бұл комбинатта көп жылдан бері жұмыс жасаймын. Осы жерде өңірдің шошқа етіне сұранысының 90 пайызы өндіріледі. Комбинатта бір маусымда бес мыңға жуық шошқа өсіріліп, жылына 10 мың бас сойылады. Комбинатта бір жыл ішінде орташа есеппен 50 тонна ет өндіреді. Негізінен тәулігіне 30-35 бас шошқа сойылып, жөнелтілуде. Шошқаны сырттан сатып алмаймыз. Барлық өсіп-өну үрдісі осы жерде жүреді. Комбинатта 500 басқа жуық аналық мегежін бар. Оларды қолдан ұрықтандыру арқылы торайлар аламыз. Торайлар 28 күнге дейін мегежіндердің қасында болады. Содан соң 80 күнге дейін бөлек орында бағылады. Кейін торайларға 120 күн толғанша алғашқы бордақылау алаңында жемделеді. Сосын екі ай мерзімге Пугачев ауылында орналасқан бордақылау алаңына жөнелтіледі. Туғаннан бастап 180 күн немесе 6 ай уақыт өткенде шошқалар сойылады. Комбинат жанында еттің сапасын бақылайтын зертхана да бар. Өндірілген етті нарыққа шығаруда еш қиындық жоқ. Ресейдің Саратов, Самара, Орынбор облыстарынан да сұраныс тұрақты. Болашақта тек шошқа ғана емес, ірі қара өсіру де жоспарымызда бар, — дейді  Омар Ширавов.

Нұрбек ОРАЗАЕВ,

Ақсай қаласы,

Бөрлі ауданы

ҚР ІІМ Төтенше жағдайлар жөніндегі комитетінің деректері бойынша соңғы үш жылда газдан уланған, газ жабдықтарының жарылуы мен ақаулы болуынан 318 адам зардап шегіп, оның 82-сі қаза тапты. Қазақстанда аптасына екі рет газбен байланысты төтенше жағдай орын алады, оның әрбір үшіншісі адам өлімімен аяқталады.

Бұл қасіреттің себебі неде, қандай жағымсыз жағдайлар көгілдір отынмен байланысты болуы мүмкін, осындай төтенше жағдайлардан қалай құтылуға болады?

Жеке секторлардың тұрғындары үшін ең қауіптісі — газдың өзінің де,  оның өнімдерінің де толық жанбай шығып кетуі болып табылады. Соңғысының иісі болмайды және ол тұрғын үйге өте тез тарап, қандағы гемоглобинге байланысты адам ағзасына бірден әсер ете бастайды. Оны сезу мүмкін емес, сондықтан халық оны «тілсіз жау» деп атайды. Уланудың салдары – ауыр жүйке жүйелері мен тыныс алу жолдары ауруларына әкеп соқтырады, ал дер кезінде жәрдем көрсетпеу — өліммен аяқталады. Осындай уланулардан бүкіл отбасы опат болатын жағдайлар өте жиі кездеседі.

Көппәтерлі үйлерде табиғи газбен байланысты төтенше жағдайлардың жиі болу себебі – газдың шығып тұруы, ол өрттің шығуына, жарылыс пен улануға әкеп соғады.

Жоғарыда сипатталған қауіп-қатерді болдырмау үшін барлық газ аспаптарын дұрыс қолдану қажет, өйткені оларды тиісті дәрежеде қолданбағанда, газдың шығып тұру себебі байқалмайды. Бірнеше міндетті ережелері бар:

1. Барлық газ жабдықтарын сертификатталған жеткізушілердің мамандандырылған дүкендерінен ғана сатып алу керек.
2. Барлық газ жабдықтарын монтаждау, газ құралдарына жүргізілетін болмашы жөндеу жұмыстарын коммуналдық газ қызметінің бақылауымен тек мамандар ғана жүзеге асырады.
3. Жылына ең аз дегенде екі рет мұржа мен желдеткіштердің жай-күйін тексеру, түтіннің тартылуын қамтамасыз ету үшін оларды тазарту қажет.
4. Дабыл беретін заманауи техника бар. Сондықтан қауіпсіздік автоматикасымен басқарылатын газбен жылыту аспабын орнату қажет, бұдан басқа табиғи және тұншықтырғыш газ иісінің шығып тұруын тоқтататын және белгі беретін құрылғылары бар жылытқыш пештердің конструкциясымен қамтамасыз еткен жөн. Түтіннің тартпауы немесе иісті газ белгілері пайда болған жағдайда пеш жабдықтарының автоматты түрде ажыратылуына және қатты дабыл беруіне мүмкіндік береді. Бұл – қауіп-қатерден құтылуға мүмкіндік беретін жалғыз кепілдік. Мұндай жабдықтар бағасы жағынан қолжетімді және мамандандырылған дүкендерде сатылады.

Құны жағынан арзан, бірақ сапасыз техниканы өз бетімен қосу немесе орнату, бұл, әсіресе, жылыту және су ысыту жүйелеріне байланысты үлкен қауіпке әкеп соқтыруы мүмкін. Газдың шығуы, түтіннің тартпауы, жарылыс қаупі және көптеген басқа жағдайлар газ аспаптарын қосу кезіндегі өзіндік әрекеттің нәтижесі болуы мүмкін.

Бұрын газ жабдықтарына қызмет көрсететін слесарь-бақылаушылар жылына екі рет үйлер мен пәтерлерді аралап, мұржа мен желдеткіш арналарының жай-күйін тексеретін, сондай-ақ тұрмыста газды қауіпсіз қолдануды қадағалайтын, ал бүгінгі күні бұл функциялар бәсекелестік ортаға тапсырылған және толықтай үй иелерінің жауапкершілігінде. Сондықтан жеке басының қауіпсіздігін сақтау мақсатында өз бетінше қызмет көрсетуге арналған шарт жасасу немесе мұны ПИК-тен (пәтер иелерінің кооперативтері) талап етуі қажет.

Жылыту кезеңінің басталуына да аз уақыт қалды. Сондықтан жазда осыны істеп үлгермегендер үшін үйдегі газ жабдықтарына, түтін тартқыштар мен желдеткіштерге толық профилактика жасайтын, дабыл беру жүйесін орнататын кез келді. Қауіп-қатерді елемеу, ақыр аяғында адам үшін ең қымбаты – өз өмірін қиюға әкеп соқтыратынын естен шығармаңыз!